လွတ်လပ်စွာကိုးကွယ်ယုံကြည်ခွင့်ရှိ ရုပ်ရှင်များ

ဇာတ္ညႊန္း : လြတ္လပ္္ြာက းကြယ္ျခင္း (သ ႔)
သက္၀င္ယံ ၾကည္မႈအေၾကာင္း မ တ္ဆက္ျခင္း

ဒါကေတာာ့လူ႔အခြင္ာ့အေရးးႏွင္ာ့ပတ္သက္တတာ့အခ်က္(၈) ခ်က္ထတက ပထမဆ ံးတ္္ခ ျဖ္္ပါတယ္။ အဓ ကကေတာာ့
လြတ္လပ္္ြာ ေတြးေခၚခြင္ာ့၊ အမွားအမွန္ေ၀ဖန္ပ င္းျခားခြင္ာ့၊ က းကြယ္ခြင္ာ့(သ ႔) သက္၀င္ယံ ၾကည္ခြင္ာ့းႏွင္ာ့
ဘယ္လ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြ ဘယ္အခ် န္မွာရွ ေနလတဆ တာ အေျဖရွာသြားဖ ႔ ျဖ္္ပါတယ္။ ဒီအက်ဥ္းခ််ဳပ္မ တ္
ဆက္ခ်က္မွာေတာာ့လူ႔အခြင္ာ့အေရးဟာ ဘယ္သူေတြ၊ ဒါမွမဟ တ္ဘာေတြက အကာအကြယ္ေပးထားလတ၊
လြတ္လပ္္ြာ က းကြယ္ခြင္ာ့(သ ႔) သက္၀င္ယံ ၾကည္ခြင္ာ့က ကြ်န္ေတာ္တ ႔က ဘာေတြေပးအပ္ထားလတဆ တာနတ႔
အ္ျပ်ဳသြားမွာ ျဖ္္ပါတယ္။

အရင္ဆ ံး ေမးခြန္းတ္္ခ ေမးပါရေ္။ လြတ္လပ္္ြာ က းကြယ္ျခင္း (သ ႔) သက္၀င္ယံ ၾကည္ျခင္းက ဘယ္ဘာသာေတြက
အကာအကြယ္ေပးထားပါသလတ။ အတဒီဘာသာက ကမၻာေပၚမွာ လူအမ်ား္ က းကြယ္ၾကတတာ့ဘာသာ ျဖ္္မယ္လ ႔
သင္ထင္ပါသလား။
ဒါမွမဟ တ္လူနည္း္ နွင္ာ့သမရ းက်မဟ တ္ဘတက းကြယ္တတာ့ဘာသာေရးတ ႔ပါ၀င္တတာ့ဘာသာတရား အားလံ းျဖ္္မယ္
ထင္လား။
ဒါမွမဟ တ္က းကြယ္မႈးႏွင္ာ့သက္၀င္ယံ ၾကည္မႈအားလ ံး ျဖ္္မယ္ထင္သလား။

အမွန္ေတာာ့ဒါဟာ ေသြးတ း္မ္းတတာ့ေမးခြန္း ျဖ္္ပါတယ္။ ဘယ္ဘာသာေတြက အကာအကြယ္ေပးထားလတလ ႕ကၽြးႏ ္ပ္
ေမးလ က္တယ္ေနာ္။ လြတ္လပ္္ြာ က းကြယ္ခြင္ာ့(သ ႔) သက္၀င္ယံ ၾကည္ခြင္ာ့ေတြက ဘာသာတရားမ်ားနတ႔
သက္၀င္ယ ံၾကည္ခ်က္မ်ားက အကာအကြယ္ေပးထားတယ္လ ႔မ်ားေသာအားျဖင္ာ့မွတ္ယူထားၾကတယ္။
တကယ္ေတာာ့မဟ တ္ပါဘူး။ လြတ္လပ္္ြာ က းကြယ္ခြင္ာ့(ဒါမွမဟ တ္) သက္၀င္ယံ ၾကည္ခြင္ာ့ေတြက
အျခားလူ႔အခြင္ာ့အေရးေတြလ ပတ လူေတြက အကာအကြယ္ေပးထားပါတယ္။ ဘာသာတရားမ်ားးႏွင္ာ့
သက္၀င္ယ ံၾကည္ခ်က္ေတြက အကာအကြယ္ေပးတာ မဟ တ္ပါဘူး။

လြတ္လပ္္ြာက းကြယ္ခြင္ာ့(သ ႔) သက္၀င္ယံ ၾကည္ခြင္ာ့ဟာ ေရွးေဟာင္းဘာသာတရားမ်ား၊ ဘာသာအသ္္မ်ား၊
န င္ငံတ္္န င္ငံမွာရွ တတာ့မ ရ းဖလာဘာသာမ်ားးႏွင္ာ့မ ရ းဖလာမဟ တ္တတာ့ဘာသာေတြအေပၚ ရပ္တည္၊ ယံ ၾကည္၊ က းကြယ္
တတာ့သူေတြက အကာအကြယ္ေပးထားျခင္းျဖ္္ပါတယ္။ အတဒီအျပင္ဘာသာတရားေတြက အေျခခံက်က်
ေမးခြန္းေတြထ တ္ျပီး၊ ဘာသာတရားေတြအေပၚ အေျခမခံတတ႔သေဘာတရားေတြက လက္ခံၾကတတာ့ဘာသာမတာ့ေတြ၊
ဇီဝယ တ လက္ခံသူေတြ၊ အၾကမ္းမဖက္မူဝါဒက င္္ြတသူေတြက လည္း အကာအကြယ္ေပးထားပါတယ္။ ဘယ္းႏ င္ငံမွာ
ေနထ င္တတ႔သူျဖ္္ေ္ အကာအကြယ္ေပးထားပါတယ္။

လြတ္လပ္္ြာက းကြယ္ခြင္ာ့(သ ႔) သက္၀င္ယံ ၾကည္ခြင္ာ့ဟာ ဘာသာေရးးႏွင္ာ့ယံ ၾကည္သက္၀င္မႈေတြက အေရးမ္ က္တတ႔
သူအားလ ံး အေပၚလည္း အကာအကြယ္ေပးပါတယ္။

ေနာက္တနည္းနတ႔ေျပာရရင္လြတ္လပ္္ြာက းကြယ္ခြင္ာ့(သ ႔) သက္၀င္ယံ ၾကည္ခြင္ာ့ဟာ လူတ င္းက အကာအကြယ္
ေပးထားတာျဖ္္ပါတယ္။ ဒါဆ ကြ်န္ေတာ္တ ႕မွာ ဘယ္လ အကာအကြယ္ေတြ၊ အခြင္ာ့အေရးေတြ ရွ ေနပါသလတ။
ဒါက သ ရွ ဖ ႔အျပည္ျပည္ဆ င္ရာ လူ႔အခြင္ာ့အေရးေၾကညာ္ာတမ္းနတ႔သေဘာတူစာခ ်ဳပ္ေတြက
ေလာ့လာဖ ႕လ အပ္ပါတယ္။ အေရးအၾကီးဆံ း အပ င္း (၂) ပ င္းကေတာာ့-
ကမၻာာ့က လသမဂၢအျပည္ျပည္ဆ င္ရာ လူ႔အခြင္ာ့အေရးေၾကညာ္ာတမ္းပါ အပ ဒ္(၁၈) းႏွင္ာ့
ကမၻာာ့က လသမဂၢးႏ င္ငံတကာ းႏ င္ငံသားနွင္ာ့းႏ င္ငံေရးဆ င္ရာ သေဘာတူစာခ ်ဳပ္ပါ အပ ဒ္(၁၈) တ ႕ျဖ္္ပါတယ္။
က လသမဂၢထ တ္ျပန္ေၾကညာခ်က္မ်ားဟာ န င္ငံေရးရာရည္ညႊန္းခ်က္မ်ားက ေဖာ္ျပျပီး၊ က လသမဂၢရတ႕
သေဘာတူစာခ ်ဳပ္းႏွင္ာ့သေဘာတူညီခ်က္ေတြဟာ တရားဥပေဒ္ည္းေးႏွာင္မႈရွ ပါတယ္။ ဒါဆ
န င္ငံသားနွင္ာ့န င္ငံေရးအခြင္ာ့အေရးဆ င္ရာ သေဘာတူစာခ ်ဳပ္ပါ ျပဌာန္းခ်က္ေတြက ေလာ့ၾကည္ာ့ရေအာင္။

အပ ဒ္(၁၈)
၁။ လူသားတ င္းတြင္လြတ္လပ္္ြာ ေတြးေခၚခြင္ာ့၊ အမွားအမွန္ေ၀ဖန္ပ င္းျခား ခြင္ာ့းႏွင္ာ့က းကြယ္ခြင္ာ့ရွ သည္။
အဆ ပါအခြင္ာ့အေရးမ်ားတြင္မ မ က းကြယ္သည္ာ့ဘာသာ (သ ႔) သက္၀င္ယံ ၾကည္မႈက လြတ္လပ္္ြာ ေျပာင္းလတခြင္ာ့အျပင္
တ္္ဦးခ်င္းျဖ္္ေ္၊ အမ်ားးႏွင္ာ့္ ေပါင္း၍ျဖ္္ေ္၊ မ မ က းကြယ္သည္ာ့ဘာသာ (သ ႔) သက္၀င္ယံ ၾကည္မႈက
အမ်ားျပည္သူေရွ႕ေမွာက္၌ျဖ္္ေ္၊ သီးျခားျဖ္္ေ္၊ လြတ္လပ္္ြာသင္ျပခြင္ာ့၊ က်င္ာ့သံ းခြင္ာ့၊ ၀တ္ျပ်ဳက းကြယ္ခြင္ာ့းႏွင္ာ့
ေဆာက္တည္ခြင္ာ့တ ႔လည္းပါ၀င္သည္။

၂။ မည္သူ႔က မွ် ၎းႏွ္္သက္ရာဘာသာ (သ ႔) သက္၀င္ယံ ၾကည္မႈအား လြတ္လပ္္ြာ က းကြယ္ခံယူခြင္ာ့က
ထ ခ က္ေ္သည္ာ့အတင္းအဓမၼျပ်ဳျခင္း မရွ ေ္ရ။

၃။ အမ်ားျပည္သူလ ံျခ်ဳံေရး၊ ျပည္သူလူထ အတြင္း သဟဇာတရွ ေရး၊ လူထ က်န္းမာေရး၊ လူထ ္ာရ တ ္ံးႏႈန္းနွင္ာ့
အျခားပ ဂၢ်ဳ လ္တ ႔၏ လြတ္လပ္ခြင္ာ့မ်ားးႏွင္ာ့အျခားအခြင္ာ့အေရးမ်ားက တရားဥပေဒျပဌာန္းခ်က္အရ ကာကြယ္ရန္
အလ ႔ငွာသာလွ်င္တ္္ဦးတ္္ေယာက္၏ ဘာသာေရး (သ ႔) သက္၀င္ယံ ၾကည္မႈအား လြတ္လပ္္ြာေဖာ္ျပခြင္ာ့က
ကန္႔သတ္မႈျပ်ဳးႏ င္သည္။

၄။ ဤသေဘာတူစာခ ်ဳပ္တြင္အ္ းရမ်ားအေနျဖင္ာ့မ ဘမ်ား၏ လ ပ္ပ င္ခြင္ာ့မ်ားက ေလး္ားေပးရန္းႏွင္ာ့လ အပ္ပါက
တရား၀င္အ ပ္ထ န္းသူမ်ားမွကေလးမ်ားအား ဘာသာေရးးႏွင္ာ့ ျပည္သူ႕နီတ က သြန္သင္ရာတြင္သူတ ႔၏
က ယ္ပ င္အ္ဥ္အလာယံ ၾကည္မႈ္ံသတ္မွတ္ခ်က္မ်ားအတ င္း သြန္သင္ခြင္ာ့ရွ သည္ဟ ကတ ျပ်ဳပါသည္။

ဒါဆ အကာအကြယ္ေပးခံရသူေတြအတြက္လက္ေတြ႔မွာ ဘယ္လ အဓ ပၸါယ္ရွ ေနလတ။ ကြ်းႏ ္ပ္တ ႔မွာ
ဘာအခြင္ာ့အေရးေတြရွ ေနလတ။ န င္ငံတကာ ဥပေဒက က းကြယ္မႈနတ႕ သက္ဝင္ယံ ၾကည္မႈက အေထာက္အကူျပ်ဳ၊
မီးေမာင္းထ း ေဖာ္ျပထားတတာ့ရပ င္ခြင္ာ့(၇) ခ အေၾကာင္းက ကြ်န္ေတာ္မ တ္ဆက္ေပးခ်င္ပါတယ္။

ပထမ နွ္္ခ ကေတာာ့လြတ္လပ္္ြာက းကြယ္ခြင္ာ့(သ ႔) သက္၀င္ယံ ၾကည္ခြင္ာ့ရတ႕ အဓ ကအခ်က္ျဖ္္ပါတယ္။
• မ မ က းကြယ္သည္ာ့ဘာသာ (သ ႔) သက္၀င္ယ ံၾကည္ခ်က္က လြတ္လပ္္ြာ က းကြယ္ခြင္ာ့၊ ေရြးခ်ယ္ခြင္ာ့၊
ေျပာင္းလတခြင္ာ့(သ ႔) းႏ တ္ထြက္ခြင္ာ့
• မ မ က းကြယ္သည္ာ့ဘာသာ (သ ႔) သက္၀င္ယ ံၾကည္ခ်က္က လြတ္လပ္္ြာ သင္ျပခြင္ာ့၊ က်င္ာ့သ ံးခြင္ာ့၊
• အတဒီအျပင္အတင္းအဓမၼျပ်ဳျခင္းမွကာကြယ္ေပးတတာ့အခြင္ာ့အေရး
• က းကြယ္မႈ(သ ႔) သက္ဝင္ယံ ၾကည္ျခင္းမွာ ခြတျခားဆက္ဆံျခင္းက ကာကြယ္ေပးတတာ့အခြင္ာ့အေရး
• က းကြယ္မႈသ ႔မဟ တ္သက္ဝင္ယံ ၾကည္မႈနတ႔ပတ္သက္ျပီး မ ဘမ်ား (သ ႔) ကေလးအတြက္အခြင္ာ့အေရးမ်ား
• လြတ္လပ္္ြာ ေ၀ဖန္ပ င္းျခားျပီး ျငင္းဆ ခြင္ာ့ရွ ျခင္း – တ ႔ျဖ္္ပါတယ္။

လြတ္လပ္္ြာက းကြယ္ခြင္ာ့(သ ႔) သက္၀င္ယံ ၾကည္ခြင္ာ့ရတ႕ အျခားအဓ ကက်တာ့တ အခ်က္ကေတာာ့အတဒီရပ င္ခြင္ာ့ေပးထား
တာက ကန္႔သတ္ထားခတာ့ရင္ေကာ၊ ဒါမွမဟ တ္ဘယ္လ အခ် န္အခါမွာ ကန္႔သတ္ထားန င္လတ ဆ တတာ့္ည္းမ်ဥ္းေတြ
အေၾကာင္းဘတ ျဖ္္ပါတယ္။
ဒီေခါင္း္ဥ္ေတြနတ႔ပတ္သက္ျပီး လက္ေတြ႕ ဘယ္လ အဓ ပၸါယ္ေတြသက္ေရာက္လတ ဆ တာက အေသး္ တ္ေလာ့လာ
းႏ င္မယ္ာ့ဇာတ္လမ္းေတြက ဝက္ဘ္ဆ ဒ္မွာ ပ မ ရွာေဖြၾကညာ့္ရႈးႏ င္ပါတယ္။

မူပ င္- SMC 2018

ဇာတ္ညႊန္း : လြတ္လပ္္ြာ က းကြယ္ခြင့္ (သ ို႔) သက္ဝင္ ယံ ၾကည္ ခြင့္ –
မ မ ိႏွစ္သက္ရာ ဘာသာ (သ ို႔) သက္၀င္္ိုုံၾကည္မႈက ို က ိုိုးကြ္္ခြင့္ ိႏွင့္
က ိုးေျပာင္ိုးခြင့္

လြတ္လပ္္ြာ က းကြယ္ခြင့္(သ ႔) သက္ဝင္ယံ ၾကည္ခြင့္ရဲ႕ အဓ ကပဓာနက်တဲ့အပ င္းက
မ မ ရဲ႕ဘာသာ (သ ႔) သက္ဝင္ယံ ၾကည္မႈက လြတ္လပ္္ြာ က ိုိုးကြ္္ခြင့္၊ ထ န္းသ မ္းခြင့္၊
ဘာသာက ိုးေျပာင္းခြင့္ဒါမွမဟ တ္ႏႈတ္ထြက္ခြင့္တ ႔ ျဖ္္ပါတယ္။ လြတ္လပ္စြာ က ိုိုးကြ္္ခြင့္(သ ႔)
ဘာသာက ိုးေျပာင္ိုးခြင့္ဟာ ိႏ ိုင္ငုံတကာ ဥပေဒအရ အၾကြင္ိုးမဲ႔အခြင့္အေရိုးတစ္ခိုျဖစ္ျပ ိုး ဒ ဟာက ို
ဘ္္ေတာ့မွကန္႔သတ္္ာိုးလ ို႔မရိႏ ိုင္ပါဘ ိုး။ သင္ဟာ ခရ္္ယာန္၊ မြတ္ဆလင္၊ ဘဟ င္း၊ ရက္ဇဒီ၊
ဒါမွမဟ တ္ဘာသာမဲ့ျဖ္္ပါေ္၊ ျပ ိုးေတာ့္ကၤာပူ၊ ဆြီဒင္၊ ဆူဒန္ဘယ္န င္ငံမွာေနေန၊ အဲေနရာမွာ
ျင မ္းခ်မ္းေနသည္ျဖ္္ေ္၊ ္္္ျဖ္္ေနသည္ျဖ္္ေ္၊ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္နဲ႔န င္ငံေရး
ေခါင္းေဆာင္ေတြက ဘယ္လ ဘဲ တ က္တြန္းေနပါေ္၊ သင္က ယ္တ င္ႏွင့္ လူတ္္္ီးခ်င္း္ီမွာ မ မ တ ႔
သက္ဝင္ယံ ၾကည္မႈေတြက ထ န္းသ မ္းခြင့္၊ သက္၀င္္ိုုံၾကည္မႈကို ျမတ္ိႏ ိုိုးခြင့္၊ ဘာသာ
က ိုးေျပာင္းခြင့္ႏွင့္မယံ ၾကည္သူျဖ္္ခြင့္ရွ ၾကပါတယ္။

လ မ ာိုးစြာတ ို႔ရဲ့ဒီအၾကြင္းမဲ႔အခြင့္အေရးဟာ ျငင္းဆ ခံေနရျပီး လ မ ာိုးစြာတ ို႔ဟာ သ တ ို႔ရဲ႕
ဘာသာတရာိုး၊ သက္၀င္္ိုုံၾကည္မႈေၾကာင့္အ္ းရ၊ မ သား္ ဝင္ေတြ ႏွင့္သူတ ႔အသ င္းအဝ င္းထဲမွာ
ရွ ေနတဲ႔ အ ပ္္ ေတြရဲ႕အျပစ္ေပိုးတ ိုက္ခ ိုက္မႈေတြ ခုံၾကရပါတ္္။

တခ် ်ိဳ႕ အ္ းရက အခ် ်ိဳ႕ေသာက းကြယ္မႈ (သ ႔) သက္၀င္ယ ံၾကည္မႈက တားျမ္္ပ တ္ပင္ခဲ့ၾကတယ္။
ဗ ဒၶဘာသာတ္္ခ က သာ သက္၀င္ယံ ၾကည္၊ က းကြယ္ၾကတဲ့ တရ တ္ႏ င္ငံမွာ ဖလြန္းေဂါင္း (Falun
Gong) ဘာသာက ိုပ တ္ပင္တားျမ္္ထားပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ဖလြန္းေဂါင္းဘာသာ က းကြယ္သူ
မ်ားဟာ အက်္္းခ်ျခင္း၊ ညွ္္းပန္းနွ ပ္္က္ျခင္း၊ အဓမၼခ င္းေ္ျခင္း ႏွင့္သူတ ႔ရဲ႕ သက္ဝင္ယံ ၾကည္မႈ
က စြန္႔လြတ္ဖ ို႔ဖ အာိုးေပိုး သင္ၾကာိုးတာေတြ ခုံစာိုးေနရပါတ္္။

အာရီထရီးယား(Eritrea) ိႏ ိုင္ငုံမွာဆ ရင္ႏ င္ငံေတာ္က အသ အမွတ္ျပ်ိဳထားတဲ့ဘာသာတရား (၄)
ခ ရွ ျပ ိုး အသ အမွတ္ျပဳမ္ာိုးတဲ့ပန္တီက ္တယ္ခရ္္ယာန္မ်ား (Pentecostal Christian) ႏွင့္
ေ္ေဟာ၀ါသက္ေသခုံသ ေတြက ို(Jehovah’s Witnesses) နည္းလမ္းမ် ်ိဳး္ံ နဲ႔ျပင္းျပင္းထန္ထန္
အျပ္္ေပးလ်က္ရွ ပါတယ္။

က းကြယ္ျခင္း (သ ို႔) သက္ဝင္ယံ ၾကည္ျခင္းခြင့္ေတြ ခ် ်ိဳးေဖာက္ခံရတာက အျခား္ပမာမ်ား အေနနဲ႔
ျမင္ေတြ႕န င္တာကေတာ့မ န္းတီးမႈရာဇ၀တ္မႈမ်ားပဲ ျဖ္္ပါတယ္။ အခြင့္အေရးခ် ်ိဳးေဖာက္သူေတြက

ယ ံၾကည္သူေတြရဲ့ ဘာသာေရးအမွတ္ရပ္တည္ခ်က္ႏွင့္ သက္၀င္ယ ံၾကည္မႈက ပ္္မွတ္ထား
က် းလြန္တဲ့ မ န္းတီးမႈအေျခခံရာဇ၀တ္မႈေတြပဲ ျဖ္္ပါတယ္။ ခ် ်ိဳးေဖာက္ခံရသူေတြဟာ မတူညီတဲ့
က းကြယ္မႈ(သ ို႔) သက္၀င္ယံ ၾကည္မႈရွ ေနလ ႔တ က္ခ က္ခံေနရတာ ျဖ္္ပါတယ္။

ပင္သ္္ႏ င္ငံမွာဆ ရင္၂၀၁၅ ခိုိႏွစ္က အမိုန္ိုးရာဇ၀တ္မႈလ ို႔ေခၚတဲ့မြတ္ဆလင္ေတြအေပၚ
ေ္ာ္ကားျခင္း၊ က ို္္္ လက္ေရာက္ေိႏွာက္ယွက္ျခင္းႏွင့္ရာဇဝတ္မႈက် းလြန္ျခင္းဟာ ၂၅၀
ရာခ င္ႏႈန္းအထ ျမင့္တက္ခဲ့ျပီး ျဖ္္္္္၃၃၆ ခိုမွတ္တမ္းရယူႏ င္ခဲ့ပါတယ္။ ဂ် းလူမ် ်ိဳးအေပၚ
အမ န္းရာဇဝတ္မႈ က် းလြန္မႈႏႈန္းလည္း ဆက္လက္ျမင့္မားလ်က္ရွ ျပီး ျဖ္္္္္ ၇၁၅ ခ က
အ္ီရင္ခံေရးသားခဲ့ပါတယ္။

မကၠဆ က နယ္္ြံနယ္ဖ်ားေဒသေတြမွာလည္း ပရ ိုတက္စတင္ိုးခရ္္ယာန္ဘာသာဝင္တ္္ေယာက္
က မ ရ းဖလာက းကြယ္ျပီး ကတ္သလ္္ခရ္္ယာန္သာသနာက ထ န္းသ မ္းခ်င္တဲ့လူထ
ေခါင္းေဆာင္ေတြက အၾကမ္းဖက္ျခင္း ႏွင့္ေနအ မ္ျခုံ္ဲက ေမာင္ိုး္ိုတ္တာေတြ ျပဳလိုပ္ခဲ႔ပါတယ္။

န ိုင္ငုံအေတာ္မ ာိုးမ ာိုးမွာ ဘာသာေရိုးရပ္တည္မႈ၊ အမ ဳိုးသာိုးေရိုးအမွတ္လကၡဏာ ိႏွင့္ိႏ ိုင္ငုံေတာ္ရဲ့
အမွတ္လကၡဏာေတြဟာ ေရာေ္ြိုးလ ွက္ရွ ပါတ္္။ ဒ အေျခအေနမွာ ဘာသာမဲ့ေတြ အပါအဝင္
လ နည္ိုးစိုဘာသာဝင္ေတြ ိႏွင့္လ မ ာိုးစိုက ိုိုးကြ္္တဲ့ဘာသာဝင္မွိႏိုတ္္ြက္သ ေတြက ို
တ ိုင္ိုးျပည္အေပၚသစၥာေစာင့္သ မႈမရွ တဲ့သ ဒါမွမဟိုတ္တ ိုင္ိုးျပည္လုံိုျခုံဳေရိုးက ို ျခ မ္ိုးေျခာက္
ေနသ မ ာိုးလ ို႔ရႈျမင္ၾကပါတ္္။

မ မ က ိုိုးကြ္္ရာဘာသာ (သ ို႔) သက္ဝင္္ုံိုၾကည္မႈတစ္ခိုက ိႏိုတ္္ြက္ိႏ ိုင္တဲ့အၾကြင္ိုးမဲ႔
အခြင့္အေရိုးက ိုလ ေတာ္ေတာ္မ ာိုးမ ာိုး လစ္လ ်ဴရႈခဲ့ၾကပါတ္္။

အင္ဒ ိုန ိုးရွာိုးန ိုင္ငုံမွာ ဘာသာေရိုးဥပေဒေတြန႔ဲပတ္သက္ျပ ိုး လြတ္လပ္ခြင့္ရွ ေပမဲ့အဲဒ ဥပေဒေတြဟာ
အစၥလာမ္ဘာသာ၊ ကက္သလစ္နဲ႕ ပရ ိုတက္စတင္ိုးခရစ္္ာန္ဘာသာ၊ ဗိုဒၶဘာသာ၊
ကြန္ျဖ်ဴိုးရွပ္ဘာသာ ိႏွင့္ဟ ိႏၵ်ဴဘာသာ က ိုိုးကြ္္သ ေတြက ိုသာ အကာအကြ္္ေပိုး္ာိုးပါတ္္။
ဘာသာမဲ့ေတြက ိုေတာ့အကာအကြ္္ေပိုးမ္ာိုးပါဘ ိုး။ အသက္(၃၀) ိႏွစ္အရြ္္၊ အဲလက္စ္အန္
ဆ ိုတဲ့မြတ္ဆလင္ပတ္၀န္ိုးက င္မွာ ၾက ိုးျပင္ိုးလာသ တစ္ေ္ာက္ဟာ ေဖ့စ္ဘိုတ္မွာဘာသာမဲ့ေတြရဲ႕
စာမ က္ိႏွာ တစ္ခိုေ္ာင္ျပ ိုး “ဘိုရာိုးသခင္မရွ ဘ ိုး” လ ို႕ ေရိုးသာိုးခဲ့မ တာေၾကာင့္ေ္ာင္ဒဏ္(၂
နွစ္ခြဲ) နဲ႕ အေမရ ကန္ေဒၚလာ ၁၁၀၀၀ ဒဏ္ရ ိုက္ခုံခဲ့ရပါတ္္။

ေအ္န္ဟာလည္ိုး ဘာသာေရိုးအမိုန္ိုးပြာိုးေရိုးနဲ႔ပဋ ပကၡျဖစ္ေစဖ ို႔သတင္ိုးအခ က္အလက္ေတြ
ေရိုးသာိုးျခင္ိုး၊ အင္တာနက္လ မႈကြန္္က္ေပၚမွာ ဘာသာေရိုးက ိုေစာ္ကာိုးတဲ့
သတင္ိုးစကာိုးေတြျဖန္႔ေဝျခင္ိုး၊ ဘာသာမဲ့တစ္ေ္ာက္အျဖစ္ခုံ္ ဖ ို႔အျခာိုးသ ေတြက ိုစည္ိုးရုံိုိုးျခင္ိုး
စတဲ့စြပ္စြဲခ က္ိႏွင့္ဒဏ္ရ ိုက္ခုံခဲ့ရပါတ္္။ သ ႔လိုပ္ရပ္အတြက္ေဖ့စ္ဘိုတ္စာမ က္နွာမွာ
လ သ ရွင္ၾကာိုး ေတာင္ိုးပန္ခဲ့ေပမ့္္လ ရမ္ိုးကာိုးေတြရဲ႕ရို က္နွက္ျခင္ိုး ိႏွင့္သ ႔အသ ိုင္ိုး အဝ ိုင္ိုးရဲ႕
၀ ိုင္ိုး၀န္ိုး ပစ္ပ္္ျခင္ိုးက ိုခုံခဲ့ရပါတ္္။

အ ရန္န ိုင္ငုံမွာဆ ိုရင္အစၥလာမ္ဘာသာက ခရစ္္ာန္ဘာသာက ိုးေျပာင္ိုးသြာိုးတဲ့သ ေတြက ို
ျပင္ိုး္န္တဲ့ျပစ္ဒဏ္ေတြ ခ မွတ္ေလ့ရွ ပါတ္္။ အ္ ိုးသျဖင့္တရာိုးဝင္မွတ္ပုံိုတင္မ္ာိုးတဲ့
ေနအ မ္တြင္ိုး ၀တ္ျပဳတဲ့အသင္ိုးေတာ္ေတြက ိုေပါ့။ ၂၀၁၇ ဇ လ ိုင္လမွာ ဘာသာက ိုးေျပာင္ိုးသ (၄)
ေ္ာက္ဟာ “န ိုင္ငုံေတာ္ရဲ့လုံိုျခုံဳေရိုးက ိုဆန္႔က င္မႈ” နဲ႕ ေ္ာင္ဒဏ္(၁၀)နွစ္စ ခ မွတ္
ခုံခဲ့ရပါတ္္။ အဲဒ ္ဲ က (၃) ေ္ာက္က ိုအစ ိုိုးရက မြတ္ဆလင္ဘာသာ၀င္အေနနဲ႔
ဆက္လက္သတ္မွတ္္ာိုးျပ ိုး ဘိုရာိုးသခင္ရဲ့အေသြိုးေတာ္က ိုက ို္္စာိုးျပဳတဲ့၀ ိုင္ေသာက္ခဲ့တဲ့
အတြက္ၾက မ္ဒဏ္အခ က္(၈၀) ျပစ္ဒဏ္ခ မွတ္ခဲ့ပါတ္္။ ဒါကေတာ့အ ရန္ိႏ ိုင္ငုံက
မြတ္ဆလင္ေတြက ိုတရာိုး၀င္အရက္ေသာက္ခြင့္ ျပဳမ္ာိုးတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ျဖစ္ပါတ္္။

န ိုင္ငုံေရိုးနဲ႕ ဘာသာေရိုးေခါင္ိုးေဆာင္ေတာ္ေတာ္မ ာိုးမ ာိုးဟာ ျမင့္ျမတ္တဲ့ဘာသာေရိုး မ န္႔ၾကာိုး
ခ က္ေတြနဲ႔ဘာသာေရိုးဥပေဒ ဓေလ့္ုံိုိုးတမ္ိုးေတြက ိုလ အမ ာိုးစိုက ိုိုးကြ္္တဲ့ဘာသာမွက ိုး
ေျပာင္ိုးျခင္ိုး၊ အျခာိုးအဖြဲ႔တစ္ခိုခိုမွာ ပါဝင္ျခင္ိုးက ိုပ တ္ပင္တာိုးျမစ္ဖ ို႔ိႏွင့္အျပစ္ေပိုးဖ ို႔ရည္ရြ္္ျပ ိုး
အနက္ဖြင့္အသုံိုိုးခ ေလ့ရွ ပါတ္္။ ျပစ္ဒဏ္ေတြမွာ ေသဒဏ္ခ မွတ္တာ၊ အက ဥ္ိုးခ တာ၊
အလိုပ္ျဖဳတ္ခုံရတာ၊ လက္္ပ္ပြဲ ဖ က္သ မ္ိုးတာနွင့္ကေလိုးေတြကို ေမြိုးစာိုးခြင့္မျပဳတာတ ို႔
ပါဝင္ပါတ္္။ မြတ္ဆလင္အမ ာိုးစိုေန္ ိုင္တဲ့ေဆာ္ဒ အာေရဗ န ိုင္ငုံိႏွင့္ပါကစၥတန္န ိုင္ငုံေတြမွာ
အစၥလာမ္ဘာသာက က ိုးေျပာင္ိုးခြင့္မျပဳတဲ့တရာိုးဥပေဒသတ္မွတ္ခ က္ေတြ ရွ ခဲ့ပါတ္္။ ဒါကို
ဘ္္လ ိုမွေရွာင္လႊဲလ ို႔မရတာမဟိုတ္ပါဘ ိုး။ ဥပမာ- ဆ ရာလ ္ြန္န ိုင္ငုံက လ ဥ ိုးေရိုး ၇၀
ရာခ ိုင္ိႏႈန္ိုးဟာ မြတ္ဆလင္ျဖစ္ျပ ိုး၊ ၂၀ ရာခ ိုင္ိႏႈန္ိုးဟာ ခရစ္္ာန္ေတြျဖစ္ၾကပါတ္္။
အမ ာိုးျပည္သ ၾကာိုး ဘာသာေရိုးက စၥဟာ ္င္္င္ေပၚေပၚျဖစ္ေပမ့္္ န ိုင္ငုံေရိုးိႏွင့္
မိႏွ ိုးိႏြ္္ေစဘဲ၊ ဘာသာိႏွစ္ခိုအၾကာိုး ဘာသာက ိုးေျပာင္ိုးမႈဟာလည္ိုး သာမန္လိုပ္ေဆာင္မႈ
ျဖစ္ပါတ္္။

ဒ လ ိုျပႆနာေတြဟာ မြတ္ဆလင္ဘာသာဝင္အမ ာိုးစိုေန္ ိုင္တဲ့န ိုင္ငုံေတြမွာဘဲ ေတြ႔ရတာ
မဟိုတ္ပါဘ ိုး။ အာဖရ ကအလ္္ပ ိုင္ိုးမွာလည္ိုး ဘလက္ခါိုးဆန္႔က င္ေရိုး ဆ ိုတဲ့အရပ္သာိုးတပ္က
မြတ္ဆလင္လ နည္ိုးစိုေတြက ိုအသက္အိႏၱရာ္္ျခ မ္ိုးေျခာက္ျပ ိုး ခရစ္္ာန္ဘာသာ က ိုးေျပာင္ိုး
လာေအာင္အတင္ိုးတ ိုက္တြန္ိုးမႈရွ ခဲ့ပါတ္္။ အ ိႏၵ ္န ိုင္ငုံက ျပည္န္္အေတာ္မ ာိုးမ ာိုးမွာလည္ိုး
ဘာသာက ိုးေျပာင္ိုးတာက ိုတာိုးျမစ္တဲ့ဥပေဒျပဌာန္ိုးခ က္ေတြ ရွ ပါတ္္။ ဥပမာ-
ဘာသာက ိုးေျပာင္ိုး ခ င္ရင္သက္ဆ ိုင္ရာအစ ိုိုးရဌာနက ခြင့္ျပဳခ က္ရ္ ဖ ို႔လ ိုအပ္တာမ ဳိုးျဖစ္
ပါတ္္။

ဘာသာေရိုးလြတ္လပ္ခြင့္က ိုခ ဳိုးေဖာက္တာဟာ အစ ိုိုးရေတြခ ည္ိုး မဟိုတ္ပါဘ ိုး။ အ ိႏၵ ္န ိုင္ငုံက
ဟ ိႏၵ်ဴအမ ဳိုးသာိုးတက္ၾကြေရိုးအဖြဲ႔ေတြက ခရစ္္ာန္ိႏွင့္မြတ္ဆလင္အသ ိုင္ိုးအဝ ိုင္ိုးေတြက ိုတ ိုက္
ခ ိုက္တာေတြ၊ တခါတေလအၾကမ္ိုးဖက္ျခ မ္ိုးေျခာက္ျပ ိုး ဘာသာက ိုးေျပာင္ိုးခ ိုင္ိုးတာေတြ ရွ ပါတ္္။
အခ ဳ႕ျဖစ္စဥ္ေတြမွာဆ ိုေနရပ္စြန္႔ခြာသြာိုးရသ ေတြ သ တ ို႔အ မ္ကို ျပန္လာခ င္တ္္ဆ ိုရင္
ဘာသာက ိုးေျပာင္ိုးရမ္္လ ို႔အတင္ိုးအဓမၼေတာင္ိုးဆ ိုခ က္ေတြ ရွ ခဲ့ပါတ္္။

ဘာသာေရိုးက ိုင္ိုးရ ွိုင္ိုးတဲ့သ ေတြပဲ ဒ လ ိုျပႆနာက ို ၾကုံဳေတြ႔ရတာ မဟိုတ္ပါဘ ိုး။ ဘာသာေရိုး
အ္ အဆ ဒါမွမဟိုတ္ိႏ ိုင္ငုံေတာ္နဲ႔ဘာသာေရိုးတ ို႔ၾကာိုး ဆက္ဆုံေရိုးကို ေဝဖန္တဲ့သ လည္ိုး
အသက္အိႏၱရာ္္ပါ ၾကုံဳေတြ႔ိႏ ိုင္ပါတ္္။ မၾကာေသိုးခင္က ဘဂၤလာိုးေဒ့ရွ္န ိုင္ငုံမွာရ ွတဲ့ဘေလာ့
ေရိုးသာိုးသ တခ ဳ႕ဟာ ဘာသာေရိုးအ္ အဆေတြ၊ က င့္သိုုံိုးမႈေတြနဲ႔ိႏ ိုင္ငုံေတာ္အေၾကာင္ိုးက ို
ေဝဖန္ေရိုးသာိုးမ တာေၾကာင့္အစြန္ိုးေရာက္သမာိုးေတြရဲ႕သတ္ျဖတ္ျခင္ိုးက ိုခုံခဲ့ရပါတ္္။
စ တ္မေကာင္ိုးစရာကေတာ့အဲဒ အစြန္ိုးေရာက္အၾကမ္ိုးဖက္တာေတြက ိုတာိုးဆ ိုးဖ ို႔ဘဂၤလာိုးေဒ့ရွ္
အစ ိုိုးရရဲ႕ၾက ဳိုးပမ္ိုးခ က္ေတြ ေအာင္ျမင္မႈမရွ ေသိုးတာပါ။ တခ ဳ႕အစ ိုိုးရေတြဟာလည္ိုး ဘာသာေရိုး
အ္ အဆက ိုေဝဖန္တဲ့လ ေတြအပၚ တ ိုက္ခ ိုက္မႈေတြက ိုရႈုံ႕ခ ဖ ို႔ပ က္ကြက္ခဲ့ၾကပါတ္္။
အခိုလ ိုိႏႈတ္ပ တ္ေနတာဟာ ဒ လ ိုအၾကမ္ိုးဖက္မႈက ိုမွ တတ္္၊ လက္ခုံိႏ ိုင္တ္္ဆ ိုတဲ့
သေဘာသက္ေရာက္ေစပါတ္္။

က ိုိုးကြ္္တဲ့ဘာသာ (သ ို႔) သက္ဝင္္ုံိုၾကည္မႈလြတ္လပ္စြာ က ိုးေျပာင္ိုးခြင့္ဆ ိုတာ ိႏ ိုင္ငုံတ ကာမွာ
အၾက ိုးအက ္္ျငင္ိုးခိုုံဖြ္္ျဖစ္ပါတ္္။ တက္္တမ္ိုးက ေတာ့ကမၻာ့ကိုလသမဂၢအဖြဲ႕ဝင္
သေဘာတ စာခ ဳပ္အသစ္(သ ို႔) ေၾကျငာစာတမ္ိုးသစ္ေတြ အတည္ျပဳတ ိုင္ိုး က ိုိုးကြ္္တဲ့ဘာသာ
က ိုးေျပာင္ိုးခြင့္အျခင္ိုးအရာက ိုေတာ႔္ိုတ္ေဖာ္မႈအာိုးနည္ိုးပါတ္္။

ဒ လ ိုအာိုးနည္ိုးခ က္ရွ ခဲ့ေပမ့္္ိႏ ိုင္ငုံေတြအေနနဲ႕ ိႏ ိုင္ငုံသာိုး ိႏွင့္ိႏ ိုင္ငုံေရိုးအခြင့္အေရိုးဆ ိုင္ရာ
သေဘာတ စာခ ဳပ္က ိုဘ္္လ ိုအဓ ပၸာ္္ျပန္ဆ ိုက င့္သုံိုိုးမလဲဆ ိုတာ အၾကုံျပဳေပိုးတဲ့ကိုလသမဂၢ
လ ႔အခြင့္အေရိုးေကာ္မတ ကေတာ့ “က ိုိုးကြ္္ေသာဘာသာ (သ ို႔) သက္ဝင္္ုံိုၾကည္မႈတစ္ခိုက ို
လြတ္လပ္စြာရရွ (သ ို႔) ခုံ္ ပ ိုင္ခြင့္ဟ သည္ဘာသာတရာိုး (သ ို႔) သက္ဝင္္ုံိုၾကည္မႈတစ္ခိုက ို
လြတ္လပ္စြာေရြိုးခ ္္ပ ိုင္ခြင့္အပါအဝင္လ ပိုဂၢ ဳလ္တစ္ဥ ိုးမွလက္ရွ က ိုိုးကြ္္ေနတဲ့ဘာသာ
သ ို႔မဟိုတ္သက္ဝင္္ုံိုၾကည္မႈက ိုအျခာိုးဘာသာတစ္မ ဳိုးျဖင့္အစာိုး္ ိုိုးျခင္ိုး၊ ဘာသာမဲ့
အျဖစ္ခုံ္ ျခင္ိုး၊ ဘာသာ အေဟာင္ိုးက ိုျပန္လည္ခုံ္ ျခင္ိုး စသည္တ ို႔အာိုးလုံိုိုး ပါဝင္သည္” လ ို႔
ေဖာ္ျပ္ာိုးပါတ္္။

အက ဥ္ိုးခ ဳပ္ေျပာရရင္လ တစ္ေ္ာက္ရဲ့က ိုိုးကြ္္တဲ့ဘာသာ သ ို႔မဟိုတ္သက္ဝင္္ုံိုၾကည္မႈက ို
ရရွ ခြင့္(သ ို႔) က ိုးေျပာင္ိုးခြင့္ဟာ အၾကြင္ိုးမဲ႔အခြင့္အေရိုးတစ္ခို ျဖစ္ပါတ္္။ ဘ္္အေျခအေနမွာ
ျဖစ္ျဖစ္ဒ သတ္မွတ္ခ က္က ိုကန္႔သတ္္ာိုးလ ို႔မရပါဘ ိုး။ ဒါေပမ့္္အခ ဳ႕အစ ိုိုးရေတြက
ဒ အခြင့္အေရိုးက ိုကန္႔သတ္္ာိုးျပ ိုး၊ မ သာိုးစိုေတြ (သ ို႔) လ မႈအသ ိုင္ိုးအ၀န္ိုးအတြင္ိုးမွ
အသင္ိုးအဖြဲ႔ေတြက လ မ ာိုးစြာက ိုသ တ ို႔ရဲ႕ က ိုိုးကြ္္မႈ(သ ို႔) သက္၀င္္ိုုံၾကည္မႈေၾကာင့္ိႏွင့္
ဘာသာက ိုးေျပာင္ိုးမႈေၾကာင့္နည္ိုးမ ဳိုးစိုုံနဲ႔အျပစ္ဒဏ္ေပိုးတဲ့ျဖစ္စဥ္ေတြ အမ ာိုးၾက ိုး ရွ ခဲ့ပါတ္္။
က ိုိုးကြ္္မႈ(သ ို႔) သက္ဝင္္ုံိုၾကည္မႈအခြင့္အေရိုးနွင့္ေျပာင္ိုးလဲခြင့္အပါအဝင္၊ ၄င္ိုးိႏွင့္ဆက္စပ္တဲ့
လ ႔အခြင့္အေရိုးဆ ိုင္ရာအေၾကာင္ိုးအရာ အေသိုးစ တ္က ိုဝက္ဘ္ဆ ိုက္မွာ တင္္ာိုးတဲ့
သင္ေ္ာက္က အေၾကာင္ိုးအရာေတြမွာ ပ ိုမ ိုေလ့လာန ိုင္ပါတ္္။

Copyright: SMC 2018

ဇာတ္ညႊန္း : လ ြတ္လပ္္ြာ က းကြယ္ျခင္း (သ ႔) သက္ဝင္ယံ ၾကည္မႈ
အေၾကာင္းအရာမ ား – က းကြယ္မႈ နွင့္သက္ဝင္ယံ ၾကည္မႈက
လူသ ရွင္ၾကား က င့္သ ံးခြင့္/ေဖာ္ျပခြင့္

လြတ္လပ္္ြာ က းကြယ္ျခင္း (သ ႔) သက္ဝင္ယံ ၾကည္ျခင္းရ ့ဒ တ ယအေရးၾက းဆ ံးက မ မ
က းကြယ္တ ့ဘာသာ (သ ႔) သက္ဝင္ယံ ၾကည္မႈက လြတ္လပ္္ြာ သင္ျပခြင့္၊ က င့္သံ းခြင့္၊ ၀တ္ျပဳ
က းကြယ္ခြင့္ႏွင့္ေ္ာင့္ထ မ္းခြင့္တ ႔ျဖ္္ပါတယ္။ ဒါက လြတ္လပ္္ြာ က းကြယ္ျခင္း (သ ႔)
သက္၀င္ယ ံၾကည္ျခင္းရ ႕ ျပင္ပအသြင္အျပင္လ ႔သ ရွ ထားပါတယ္။ ဘာသာတရားရရွ ခြင့္(သ ႔)
ေျပာင္းလ ပ င္ခြင့္န ႕ မတူတာကေတာ့ဒ လ ဘာသာတရား လ က္နာက င့္သံ းပ င္ခြင့္ဟာ ျပည့္ဝ
တ ့အခြင့္အေရးမဟ တ္တာပါပ ။ တခ ဳ႕အေျခအေနေတြ မွာေတာ့ဒ အခြင့္အေရးက ကန္႔သတ္န င္
န င္ပါတယ္။

လူသ ရွင္ၾကားက င့္သ ံးခြင့္ဆ တာက မ မ ရ ့ယ ံၾကည္ျခင္း (သ ႔) သက္ဝင္ယံ ၾကည္မႈက
က ယ္အမူအရာ၊ ႏႈတ္အမူအရာေတြန ႔ထ တ္ေဖာ္ျပသျခင္း ျဖ္္ပါတယ္။ အျပည္ျပည္ဆ င္ရာ
လူ႔အခြင့္အေရး ဥပေဒက အ ဒ လ က္နာက င့္သံ းခြင့္က သ းျခားတ္္က ယ္ေရ (သ ႔) အမ ားနွင့္အတူ
လူသ ရွင္ၾကားျဖ္္ေ္၊ သ းသန္႔ျဖ္္ေ္ လ ပ္ေဆာင္ခြင့္က ေပးထားပါတယ္။

သင္ဟာ သ းျခားတ္္က ယ္ေရ ဆ ေတာင္းခြင့္ႏွင့္လူအမ ားန ႔အတူ္ ေပါင္းဝတ္ျပဳျခင္း၊
ရ းရာဓေလ့ထံ းတမ္းက င့္သ ံးျခင္းမ ားႏွင့္အျခားယံ ၾကည္သူမ ား္ြာႏွင့္အတူသင္ဟာလည္း
အ္ တ္အပ င္းတ္္ခ အျဖ္္သင္က းကြယ္တ ့ဘာသာ (သ ႔) သက္ဝင္ယံ ၾကည္မႈက
လူသ ရွင္ၾကားက င့္သံ းခြင့္ရွ ပါတယ္။

ထ ယံ ၾကည္သူလူမႈအ္ အဖြ ႕မွာလည္း အခြင့္အေရး ရွ ပါတယ္။ အ ဒ အခြင့္အေရးဟာ
အဖြ ႕၀င္မ ားအတြင္းအတြက္မဟ တ္ဘ အ္ းရႏွင့္ဆက္ႏြယ္ေနတ ့အခြင့္အေရးေတြ ျဖ္္ပါတယ္။
ဒ မွာ အေရးအၾက းဆံ းတ္္ခ ကေတာ့ႏ င္ငံေတာ္အေနန ႔က းကြယ္တ ့ဘာသာႏွင့္
သက္၀င္ယ ံၾကည္မႈရွ တ ႔သူေတြက ဥပေဒအရ အသ အမွတ္ျပဳတ ့မွတ္ပံ တင္ရရွ န င္ေအာင္
အေသအခ ာေဆာင္ရြက္ေပးဖ ႔လ ပါတယ္။ ဒါမွသူတ ႔ဟာ ဘဏ္္ာအ ပ္ဖြင့္ႏ င္မယ္၊ အလ ပ္အက င္
ရရွ ေ္မယ္၊ အေဆာက္အဥ းေတြ ပ င္ဆ င္ႏ င္မယ္၊ ျပ းေတာ့ အဖြ ႕အ္ည္းေတြ တည္ေထာင္ႏ င္မွာ
ျဖ္္ပါတယ္။

က းကြယ္မႈသ ႕မဟ တ္သက္၀င္ယ ံၾကည္မႈက တ္္ဥ းတည္းျဖ္္ျဖ္္၊ အ္ အဖြ ႔လ က္ျဖ္္ျဖ္္က င့္သ ံး
ဖ ႔ႏွင့္ေဖာ္ျပဖ ႔နည္းလမ္းမ ား္ြာ ရွ ပါတယ္။ က လသမဂ
ၢက ကြ မ္းက င္သူေတြကလည္း
အကာအကြယ္ျပဳေပးထားတ ့လ ပ္ေဆာင္ခ က္နမူနာအမ ားၾက းက ေပးထားခ ့ပါတယ္။

– ဝတ္ျပဳဖ ႔္ ေဝးျခင္း၊ ပြ ေတာ္ေတြ က င္းပျခင္းနွင့္နားရက္ေတြက ေ္ာင့္ထ န္းျခင္း
– ဘာသာေရးဝတ္္ံ ေတြ ၀တ္ဆင္ျပ း အ္ာေရွာင္ျခင္း
– ဝတ္ျပဳရန္ေနရာ ရွ ျခင္း၊ သ သာန္မ ားသတ္မွတ္ေပးျခင္းႏွင့္ဘာသာေရးအမွတ္အသားမ ား
ျပသျခင္း
– လူမႈအသ င္းအ၀န္းမွာ က႑အလ က္ပါ၀င္ျခင္း – ဥပမာ – ပရဟ တအဖြ ႔မ ား ဖြ ႕္ည္းျပ း
ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ျခင္း
– က းကြယ္မႈနွင့္သက္ဝင္ယံ ၾကည္မႈမ ားအေၾကာင္း ေ၀မွ ျခင္း၊ သင္ၾကားျခင္းနွင့္
ေခါင္းေဆာင္မ ားက သင္တန္းေပးျခင္း သ ႔မဟ တ္ခန္႔အပ္ျခင္း
– သင္၏သက္ဝင္ယံ ၾကည္မႈမ ားအေၾကာင္းက ္ာေပေရးသားျခင္း၊ ထ တ္ေဝျခင္းနွင့္
ျဖန္႔ခ ျခင္း
– ႏ င္ငံေတာ္ႏွင့္ႏ င္ငံတကာအဆင့္မ ားမွာ မ မ သက္ဝင္ယံ ၾကည္မႈဆ င္ရာ အေၾကာင္းမ ားက
ဆက္သြယ္ေျပာဆ ျခင္း
– မ မ ဆႏၵအတ င္း ထည့္၀င္တ ့အလွွဴေငြမ ား ေကာက္ခံျခင္း

ဒ အဆင့္မွာေတာ့သင့္အေနန ႕ ဒါဟာ ငါ့လူမႈအသ င္းအဝ င္းအတြက္ငါရေ္ခ င္တ ့အခြင့္အေရးပ ၊
ေကာင္းတယ္- လ ႕သင္ေျပာေကာင္းေျပာပါလ မ့္မယ္။

အဖြ ႔ဝင္ေတြက ဖ ႏွ ပ္ခ ဳပ္ခ ယ္ျပ း အျခားလူေတြက အမ န္းတရားန ႔အၾကမ္းဖက္မႈလ ပ္ေဆာင္ဖ ႔
လႈ႔ံေဆာ္တ ့အသင္းအဖြ ႔ေတြဆ ရင္ေရာ ဘယ္လ လ ပ္မလ ဆ ျပ း ္ းရ မ္မႈလည္း ရွ ေနႏ င္ပါတယ္။
သူတ ႔ေကာ သူတ ႔ရ ့သက္၀င္ယံ ၾကည္မႈျပန္႔ပြားေရးႏွင့္က င့္သံ းဖ ႔လြတ္လပ္ခြင့္ရွ ပါ့မလား။

ဒါက တ န္႔ျပန္ဖ ႔နည္းလမ္း (၂) မ ဳး ေပးခ င္ပါတယ္။

အျပည္ျပည္ဆ င္ရာ ႏ င္ငံသားႏွင့္ႏ င္ငံေရးဆ င္ရာအခြင့္အေရးဆ င္ရာ သေဘာတူ္ာခ ဳပ္ရ ႕အပ ဒ္
(၅) အရ အခြင့္အေရးတ္္ခ က အသ ံးျပဳျပ း အျခားအခြင့္အေရးေတြက ထ ခ က္ေ္တာမ ဳးက
တားျမ္္ပ တ္ပင္ထားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လြတ္လပ္္ြာ က းကြယ္ျခင္းန ႔သက္ဝင္ယံ ၾကည္ျခင္းဟာ
လူေတြက ဖ ႏွ ပ္ဖ ႔၊ အၾကမ္းဖက္မႈက ႏ းေဆာ္ဖ ႔ႏွင့္အၾကမ္းဖက္မႈေတြက ွဴးလြန္ဖ ႔ႏ င္ငံေတာ္ႏွင့္
မည္သည့္ပ ဂ ဳလ္ဒါမွမဟ တ္အသင္းအဖြ ႕က မွအခြင့္အေရးေပးမထားပါဘူး။

အ္ းရေတာ္ေတာ္မ ားမ ားန ႔အ္ အဖြ ႕ေတြက အင္အားသ ံး ဖ ႏွ ပ္မႈေတြေတာ့ရွ ေနပါတယ္။
ဒါေပမယ့္လြတ္လပ္္ြာ က းကြယ္ခြင့္(သ ႔) သက္ဝင္ယံ ၾကည္မႈအရ ဒါေတြလ ပ္ေဆာင္ခြင့္
ေပးမထားပါဘူး။ ဖ နွ ပ္ခ ယ္လွယ္မႈႏွင့္အၾကမ္းဖက္မႈခံရသူေတြက ကာကြယ္ေပးဖ ႕ သာ
ရွ ေနတာျဖ္္ပါတယ္။

ဒ တ ယ တ္္ခ က္ကေတာ့ မ မ က းကြယ္တ ့ဘာသာ (သ ႔) သက္၀င္ယ ံၾကည္ခ က္က လြတ္လပ္္ြာ
က းကြယ္ခြင့္ႏွင့္ေရြးခ ယ္ခြင့္က ကန္႔သတ္ထားလ ႔မရေပမယ့္အ ဒ က းကြယ္တ ့ဘာသာက
ထ တ္ေဖာ္ခြင့္ႏွင့္က င့္သ ံးခြင့္ေတာ့ကန္႔သတ္န င္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္္ာခ ဳပ္ရ ႕အပ ဒ္၁၈ ပါ
ေအာက္ပါ္ည္းမ ဥ္း (၄)ခ န ႔က က္ည မွသာ ကန္႔သတ္လ ႔ရႏ င္ပါတယ္။

ကန္႔သတ္ခ က္ေတြက ဥပေဒန ႔ေဖာ္ျပေပးရမွာျဖ္္ျပ း၊ ျပႆနာေတြ ေျဖရွင္းတ ့အခါ တျခားလူေတြ
က ကာကြယ္ေပးဖ ႔ျဖ္္ေၾကာင္း၊ ခြ ျခားမႈမရွ ဖ ႔ႏွင့္ည တူည မွ ျဖ္္ဖ ႔လ အပ္ပါတယ္။

ဒ ္ည္းမ ဥ္းေတြဟာ အလြန္အေရးၾက းပါတယ္။ ဒ ္ည္းမ ဥ္းေတြမရွ ရင္အ္ းရေတြက သူတ ႔
သေဘာမက တ ့ဘယ္အသင္းအဖြ ႕န ႔ဘယ္က င့္သ ံးမႈက မဆ ကန္႔သတ္ႏ င္သြားမွာ ျဖ္္ပါတယ္။

ကန္႔သတ္ျခင္းဆ တာ ေနာက္ဆံ းအဆင့္ေျဖရွင္းခ က္သာ ျဖ္္သင့္ျပ း ႏ င္ငံေတာ္က ထ န္းခ ဳပ္လ ႔
ရမည့္အရာတ္္ခ ျဖ္္မေနသင့္ပါ။ ္ တ္မေကာင္း္ရာကေတာ့၊ အ္ းရေတာ္ေတာ္မ ားမ ားဟာ
ဒ ္ည္းမ ဥ္းေတြက လ ္္လ ွဴရႈထားျပ း ဘာသာေရးထ တ္ေဖာ္က င့္သံ းခြင့္က န င္ငံေတာ္က ယ္တ င္က
ခ ဳးေဖာက္ခ ့တ ့သာဓကေတြ အမ ားၾက းရွ ေနခ ့တာပါပ ။

အဖြ ႔အ္ည္းမွတ္ပ ံတင္ျခင္းက ကန္႔သတ္ထားတ ့ဥပေဒက အဓ ကျပႆနာျဖ္္ေနပါတယ္။
တခ ဳ႕အ္ းရေတြက ဘာသာေရး အဖြ ႔အ္ည္းေတြက မွတ္ပ ံတင္ဖ ႔ေတာင္းဆ ထားျပ း မွတ္ပ ံတင္
ရရွ မႈအေပၚမူတည္ျပ း က းကြယ္ျခင္း (သ ႔) သက္၀င္ယ ံၾကည္မႈအခြင့္က ေပးခ ့ၾကပါတယ္။
ဒ နည္းလမ္းဟာ န င္ငံတကာဥပေဒက ခ ဳးေဖာက္ရာ ေရာက္ပါတယ္။ မွတ္ပံ တင္ျခင္းဆ တာက
မ မ က းကြယ္တ ့ဘာသာက ထ တ္ေဖာ္ခြင့္ရရွ ဖ ႔မရွ မျဖ္္လ အပ္တ ့အရာ ျဖ္္မေနသင့္ပါဘူး။
မွတ္ပ ံတင္ျခင္းဟာ ဥပေဒအရတရားဝင္ျဖ္္ခ င္တ ့အဖြ ႕အ္ည္း ေတြအတြက္အေထာက္အကူ
အျဖ္္သာရွ သင့္ပါတယ္။

မွတ္ပံ တင္မထားတ ့ဘာသာေရး ထ တ္ေဖာ္ခြင့္က တားျမ္္ပ တ္ပင္တ ႔အ္ းရ ေတြဟာ
အဖြ ႔အ္ည္းေတြရ ့မွတ္ပ ံတင္ႏ င္ျခင္းက ကန္႔သတ္ထားတ ့ဥပေဒမ ားက လည္း က င္္ြ ေလ႔
ရွ ပါတယ္။ ဥပမာအေနန ႔ကာဇက္္တန္က မွတ္ပ ံတင္မထားတ ့ဘာသာေရးလႈပ္ရွားမႈက
တားျမ္္ပ တ္ပင္ျပ း အသင္းအဖြ ႔ေတာ္ေတာ္မ ားမ ားဟာလည္း မွတ္ပ ံတင္ခြင့္မရရွ ၾကပါဘူး။
မ မ ဘာသာ၀င္မဟ တ္တ ့သူက မ မ ဘာသာအေၾကာင္း ေျပာျပ တာဟာလည္း
ဥပေဒန ႔မည ညြတ္မႈတ္္ခ ျဖ္္ျပ း ဘာသာေရး္ာေပအားလံ းဟာ မထ တ္ေ၀ခင္ဆင္ဆာျဖတ္ရ
ပါတယ္။ ဒါဟာ ဘာသာေရးအသ င္းအဝ င္းတ္္ခ လ ံးအေပၚ သက္ေရာက္ပါတယ္။

အ္ းရေတြက ဘာသာေရးက င့္သ ံးခြင့္က နည္းမ ဳး္ံ န ႕ တားျမ္္ၾကပါတယ္။ ဗ ယက္နမ္အ္ းရဟာ
သူတ ႔ရ ႕ တ္္ဆူတည္းေသာေ္တ ေတာ္မွာ ေဟာ္ေဟာ္ဗ ဒၶဘာသာဝင္ေတြ မဖူးေျမာ္န င္ေအာင္
္္္ေဆးေရးဂ တ္ေတြထားျပ း တားဆ းထားပါတယ္။ ေဆာ္ဒ အာေရဗ န င္ငံမွာ မြတ္ဆလင္မဟ တ္တ

ဘာသာျခားေတြ လူျမင္ကြင္းမွာ ၀တ္ျပဳက းကြယ္ျခင္းက တားျမ္္ထားျပ း တခ ဳ႕ေရႊ႕ေျပာင္း
လ ပ္သားေတြဟာ ၀တ္ျပဳက းကြယ္ဖ ႔အတင္း္ ရ ံးေရာက္ရွ လာတယ္ဆ ျပ း ဖမ္းဆ းတာန ႔
နယ္ႏွင္ဒဏ္ေပးတာ ခံခ ့ရပါတယ္။ တရ တ္န ႔အင္ဒ န းရွားက တခ ဳ႕ေဒသမွာလည္း
ခရ္္ယာန္ဘ ရားေက ာင္းေတြက အာဏာပ င္ေတြက ဖ က္ဆ းပ္္တာ ရွ ခ ့ပါတယ္။

ရ ရွားႏ င္ငံရ ့ဥပေဒအရ မ မ တ ႔က းကြယ္တ ့ဘာသာက ျင မ္းခ မ္း္ြာ က းကြယ္ျခင္းအပါအ၀င္
အ္ြန္းေရာက္ဝါဒမ ားန ႔ပတ္သက္ျပ း ပ ံႏွ ပ္ထ တ္ေ၀မႈေထာင္ေပါင္းမ ား္ြာဟာ ပ တ္ပင္တားျမ္္ျခင္း
ခံခ ့ရပါတယ္။ ္ာလ ံးတ္္လ ံးဟာ တားျမ္္ပ တ္ပင္ခံရႏ င္မလားလ ႔္္္ေဆးဖ ႔အလြန္ခက္ခ ေပမယ့္
အ ဒ ္ာက လက္၀ယ္ပ င္ဆ င္မႈန ႔ဒဏ္ရ က္ျခင္း၊ အက ဥ္းခ ျခင္း ဒါမွမဟ တ္က းကြယ္ယ ံၾကည္
သူေတြက ပ တ္ပင္တားျမ္္ျခင္းေတြ ခံရႏ င္ပါတယ္။ ဘယ္က းကြယ္ယ ံၾကည္မႈေတြက ဘယ္သူက
ဘယ္ေနရာမွာ မွ ေ၀ေပးခြင့္ရွ လ ဆ တ ့အေပၚ ျပင္းထန္တ ့ကန္႔သတ္ခ က္ေတြ ခ မွတ္ထားခ ့ပါတယ္။

ျပင္သ္္န င္ငံမွာလည္း အခ ဳ႕ျမ ဳ႕ေတာ္ဝန္ေတြက ဘာက န လ ႔ေခၚတ ့မ က္နွာတ္္ခ သာေပၚတ ့
ေရကူး၀တ္္ ံ၀တ္ဆင္ျခင္းက ျပည္သူလူထ အတြင္း သဟဇာတျဖ္္ေ္မႈက အေျခခံသည္ဟ ဆ ကာ
ပ တ္ပင္တားျမ္္ဖ ႔ၾက ဳး္ားခ ့ပါတယ္။ ဒ ဥပေဒက န င္ငံေတာ္ရ ႕ အျမင့္ဆံ းအ ပ္ခ ဳပ္ေရးတရားရံ းက
ပယ္ဖ က္ခ ့ေပမယ့္မ က္နွာတ္္ခ သာ ေပၚတ ့၀တ္္ ံ၀တ္ဆင္ျခင္းက တားျမ္္ပ တ္ပင္မႈက
ဆက္လက္ရွ ေနဆ ပါ။ တခ ဳ႕ ဥေရာပန င္ငံေတြမွာေတာ့လည္လွ းျပ း သားသတ္တ ့ဟာလာ န ႕
က ရွာက တားျမ္္ထားပါတယ္။

က းကြယ္တ ့ဘာသာက လူသ ရွင္ၾကားက င့္သံ းခြင့္က လူေတြန ႔လူမႈအသ င္းအဝ င္းထ မွာရွ တ ့
အသင္းအဖြ ႔ေတြရ ႕ လ ပ္ေဆာင္မႈေတြန ႔လည္း ကန္႔သတ္ထားပါတယ္။ ဥေရာပန င္ငံ(၉) ခ မွာရွ တ ့
ဂ ွဴးလူမ ဳးအေယာက္(၅၀၀၀) ေက ာ္က ္္္တမ္းေကာက္ယူၾကည့္တ ့အခါ ၂၂ ရာခ င္ႏႈန္းက
သူတ ႔ရ ႕လံ ျခံဳေရးက ္ းရ မ္တ ့အတြက္က္္ပါ (kippa) လ အဝတ္အ္ားမ ဳး ဝတ္ဆင္ျခင္းက
ေရွာင္က ဥ္ၾကတယ္လ ႔ေျဖၾကပါတယ္။ န င္ငံေတာ္ေတာ္မ ားမ ားမွာလည္း ဂ ွဴးလူမ ဳးေတြရ ့
သ သာန္ေတြက ဖ က္ဆ းထားၾကပါတယ္။

အ ဂ ္္၊ ပါက္ၥတန္ႏွင့္န င္ဂ းရ းယားလ န င္ငံေတြမွာလည္း အ္ၥလာမ္ဘာသာအမည္ခံျပ း
အၾကမ္းဖက္မႈေတြ က ွဴးလြန္ေနတ ့အၾကမ္းဖက္အဖြ ႕ေတြ တ က္ခ က္မွာ ္ းရ မ္တ ့အတြက္ ဝတ္ျပဳ
က းကြယ္တ ့ေနရာဆ လူေတြ လာေရာက္္ ရ ံးဖ ႔ေၾကာက္ရြ႔ံေနခ ့ၾကပါတယ္။ အာဖရ ကအလယ္ပ င္း
ေဒသေတြမွာလည္း မြတ္ဆလင္ေတြက ပ္္မွတ္ထားတ က္ခ က္တ ့အရပ္သားတပ္ဖြ ႔ေတြရ ့ရန္က
ေၾကာက္ရြံ႕တ ့အတြက္ေသာၾကာေန႔္ ေပါင္းဝတ္ျပဳျခင္းလည္း မျပဳလ ပ္ႏ င္ေတာ့ပါဘူး။

အက ဥ္းခ ဳပ္ေျပာရရင္မ မ က းကြယ္တ ့ဘာသာ သ ႔မဟ တ္သက္ဝင္ယံ ၾကည္မႈက လူသ ရွင္ၾကား
လြတ္လပ္္ြာ က းကြယ္ခြင့္ဟာ တ္္ဥ းတ္္ေယာက္္ ႏွင့္အသင္းအဖြ ႔တ ႔ႏွ္္ခ လ ံးရ ့ယ ံၾကည္ျခင္း
(သ ႔) သက္၀င္ယ ံၾကည္မႈက က ယ္အမူအရာ၊ ႏႈတ္အမူအရာန ႔ေဖာ္ျပခြင့္က ကာကြယ္ေပးထား
ပါတယ္။ ဒါက သ းသန္႔ျဖ္္ျဖ္္၊ လူသ ရွင္ၾကားျဖ္္ျဖ္္ေဆာင္ရြက္ႏ င္ပါတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရး
ဆ င္ရာ မွတ္တမ္းေတြမွာ ဒ လ အကာအကြယ္ေပးတာန ႔ပတ္သက္ျပ း မတူည တ ့သာဓက
အမ ားၾက း ေတြ႔ႏ င္ပါတယ္။ ျပ းေတာ့အဖြ ႔အ္ည္းေတြက ကာကြယ္ေပးဖ ႔အေရးၾက းဆ ံးတ္္ခ က
တရား၀င္မွတ္ပ ံတင္ထားရွ ႏ င္ခြင့္ပ ျဖ္္ပါတယ္။

က းကြယ္ရာဘာသာ (သ ႔) သက္ဝင္ယံ ၾကည္မႈက လူသ ရွင္ၾကားက င့္သံ းခြင့္ဟာ ကန္႔သတ္ခ က္
ရွ န င္ေပမယ့္၊ ကန္႔သတ္ခ ႔မယ္ဆ ရင္လည္း ဥပေဒေဘာင္အတြင္းက လ ပ္ေဆာင္မႈျဖ္္ရန္၊
အျခားလူေတြက ကာကြယ္ရန္၊ ခြ ျခားဆက္ဆံမႈမရွ ရန္ႏွင့္ေျဖရွင္းလ တ့
ျပႆနာန ႕အခ ဳးအဆည ညြတ္ရန္လ အပ္ပါတယ္။

္ တ္မေကာင္း္ရာကေတာ့ကမၻာတ္္ဝွမ္းက အ္ းရေတာ္ေတာ္မ ားမ ားဟာ ဒ ္ည္းမ ဥ္းဥပေဒက
မလ က္နာၾကတာပါ။ က းကြယ္မႈသ ႔မဟ တ္သက္ဝင္ယံ ၾကည္မႈက လူသ ရွင္ၾကား လြတ္လပ္္ြာ
က င့္သ ံးခြင့္က အ္ းရကေရာ င့္ေဒသအတြင္းရွ အသင္းအဖြ ႔ေတြကပါ ခ ဳးေဖာက္ခ ့ၾကပါတယ္။

က းကြယ္မႈသ ႔မဟ တ္သက္ဝင္ယံ ၾကည္မႈက လူသ ရွင္ၾကား လြတ္လပ္္ြာ က င့္သ ံးခြင့္အျပင္၊
၄င္းႏွင့္ဆက္္ပ္တ ့လူ႔အခြင့္အေရးဆ င္ရာအေၾကာင္းအရာေတြက ဝက္ဘ္ဆ က္မွာ တင္ထားတ ့
သင္ေထာက္ကူအၾကာင္းအရာေတြမွာ ပ မ ေလ့လာန င္ပါတယ္။

မူပ င္- SMC 2018

ဇာတ္ညႊန္း : လြတ္လပ္္ြာ က းကြယ္ျခင္း (သ ႔) သက္ဝင္ယံ ၾကည္မႈ
အေၾကာင္းအရာမ ား – အတင္းအဓမၼျပဳျခင္းမွ ကာကြယ္ျခင္း

လြတ္လပ္္ြာက းကြယ္ခြင့္(သ ႔) သက္ဝင္ယံ ၾကည္ခြင့္ရ ့အေရးၾက းတ ့ အခ က္တ္္ခ က္က ေတာ့
အတင္းအဓမၼျပဳျခင္းမွကာကြယ္ျခင္းပ ျဖ္္ပါတယ္။ အတင္းအဓမၼျပဳတယ္ဆ တာက တခ ခ လ ပ္ဖ ႔
တ္္္ းတေယာက္က သင့္က အတင္းလ ပ္ခ င္းတာ၊ ဒါမွမဟုတ္ျခိမ္းေျခာက္တာကို
ဆိုလုိျခင္းျဖစ္ပါတယ္။

လြတ္လပ္္ြာက းကြယ္ခြင့္(သ ႔) သက္ဝင္ယံ ၾကည္ခြင့္ရ ့အႏွ္္သာရ္္္တစ္ခုကေတာ့ လူတ င္းဟာ
မ မ က းကြယ္ေနတ ့ဘာသာ (သ ႔) သက္ဝင္ယံ ၾကည္မႈက က းကြယ္ခြင့္ရွ ျခင္းႏွင့္
ဘာသာကူးေျပာင္းခြင့္ရွ ျခင္း တ ႔ျဖ္္ပါတယ္။ ဒါက ေနာက္တ္္နည္းန ႔ ေျပာရရင္ကိုးကြယ္ေနတ ဲ့
ဘာသာ (သ ႔) သက္၀င္ယုုံၾကည္မႈႈႏွင္ဲ့ရိုေသကိုင္းရိႈင္းမႈဟာ ကိုယ္ပိုင္သေဘာဆႈႏၵအတုိင္း
ျဖစ္ရပါမယ္။

အတင္းအဓမၼျပဳျခင္းမွကာကြယ္မႈရရွ ပ င္ခြင့္ဟာ ဒ အခ်က္ေပၚ မ်ားစြာမူတည္ေနပါတယ္။
ႈႏိုင္ငုံေတာ္အစိုးရ၊ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ (သ ႔) ဘယ္ပုဂၢိဳလ္တစ္္ဥးတစ္ေယာက္၊
အသင္းအဖြ ႔၊ ဘယ္သူဘ ျဖစ္ေနပါေစ၊ လူတစ္ေယာက္ရ ႕ သက္၀င္ယုုံၾကည္မႈႈႏွင္ဲ့
ေဆာက္တည္က်င္ဲ့သုုံးမႈအေပၚ ဖိအားေပးပိုင္ခြင္ဲ့မရွိပါဘူး။ သူတစ္ပါးရ ႕ ဘာသာ (သ ႔)
သက္၀င္ယုုံၾကည္မႈကုိသတ္မွတ္ေပးဖို႔၊ ထိန္းသိမ္းဖို႔ႈႏွင္ဲ့ကူးေျပာင္းဖို႔ေစခုိင္းလို႔မရပါ။

အျပည္ျပည္ဆ င္ရာ ႏ င္ငံသားႏွင့္ႏ င္ငံေရးအခြင့္အေရးဆ င္ရာ ပဋ ညာ္္္ာခ ်ဳပ္အပ ဒ္(၁၈)
အပ င္း ၂ က –
“မည္သူ႔ကုိမွ် ၎ႈႏွစ္သက္ရာဘာသာ (သို႔) သက္၀င္ယုံုၾကည္မႈအား လြတ္လပ္စြာ
ကုိးကြယ္ခုံယူခြင္ဲ့ကုိထိခုိက္ေစသည္ဲ့အတင္းအဓမၼျပဳျခင္း မရွိေစရ။”

ဒ အပိုဒ္အရ ႈႏိုင္ငုံေတာ္အေနန ႔လူေတြ အႈႏိုင္ထက္ျပဳက်င္ဲ့ျခင္းခုံေနရတာကိုဟန္႔တားေပးရ ံ
သာမက အ္ အဖြ ႔ႏွင့္ လူမႈအသ င္းအ၀န္းအတြင္းက ျပည္သူေတြ ခံ္ားေနရတ ့ ျခ မ္းေျခာက္မႈႏွင့္
အၾကမ္းဖက္မႈေတြမွ ကာကြယ္ေပးဖ ႔ တာ၀န္တ္္ရပ္ရွ တယ္ဆ တာလည္း ေဖာ္ျပေပးေနပါတယ္။

ဒါေပမယ့္လည္း ကမၻာတ္္ဝွမ္းမွာ လူေတြ အတင္းအဓမၼျပဳျခင္းခုံရပုုံကို ျခိမ္းေျခာက္ျခင္း၊
အၾကမ္းဖက္ျခင္းႈႏွင္ဲ့အျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ျခင္း (သို႔) ေထာင္ခ်ျခင္း စတ ဲ့အျပစ္ေပးပုုံမ်ိဳးစုုံန ႔
ျမင္ေတြ႔ေနရပါတယ္။ အတင္းအဓမၼျပဳျခင္းကုိတျခားနည္းလမ္းေတြန ႔လည္း ေတြ႔ႈႏိုင္ပါေသး တယ္။
္ပမာ – ဘာသာကူးေျပာင္းရင္အလုပ္ခန္႔အပ္ေပးတယ္။ ဒါမွမဟုတ္သူတို႔ကိုးကြယ္တ ဲ့
ဘာသာႈႏွင္ဲ့သက္၀င္ယုုံၾကည္မႈကိုစြန္႔လႊတ္ခိုင္းမယ္(သ ႔) ကိုးကြယ္ခုံယူဖို႔ ျငင္းပယ္ခ ဲ့မယ္ဆိုရင္၊
က်န္းမာေရးႈႏွင္ဲ့ပညာေရးသင္ၾကားခြင္ဲ့ေပးထားတာေတြကုိ ျဖတ္ေတာက္ပစ္တာမ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။

တ္္ခါတ္္ရံမွာ အ ဒ အႏ င္ထက္ျပ်ဳက င့္မႈမွာ ႏ င္ငံေတာ္က ယ္တ င္က တရား္ပေဒျပဌာန္းျပ း
တရား၀င္ပါ၀င္ခ ့သလ လူမႈအသ င္းအ၀န္းမွေဆာင္ရြက္တ ဲ့လုပ္ငန္းေတြကတဆင္ဲ့လည္း
ပါ၀င္ေလဲ့ရွိပါတယ္။

ဘဟာ(Baha’i) ဟာ အ ရန္န င္ငံက မြတ္ဆလင္ဘာသာမဟုတ္တ ဲ့ကိုးကြယ္သူအမ်ားဆုုံးရွိတ ဲ့
ဘာသာငယ္တစ္ခုျဖ္္ပါတယ္။ ၁၉၇၉ ခ ႏွ္္၊ ျပ်ဳျပင္ေျပာင္းလ ေရးကာလက္ျပ း အ္ၥလာမ္ဘာသာ
က ကူးေျပာင္းၾကဖ ႔ ဖ အားေပးၾက ်ဳး္ားတ ့ အ္ းရရ ႕ မူဝါဒအတ င္း ္န္္တက ႏွ ပ္ကြက္တာ
ခံခ ့ရပါတယ္။ ျပ်ဳျပင္ေျပာင္းလ ေရးေဖာ္ေဆာင္တ ့ (၁၀) ႏွ္္တာ ကာလအတြင္းမွာ
ဘဟာက းကြယ္သူ (၂၀၀) ခန္႔ သတ္ျဖတ္ခံခ ့ရျပ း ညွ္္းပန္းႏွ ပ္္က္တာႏွင့္ ေထာင္ခ တာက ရာန ႔ခ
ခံခ ့ရပါတယ္။ ေသာင္းခ တ ့ ျပည္သူေတြဟာ အလ ပ္လက္မ ့ျဖ္္ခ ့ရျပ း သူတ ႔ဘာသာေရးအေပၚ
သက္၀င္ယ ံၾကည္မႈေၾကာင့္ ပညာေရးႏွင့္ အျခားရပ င္ခြင့္ေတြ ဆ ံးရွ်ဳံးခ ့ရပါတယ္။

အဥရန္ႈႏိုင္ငုံမွာ ၂၀၁၇ ခ ႏွ္္၊ ဒ ဇင္ဘာလက န င္ငံအဆင့္ဘဟာဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္(၆) ္ း
အပါအဝင္ဘဟာဘာသာ၀င္(၉၇) ္ းက အျပစ္မ ဲ့ေထာင္ဒဏ္ခ မွတ္တာ ခံခ ့ရပါတယ္။

ဒ ျဖ္္ရပ္ဟာ ခြ ျခားဆက္ဆံျခင္းႏွင့္ အႏ င္ထက္ျပ်ဳက င့္ျခင္းတ ႔ၾကား ဆက္ႏြယ္မႈက ျပသေပးေနပါ
တယ္။ အ ရန္ႏ င္ငံက ဘာဟာဘာသာ၀င္ေတြဟာ တကၠသ လ္ပညာသင္ၾကားခြင့္န ႕
လူမႈ၀န္ထမ္းအလ ပ္လ ပ္ခြင့္မရွ ပါဘူး။ ဒ လ ခြ ျခားထားတ ္ပေဒဟာ အတင္းအဓမၼျပဳျခင္း
ျဖစ္ပါတယ္။ ေက ာင္းသား (သ ႔) ၀န္ထမ္းတ္္ေယာက္ဟာ ဘဟာဘာသာ၀င္လ ႔ သ လ က္တာန ႔
သူ႔က အ္ၥလာမ္ဘာသာ ၀င္မလား ဒါမွမဟ တ္အလ ပ္ျဖ်ဳတ္ခံမလား ဆ တ ႕ ေရြးခ ယ္္ရာ
ႏွ္္ခ သာ ေပးထားပါတယ္။

တခါတရံမွာ အၾကမ္းဖက္ေသာ အမ ်ဳးသားေရးသမားေတြ၊ အ္ြန္းေရာက္အဖြ ႕ေတြဟာ လူေတြက
သူတို႔က းကြယ္တ ့ ဘာသာ (သ ႔) သက္ဝင္ယံ ၾကည္မႈက ကူးေျပာင္းဖ ႔ အတင္းအက ပ္
ခ င္းေ္ခ ့ပါတယ္။ အ္ၥလာမ္ျပည္နယ္လ ႔ အမည္တြင္တ ့ဒါအက္ရွ္(Daesh) မွာ ရာဇဒ ဘာသာဝင္
ႏွင့္ ခရ္္ယာန္ဘာသာဝင္ေတြက ဘာသာကူးေျပာင္းဖ ႔ အတင္းတ က္တြန္းျပ း ကူးေျပာင္းဖ ႔
ျငင္းဆ တ ့သူက သတ္ျဖတ္တာေတြ ျပဳလုပ္ခ ့ၾကပါတယ္။ အ ႏၵ ယန င္ငံမွာလည္း ဟ ႏၵဴဘာသာသ ႔
အဓမၼကူးေျပာင္းေ္မႈမ ားက ဟ ႏၵဴအမ်ိဳးသားေရး လႈပ္ရွားသူေတြရ ဲ့ရပ္ရြာအသိုက္အ၀န္းအတြင္း
အၾကမ္းဖက္မႈႈႏွင္ဲ့ခ်ိတ္ဆက္ျပဥး မွတ္တမ္းျပ်ဳႏ င္ခ့ ပါတယ္။ ျမန္မာန င္ငံမွာဆ ရင္္္္တပ္က
ခရ္္ယာန္ဘာသာဝင္ေတြက ေသနတ္န ႕ျခ မ္းေျခာက္ျပ း ဗ ဒၶဘာသာ ကူးေျပာင္းေအာင္ဖ အား
ေပးတ ့ျဖ္္္္္ေတြ မွတ္တမ္းတင္န င္ခ ့ပါတယ္။ အာဖရ ကႏ င္ငံ အလယ္ပ င္းေဒသေတြမွာလည္း
မြတ္ဆလင္ဘာသာဝင္ေတြ ခရ္္ယာန္ဘာသာက မကူးေျပာင္းရင္ပ္္သတ္ခံရမယ္လ ႔
ျခ မ္းေျခာက္မႈေတြ ရွ ခ ့ပါတယ္။

လူေတြရ ႕ က းကြယ္တ ့ဘာသာ (သ ႔) သက္ဝင္ယံ ၾကည္မႈႈႏွင္ဲ့ပတ္သက္ျပဥး က းကြယ္ခြင့္၊ ခံယူခြင့္
(သ ႔) ဘာသာကူးေျပာင္းခြင့္ေတြအေပၚ ႏ င္ထက္္ းနင္းမႈလ ပ္ေဆာင္တာက တရား၀င္
တားျမ္္ထားတယ္ဆ ေပမယ့္ လူေတာ္ေတာ္မ ားမ ားဟာ ဘာသာေရးက င္ထံ းႏွင့္ ပတ္သက္ျပ း
ႏ င္ငံေတာ္ႏွင့္ လူ႔အဖြ ႔အ္ည္းတ ႔ရ ႕ ႏ င္ထက္္ းနင္းျပ်ဳမႈက ၾက်ဳံေတြ႔ေနရဆ ျဖ္္ပါတယ္။
ဒ လ အႏ င္အထက္ျပ်ဳမႈက သက္ေသျပလ ႔ရတ ့ အျဖစ္အပ်က္တစ္ခုကို ျပပါဆိုရင္ေတာဲ့
အမ်ိဳးသမဥးေတြရ ဲ့၀တ္စားဆင္ယင္မႈအေၾကာင္း ေျပာရပါလိမ္မယ္။ အမ်ိဳးသမဥးေတြကိုဘာသာေရး
၀တ္စုုံမ၀တ္ဖို႔တားျမစ္ထားေပမယ္ဲ့တခ ်ဳ႕န င္ငံေတြမွာက ဘာသာေရး ဝတ္္ ံ၀တ္ဆင္ဖ ႔
္ပေဒျပဌာန္း သတ္မွတ္ တာလည္း ရွ ပါတယ္။ အမ းသမ းေတြအေနန ႕ ဘာသာေရးဝတ္္ံ က
သူတ ႔ဘာသာေရး ျပင္ပ အသ င္းအဝန္းမွာ ၀တ္ဆင္ခ ဲ့ရင္ထိပါးေႈႏွာက္ယွက္မႈေတြၾကံ်ဳေတြ႔န င္သလ
မိမိတို႔အသိုက္အ၀န္း အတြင္းမွာ မဝတ္ဆင္ခ ့ရင္ မ မ တ ႔ ဘာသာ၀င္ေတြရ ့ ထ ပါးေႏွာက္ယွက္မႈက
ခံရႏ င္ပါတယ္။

ႏ င္ထက္္ းနင္းမႈက လူတ င္းန းပါး ခံရႏ င္ပါတယ္။ န င္ငံေတာ္ေတာ္မ ားမ ားမွာလည္း ႏ င္ငံေတာ္ရ ဲ့
၀ါဒ ဒါမွမဟ တ္ လူမႈေရးဓေလ့ထ ံးတမ္းန ႔ မတူည တ ့ ဘာသာေရးအယူအဆန ႔ က င့္ၾကံအားထ တ္မႈ
ျပ်ဳလ ပ္ေနသူေတြဟာ အတင္းအဓမၼျပဳျခင္းက ခံ္ားၾကရပါတယ္။ လူနည္း္ ေတြ၊ ဘာသာမ ့ေတြ၊
ဘာသာကူးေျပာင္းသူေတြ ဒါမွမဟ တ္ေဒသခံေတြအျမင္မွာ မူရင္းက းကြယ္တ ့ဘာသာကေန
ႏ င္ငံရပ္ျခား ဘာသာလ ႔သတ္မွတ္တ ့ ဘာသာက ကူးေျပာင္းက းကြယ္သြားသူမ ား အမ ားဆ ံး
ခံ္ားၾကရပါတယ္။ ဘာသာေရး အစုအဖြ ႔ေတြထ မွာ ျဖစ္ျဖစ္၊ လူေတြက မိစာၦအယူဝါဒ ကိုးကြယ္သူ၊
ဘုရားတရားကို ျပစ္မွားသူလို႔ယူဆျပဥး (သ ႔) သူတို႔ကိုးကြယ္ယုုံၾကည္တ ဲ့ဘာသာကုိ
သက္၀င္ယုုံၾကည္ဖို႔ပ်က္ကြက္ခ ဲ့တယ္လို႔ ျမင္လာရင္ႈႏိုင္ငုံေတာ္၊ သူတို႔ရ ဲ့မိသားစု(သ ႔)
အသိုင္းအ၀န္းရ ဲ့အႈႏိုင္ထက္ျပဳက်င္ဲ့မႈကိုခုံရျပဥး သူတို႔ကိုးကြယ္တ ဲ့ဘာသာႈႏွင္ဲ့
သက္၀င္ယုုံၾကည္မႈကိုအတင္းအဓမ
ၼေျပာင္းေစတာန ႔ၾကဳုံရပါေတာဲ့တယ္။

အက ္္းခ ်ဳပ္ေျပာရရင္အႏ င္ထက္ျပ်ဳက င့္ခံရမႈမွာ ျခ မ္းေျခာက္မႈေတြ၊ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ၊ ခြ ျခား
ဆက္ဆံမႈေတြ (သ ႔) ေငြဒဏ္၊ ေထာင္ဒဏ္္တ ့အျပ္္ေပးတာေတြပါဝင္ျပ း၊ ဒါက က ဴးလြန္
တ ဲ့သူဟာ န င္ငံေတာ္အ္ းရ (သ ႔) မ မ လူမႈ၀န္းက င္ကလူေတြလည္း ျဖ္္ႏ င္ပါတယ္။ မည္သူ႔က မွ
အတင္းအဓမၼျပဳျခင္းမရွ ေ္ရ လ ႔ ဆ ထားတ ့အတ င္း အျပည္ျပည္ဆ င္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး
္ပေဒဟာ ႏ င္ငံေတာ္မွ သူ႕လူေတြအေပၚ အႏ င္ထက္ျပ်ဳက င့္မႈက တားျမ္္ရံ မက လူမႈ႔၀န္းက င္
အတြင္းက ႏ င္ထက္ျပ်ဳက င့္မႈေတြကေန အကာအကြယ္ေပးဖ ႔ႏွင့္ ဟန္႔တားေပးဖ ႔ ႏ င္ငံေတာ္က
တာ၀န္တ္္ရပ္ ေပးအပ္ထားပါတယ္။

အတင္းအဓမၼျပဳျခင္းမွကာကြယ္ျခင္း အေၾကာင္းအရာအျပင္၄င္းႈႏွင္ဲ့ဆက္စပ္တ ဲ့လူ႔အခြင္ဲ့အေရး
ဆိုင္ရာ အေၾကာင္းအရာေတြကိုဝက္ဘ္ဆိုက္မွာ တင္ထားတ ဲ့သင္ေထာက္ကူအေၾကာင္းအရာ
ေတြမွာ ပိုမိုရွာေဖြေလဲ့လာနိုင္ပါတယ္။

မူပ င္- SMC 2018

ဇာတ္ညႊန္း : လြတ္လပ္္ြာ က းကြယ္ျခင္း (သ ႔) သက္ဝင္ယံ ၾကည္မႈ
အေၾကာင္းအရာမ ား – ခ ြဲျခ းဆက္ဆံျခင္းမွ ကာကြယ္ျခင္း

လ တ္လပ္္ က းက ယ္ျခင္း ဒါမွမဟ တ္သက္ဝင္ယံ ၾကည္ျခင္းနြဲ႔အန း္ပ္ဆ ံး အခ င့္အေရး ကေတ ့
ခ ြဲျခ းဆက္ဆံျခင္းမွက က ယ္ျခင္းပြဲ ျဖ္္ပါတယ္။ ခ ြဲျခ းဆက္ဆံျခင္းဆ တ လူေတ ဟ
သူတ ႔ရြဲ႕ျဖ္္တည္မႈေၾက င့္အျခ းလူေတ လ တန္းတူရည္တူဆက္ဆံမခံရတ က ဆ လ ျခင္း
ျဖ္္ပါတယ္။

အျပည္ျပည္ဆ င္ရ လူ႔အခ င့္အေရး ဥပေဒပါ အဓ က္ည္းမ်ဥ္းေတ ထြဲက တ္္ခ ကေတ ့
န င္ငံေတ ္အေနနြဲ႔က းက ယ္ရ ဘ သ (သ ႔) သက္ဝင္ယံ ၾကည္မႈေတ အပါအ၀င္၊ ဘယ္လ
ေန က္ခံအေၾက င္းအရ အေနအထ းမ် းေၾက င့္မွခ ြဲျခ းဆက္ဆံျခင္း မျပ ဖ ႔ျဖ္္ပါတယ္။
အျပည္ျပည္ဆ င္ရ န င္ငံသ းားႏွင့္ားႏ င္ငံေရးအခ င့္အေရးဆ င္ရ သေဘ တူ္ ခ် ပ္ႏွင့္
အျပည္ျပည္ဆ င္ရ လူ႔အခ င့္အေရး ေၾကည ္ တမ္း အပ င္း -၂ မွ ဒ လူ႕အခ င့္အေရးက
ေဖ ္ျပထ းပါတယ္။

အ င္္ ္ ပ အ အပ င္း -၂၊ အပ ဒ္- ၁
ဤ္ ခ် ပ္အဖ ြဲ႔၀င္ားႏ င္ငံအ္ းရအသ းသ းအေနျဖင့္မ မ တ ႔၏ ပ င္နက္နယ္ေျမနွင့္္ ရင္အ ပ္ခ် ပ္သည့္
နယ္ေျမမ် းတ င္ေနထ င္ၾကေသ ပ ဂ လ္တ င္းအတ က္ဤ သေဘ တူ္ ခ် ပ္မွ
အသ အမွတ္ျပ ထ းေသ အခ င့္အေရးမ် း က လူမ် းားႏ ယ္အ းျဖင့္ျဖ္္ေ္၊
အသ းအေရ င္အ းျဖင့္ျဖ္္ေ္၊ က် း၊မ သဘ ၀အ းျဖင့္ျဖ္္ေ္၊ ဘ သ ္က းအ းျဖင့္ျဖ္္ေ္၊
က းက ယ္သည့္ဘ သ အ းျဖင့္ျဖ္္ေ္၊ ားႏ င္ငံေရး ခံယူခ်က္(သ ႔)
အျခ းေသ အယူအဆမ် းအ းျဖင့္ျဖ္္ေ္၊ ားႏ င္ငံားႏွင့္ဆ င္ေသ (သ ႔)
လူမႈအဆင့္အတန္းားႏွင့္ဆ င္ေသ ဇ္္ျမ္္အ းျဖင့္ျဖ္္ေ္၊ ပ္ၥည္းဥ္ၥ ဂ ဏ္အ းျဖင့္ျဖ္္ေ္၊
မ် းရ းဇ တ အ းျဖင့္ျဖ္္ေ္၊ အျခ းအဆင့္အတန္းမ် းအ းျဖင့္ျဖ္္ေ္ ခ ြဲျခ းမႈမရွ ဘြဲ
ေလး္ းလ က္န မည္ဟ အ မခံသည္။

ဒါေၾက င့္က းက ယ္ရ ဘ သ (သ ႔) သက္ဝင္ယံ ၾကည္မႈအေပၚအေျခခံတြဲ့ခ ြဲျခ း ဆက္ဆံျခင္းက
တ းျမ္္ထ းပါတယ္။ ခ ြဲျခ းဆက္ဆံျခင္းက တ းျမ္္တ ဟ အားႏ င္ထက္ျပ က်င့္ျခင္းက
တ းျမ္္ရ လည္း ေရ က္ပါတယ္။ န င္ငံေတ ္အေနနြဲ႕ ၄င္းရြဲ႕လ ပ္ေဆ င္ခ်က္ေတ မွ
ခ ြဲျခ းဆက္ဆံျခင္းက ေရွ င္ၾကဥ္ရမည့္အျပင္လူမႈအသ င္းအဝန္းအတ င္းက ခ ြဲျခ းဆက္ဆံျခင္း
ေတ က လည္း ထ ေရ က္္ က က ယ္ေပးရမယ္၊ ရပ္တန္႔ေအ င္ေဆ င္ရ က္ေပးရမွ ျဖ္္ပါတယ္။

ဘယ္လ ဘြဲ ျဖ္္ေနပါေ္၊ ခ ြဲျခ းဆက္ဆံျခင္းဟ လ တ္လပ္္ က းက ယ္ခ င့္(သ ႔) သက္၀င္
ယ ံၾကည္ခ င့္က ခ် းေဖ က္မႈအျဖ္္အမ် းဆ ံးၾကံ ေတ ႕ရျပ း ၄င္းက ဘ သ တ င္း ားႏွင့္သက္၀င္
ယ ံၾကည္တြဲ့အ္ အဖ ြဲ႔တ င္းက ထ ခ က္လ်က္ရွ ပါတယ္။

ဆ ဒင္န င္ငံက သ ေတသ ေတ ေတ ႔ရွ ခ်က္အရ ဂ် းလူမ် းေတ ဟ အလ ပ္အက င္ရားႏ င္ေခ် ၂၆
ရ ခ င္ားႏႈန္း ေအ က္မွ ရွ ျပ းေတ ့မ တ္ဆလင္ေတ ကေတ ့၃၀ ရ ခ င္ားႏႈန္းေအ က္မွ ရွ ေနပါတယ္။
လက္၀ါးက းတ င္ားႏွင့္ေခါင္းျမ းျခ ံပ ၀ါ တ ႔လ ဘ သ ေရးဆ င္ရ အမွတ္အသ းေတ က
လ ပ္ငန္းခ င္မွ ၀တ္ဆင္ခ င့္က အလ ပ္ရွင္က ၀န္ထမ္းေတ က တ းျမ္္ခြဲ့ရင္ဆ တ နြဲ႔ ဘယ္လ
အေျခအေနမ် းမွ ခ ြဲျခ းဆက္ဆံမႈေျမ က္လြဲဆ တြဲ့ေမးခ န္းဟ အလ န္အေရးၾက းပါတယ္။
အြဲလ အျဖ္္အပ်က္မ် းက ဥေရ ပ တရ းရ ံးနြဲ႔ကမၻ ့က လသမဂ လူ႔အခ င့္အေရးေက ္မတ ေတ မွ
အၾက မ္ၾက မ္တင္ျပခြဲ့ၾကပါတယ္။

ခ ြဲျခ းဆက္ဆံျခင္းဟ ပံ ္ံအမ် းမ် းရွ ားႏ င္ပါတယ္။ တခါတေလမွ ားႏ င္ငံေတ ္က ဘ သ တ္္ခ က
အျခ းဘ သ ေတ ထက္ပ ဥ း္ းေပး၊ မ်က္ားႏွ သ ေပးတြဲ့ပ ံ္ံမ် းျဖ္္ပါတယ္။ ဥပမ –
အသင္းအဖ ြဲ႔ေတ က ားႏ င္ငံေတ ္က ရန္ပ ံေင ေထ က္ပံ့ေပးတြဲ့အခါ ခ ြဲျခ းျပ းေပးတ မ် းျဖ္္ပါတယ္။
တခါတရံမွ ေတ ့ခ ြဲျခ းဆက္ဆံျခင္းဟ ပ မ ျပင္းထန္ျပ း ရပ င္ခ င့္ေတ က ျငင္းဆ တြဲ့အဆင့္ထ
ေရ က္သ းတတ္ပါတယ္။ ဥပမ – တခ် ႕အ္ အဖ ြဲ႔ေတ တရ း၀င္မွတ္ပ ံတင္ရရွ ခ င့္(သ ႔)
၀တ္ျပ က းက ယ္ရ အေဆ က္အဥ းေတ ေဆ က္လ ပ္ခ င့္ျငင္းပယ္ခံရတြဲ့အခ် န္မ် းေပါ့။
ဘ သ ေရး ဒါမွမဟ တ္သက္ဝင္ယံ ၾကည္မႈအေပၚ န င္ငံေတ ္ရြဲ့ခ ြဲျခ းဆက္ဆံျခင္းဟ
ဘ သ ေရးလ ပ္ငန္းေတ က သ ထ ခ က္ေ္တ မဟ တ္ပါဘူး။ ဒါဟ လက္ထပ္ထ မ္းျမ းျခင္း၊
ကေလးေမ း္ းျခင္း၊ အလ ပ္အက င္အခ င့္အလမ္း၊ အ မ္ျခံေျမ၊ လူမႈဖူလ ံေရးားႏွင့္တရ းမွ်တမႈရရွ ေရး
္တြဲ့လူမႈ႔ဘ၀တ င္းက ထ ခ က္ေ္ပါတယ္။

န င္ငံအေတ ္မ် းမ် းမွ လူတ င္းဟ သူတ ႔က းက ယ္တြဲ့ဘ သ က မွတ္ပံ တင္မွ ေဖ ္ျပေလ့ရွ ပါ
တယ္။ ဒါဟ လူနည္း္ ေတ အေနနြဲ႕ သူတ ႔မွတ္ပံ တင္က ျပရတြဲ့အခ် န္တ င္း ခ ြဲျခ းဆက္ဆံမႈက
ခံရန င္ေခ်မ် းေ္ပါတယ္။

အင္ဒ န းရွ းန င္ငံက အခ် ႕ေဒသေတ မွ ေနတြဲ့ဟ ားႏၵ ေတ ဟ သူတ ႔ရြဲ႕
လက္ထပ္ထ မ္းျမ းလက္မွတ္ဒါမွမဟ တ္ေမ းလက္မွတ္တ ႔က ေဒသတ င္းအ ဏ ပ င္က
ထ တ္ေပးဖ ႕ ျငင္းဆ တ ေၾက င့္ေ၀းလံတြဲ့အရပ္ဆ သ းျပ း မွတ္ပ ံတင္ေနရပါတယ္။
ခရ္္ယ န္ေတ ဟ လည္း ဘ ရ းရွ ခ း ေက် င္းေဆ က္လ ပ္ခ င့္ားႏွင့္ျပ ျပင္ခ င့္ရရွ ဖ ႔
အခက္အခြဲရွ ေနပါတယ္။ အမ် းသ းတရ းရံ းေတ က ခရ္္ယ န္ဘ သ က ဥ း္ းေပးတြဲ့္န္္နြဲ႔
အေသအခ် အ ပ္ခ် ပ္ခြဲ့ေပမယ့္ေဒသတ င္း အ ဏ ပ င္ေတ ဟ အ္ န္းေရ က္
အၾကမ္းဖက္အဖ ြဲ႔ေတ က ေၾက က္ရ ႔ံတြဲ့အတ က္ဒ အ ပ္ခ် ပ္ေရး ္န္္က လ်္္လ် ရႈခြဲ့ၾကပါတယ္။
ပါက္ၥတန္န င္ငံက ခ ြဲျခ းဆက္ဆံတြဲ႔ဥပေဒတ္္ရပ္ျပဌ န္းခ်က္ဟ အမ ဒ (Ahmadis) ေတ
တရ းေဟ တ ၊ သ သ န ျပ တ ားႏွင့္သူတ ႔ဘ သ ားႏွင့္္ပ္ဆ င္တြဲ့ပ္
ၥည္းေတ ျဖန္႔ေ၀မႈက
ရ ဇ၀တ္မႈေျမ က္ေ္တြဲ့လ ပ္ရပ္ျဖ္္ေ္ခြဲ့ျပ း အမ ဒ ေတ မြဲေပးခ င့္က ပါ ထ ခ က္ဆ ံးရံႈးေ္ခြဲ့ပါတယ္။

ကင္ည ားႏ င္ငံက လူ႔အခ င့္အေရးအဖ ြဲ႔ေတ က န င္ငံအတ င္းရွ အၾကမ္းဖက္သမ းေတ က တ က္ခ က္
တ ဟ လ ံျခ ံေရးအရ ရွ ေတ ရြဲ႕ မ တ္ဆလင္ေတ အေပၚ ပ္္မွတ္ထ းျပ း အ္ လ က္အျပံ လ က္
ျပ္္ဒဏ္ေပးျခင္းေတ က က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ျဖ္္ပ းေ္တယ္လ ႔ေျပ ၾက းခြဲ့ျပ း၊ အ ဏ သ ံး
ဖမ္းဆ းတ ၊ ညွဥ္းပန္းားႏွ ပ္္က္တ ၊ သတ္ျဖတ္တ ားႏွင့္အ္အနေဖ် က္ပ္္တ ေတ က အ္ းရက
အေရးမယူမေဆ င္ရ က္ေပးခြဲ႔ဘူးလ ႔အ္ ရင္ခံ္ မွေဖ ္ျပေရးသ းခြဲ့ပါတယ္။

ျမန္မ န င္ငံတလႊ း ေက်းရ ၂၂ ရ က ေက် င္းထ င္ဗ ဒၶဘ သ ဘ န္းၾက းေတ ဟ သူတ ႔သ တင္း
သ ံးေဆ င္တြဲ့ရ က မ တ္ဆလင္ဘ သ ၀င္ကင္းမြဲ့ဇ ံလ ႔ေၾက ္ျင ျပ း၊ ေက်းရ မွ မ တ္ဆလင္ေတ
မလ ရ (သ ႔) ညမအ ပ္ရလ ႔တ းျမ္္တြဲ့ဆ င္းဘ တ္ေတ က ္ က္ထူခြဲ့ၾကတယ္။ ေဒသခံေတ က
မ တ္ဆလင္ေတ နြဲ႕ အ မ္ေထ င္မျပ ဖ ႔တ းျမ္္ၾကတယ္၊ အမ န္းတရ း ၀ါဒေတ ျဖန္႔ခ် ခြဲ့ၾကတယ္။
ဒါေတ ရပ္တန္႔သ းေအ င္အ ဏ ပ င္ေတ ကလည္း ဘ အေရးယူေဆ င္ရ က္မႈမွမလ ပ္ခြဲ့ပါဘူး။

လူေတ ဟ တ္္ခ ထက္ပ တြဲ႔အေၾက င္းျပခ်က္မ် း္ နြဲ႔ခ ြဲျခ းဆက္ဆံတ က မၾက ခဏ
ခံ္ းရပါတယ္။ ဥပမ – က းက ယ္တြဲ့ဘ သ ားႏွင့္လူမ် း၊ က် း၊မ ေရးရ နြဲ႔လူမႈအဆင့္အတန္း
္တြဲ့အခ်က္ေတ ေၾက င့္ခြဲ ျခ းဆက္ဆံခံရျခင္းတ ႔ျဖ္္ပါတယ္။ လူ႔အခ င့္အေရးအရ ဒါဟ
အလႊ ္ ံဆက္ားႏ ယ္ေနတြဲ့ခ ြဲျခ းဆက္ဆံျခင္း (Intersectional Discrimination) လ ႔ေခၚပါတယ္။
ဒါက အမ် းသမ းေတ ၊ တ င္းရင္းသ း လူမ် းေတ ၊ တ င္းရင္းသ း လူနည္း္ ေတ ၊
လ င္တူခ်္္သူအသ င္းအ၀န္း၊ ေရႊ႕ေျပ င္းအေျခခ် ေနထ င္သူေတ ားႏွင့္ဒ ကၡသည္ေတ ္တြဲ႔
သူေတ ရြဲ႕ ဘ သ ေရး (သ ႔) သက္၀င္ယ ံၾကည္မႈလ တ္လပ္ခ င့္ခ် းေဖ က္ခံရ န င္ေခ်က
ပ မ ဆ းရ းေ္န င္ပါတယ္။

အ ားႏၵ ယန င္ငံက အလႊ ္ ံဆက္ားႏ ယ္တြဲ့ခ ြဲျခ းဆက္ဆံမႈအေၾက င္းက နမူန တ္္ခ အေနနြဲ႔ၾကည့္ၾက
ရေအ င္။

ဟ ားႏၵ ဘ သ ရြဲ႕ ဇ တ္္န္္ဟ ပ ံေသသတ္မွတ္ထ းတြဲ့လူတန္း္ း္န္္ျဖ္္ျပ း ဒါဟ လူေတ က
ဇ တ္န မ့္၊ ဇ တ္ျမင့္ားႏွင့္ဒါလ္္(Dalits) ဆ တြဲ့ဇ တ္မြဲ့အ ပ္္ အျဖ္္ခ ြဲျခ းထ းပါတယ္။ ဒါလ္္ေတ
ဟ အဆင္းရြဲတက ့အဆင္းရြဲဆံ းျဖ္္ျပ း လူမႈေရးနြဲ႔္ းပ းေရးအရ ခ ြဲျခ းဆက္ဆံျခင္း ဒဏ္က
ဆ းဆ း၀ါး၀ါး ရင္ဆ င္ေနရပါတယ္။ ဟ ားႏၵ ဘ သ တရ းမွ သူတ ႔ရြဲ႕မူလဇ္္ျမ္္ရွ ေပမယ့္၊
လူတန္း္ း္န္္ဟ အ ားႏၵ ယလူမႈအသ င္းအဝန္းတ္္ခ လံ း ျပန္႔နွံ႔ေနျပ း
ဘ သ တရ းတ င္းမွ ရွ တြဲ႔လူတ င္းမွ သက္ဆ င္ရ လူတန္း္ းဇတ္ရွ တယ္လ ႔မွတ္ယူပါတယ္။
ဥပမ – အ ားႏၵ ယန င္ငံသ း ခရ္္ယ န္ားႏွင့္မ တ္ဆလင္ေတ ဟ မ် းေသ အ းျဖင့္ဒါလ္္က
လူတန္း္ းမွ ျဖ္္ပါတယ္။

အ ားႏၵ ယားႏ င္ငံလ တ္လပ္ေရးရတြဲ့အခါ အ္ းရက လူတန္း္ းခ ြဲျခ းတြဲ့္န္္က တ းျမ္္ျပ း ဒ ္န္္က
တ က္ဖ်က္ဖ ႔လူမ် းေရးားႏွင့္အသ းအေရ င္အရ အားႏွ မ္ခံရမႈပေပ် က္ေရးလ ပ္ငန္း္ဥ္က ၾက း္ း
မ တ္ဆက္ေပးခြဲ့ပါတယ္။ ဒ ္န္္အရ ဒါလ္္ေတ က အ္ းရရ ံးမွ တ ၀န္ထမ္းေဆ င္ဖ ႔ ဝန္ထမ္း
ေနရ သတ္မွတ္ေပးျခင္း၊ အဆင့္ျမင့္အ္ းရတကၠသ လ္မွ ေနရ ေပးထ းျခင္းားႏွင့္လူမွ ဖူလံ ေရး
အက် းခံ္ းခ င့္ေတ က ပါ ေပးထ းခြဲ့ပါတယ္။ ဒ ေလ က္ဆ ေတ ္ေတ ္ေက င္းေနျပ လ ႔
ထင္ေက င္းထင္လ မ့္မယ္။ တကယ္ေတ ့ဒ အက် းခံ္ းခ င့္ေတ က ဟ ားႏၵ ဘ သ ဝင္ဒါလ္္ေတ ၊
ဆ္္ခ္ေတ (Sikhs) ားႏွင့္ဗ ဒၶဘ သ ဝင္ေတ က ပြဲ ေပးအပ္တ ျဖ္္ပါတယ္။ ဒါလ္္ေန က္ေၾက င္း
ကေနလ တြဲ႔ခရ္္ယ န္နြဲ႔မ တ္ဆလင္က ေတ ့ဒ အက် းခံ္ းခ င့္ေတ ေပးဖ ႔ျငင္းဆန္ခြဲ့ပါတယ္။

ခရ္္ယ န္နြဲ႔မူ္လင္ဘ သ ဝင္ဒါလ္္ေတ ဟ သူတ ႔ရြဲ႕လူမ် းားႏ ယ္္ အဆင့္အတန္းေၾက င့္ားႏွင့္
လူနည္း္ ဘ သ ဝင္ေတ ျဖ္္တ ေၾက င့္လူထ အသ င္းအဝန္းထြဲမွ ခ ြဲျခ းဆက္ဆံမႈေတ ၾကံ ေတ ႔
ၾကရပါတယ္။ န င္ငံေတ ္က ဇတ္္န္္က တ က္ဖ်က္တြဲ႔ အျပဳသေဘာေဆာင္လ ပ္ငန္း္ဥ္ ေတ မွ
သူတ ႔က းက ယ္ေနတြဲ့ဘ သ ေၾက င့္သူတ ႕က ခ်န္လွ္္ထ းျခင္းအ းျဖင့္ားႏ င္ငံေတ ္ဟ
သူတ ႔က ခ ြဲျခ းဆက္ဆံခြဲ့ပါတယ္။ ဒါေတ ဟ ခရ္္ယ န္နြဲ႕ မ တ္ဆလင္ဘ သ ဝင္ဒါလ္္ေတ ရြဲ႕
္ းပ းေရးနြဲ႔လူမႈဖ ံ႔ျဖ းတ းတက္ေရးမွ အက် း သက္ေရ က္မႈရွ ပါတယ္။

အက်ဥ္းခ် ပ္ေျပ ရရင္လူေတ ရြဲ့က းက ယ္တြဲ့ဘ သ သ ႔မဟ တ္သက္၀င္ယ ံၾကည္မႈက အေျခခံျပ း
ခ ြဲျခ းဆက္ဆံမႈက န င္ငံေတ ္အေနနြဲ႔ခ င့္ျပ မထ းပါဘူး။ လူမႈ၀န္းက်င္အတ င္းက ခ ြဲျခ းဆက္ဆံမႈ
ေတ မွအက အက ယ္ေပးဖ ႔ားႏွင့္ရပ္တန္႔သ းေအ င္ထ ထ ေရ က္ေရ က္အေရးယူတြဲ့နည္းနြဲ႔
လူေတ က အက အက ယ္ေပးဖ ႔ားႏ င္ငံေတ ္မွ တ ၀န္ရွ ပါတယ္။

ခ ြဲျခ းဆက္ဆံျခင္းဟ ပ ံ္ံအမ် းမ် းရွ ားႏ င္ျပ း ဘဝရြဲ႕ က႑တ င္းအေပၚ အက် းသက္ေရ က္မႈရွ ပါ
တယ္။ ခနခနဆ သလ ပြဲ လူေတ ဟ သူတ ႕ရြဲ႕ ဘ သ ေရးနြဲ႕သက္ဝင္ယံ ၾကည္မွ အပါ အဝင္
တ္္ခ ထက္ပ တြဲ့အေျမ က္အမ် း၊ က႑ေပါင္း္ံ မွပါဝင္သက္ေရ က္တြဲ့အေၾက င္းအရင္းေတ
ေၾက င့္ခ ြဲျခ းဆက္ဆံမွ ေတ ၾကံ ေတ ႕ရပါတယ္။

ခ ြဲျခ းဆက္ဆံျခင္းနြဲ႔သက္ဆ င္တြဲ့လူ႔အခ င့္အေရးအေၾက င္းအရ အျပင္ခ ြဲျခ းဆက္ဆံျခင္းမွ
က က ယ္ျခင္းအေၾက င္းအရ ေတ က ဝက္ဘ္ဆ က္မွ တင္ထ းတြဲ့သင္ေထ က္ကူ
အေၾက င္းအရ ေတ မွ ပ မ ရွ ေဖ ေလ့လ န င္ပါတယ္။

မူပ င္- SMC 2018

ဇာတ္ညႊန္း : လြတ္လပ္္ြာ က းကြယ္ျခင္း (သ ႔) သက္ဝင္ယံ ၾကည္မႈ
အေၾကာင္းအရာမ ား – မ ဘနွင့္ သားသမ းမ ား

က းကြယ္ရာဘာသာ (သ ႔) သက္ဝင္ယံ ၾကည္မမႈႏွင့္ ပတ္သက္ျပ း မ ဘႈႏွင့္ သားသမ းၾကား ရွ အပ္တတ့
လြတ္လပ္ခြင့္က အျပည္ျပည္္ င္ရာ ႈႏ င္ငံသားႈႏွင့္ႏ င္ငံေရးအခြင့္အေရး္ င္ရာ
သေဘာတူ္ာခ ်ဳပ္၊ အပ ဒ္ – ၁၈ မ ွာ အထူးေဖာ္ျပေပးထားပါတယ္။ ဒ အပ ဒ္အရ မ ဘမ ားနတ႕
တရားဝင္အ ပ္ထ န္းသူမ ားဟာ မိမိတိို႔ကေလးေတြရ ဲ့ဘွာသွာေရး နွင့္ကိိုယ္က်င္ဲ့တရွားဆိိုင္ရွာ
ပညွာတိို႔ကိုိလြတ္လပ္္ြွာ သင္ၾကွားပိို႔ခ်ခြင္ဲ့ေပးထွားျပ း မိမိတိို႔ယိုုံၾကည္ခ်က္ႏ င္ဲ့အည
မိသွား္ိုဘ၀ကိုိတည္ေဆွာက္ခြင္ဲ့ေပးထွားပါတယ္။

ဒါေပမယ့္အရြယ္ေရွာက္ျပ းတ ဲ့သူေတြသွာ လူ႔အခြင္ဲ့အေရးရရ ိတွာ မဟိုတ္ပါဘူး။
ကေလးေတြမွာလည္း လြတ္လပ္္ြွာ ကိိုးကြယ္ခြင္ဲ့(သ ႔) သက္ဝင္ယံ ၾကည္ခြင့္ ရွ ပါတယ္။ ဥပမာ-
ယံ ၾကည္မမတူည သူလူတ္္္ ရတ႕ တ္္္ တ္တ္္ပ င္းအျဖ္္ပါဝင္ခြင့္နတ႕ ဘာသာေရးပြတေတာ္မ ား (သ ႔)
ကိိုးကြယ္ဝတ္ျပ်ဳျခင္းေတြမွာ ပါဝင္္င္ႈႏႊတန င္ခြင့္ရွ ပါတယ္။

ကေလးေတြမ ွာ မိဘမ်ွား (သ ႔) တရွား၀င္အိုပ္ထိန္းသူမ်ွားရ ဲ့သေဘွာထွားန ႔အည ဘွာသွာေရး
အသိပညွာေတြ သင္ၾကွားခြင္ဲ့ရ ိပါတယ္။ သူတိို႔မိဘရ ႕ သေဘွာထွားကိိုဆန္႔က်င္ျပ း
ဘွာသွာေရးသက္၀င္ယိုုံၾကည္မႈလမ္းညြန္ခ်က္ေတြကိိုလိိုက္နွာက်င္ဲ့သိုုံးဖိို႔အတင္းတိိုက္တြန္းခြင္ဲ့
မရ ိသလိိုအရြယ္ေရွာက္လွာတ ဲ့ကေလးေတြရ ဲ့သေဘွာထွားကိိုလည္း အေသအခ်ွာထည္ဲ့သြင္း
္ဥ္း္ွားရမ ွာ ျဖ္္ပါတယ္။

ဒ အခြင္ဲ့အေရးေတြ ခ်ိ းေဖွာက္ခုံရတ ဲ့သွာဓကမ်ွား္ြွာရ ိပါတယ္။ အွာရ အလယ္ပိိုင္းနိိုင္ငုံေတြထ က
ဆိိုဗ ယက္မ ွာ ဆိိုရင္အ္ိုိးရက လူမႈ၀န္းက်င္တ္္ခိုလိုုံးကိိုထိန္းခ် ပ္ခ်င္တွာဟွာ
သူတိို႔သမိိုင္းေၾကွာင္း အေမြအန္္ရ ႕ အ္ိတ္အပိိုင္းတ္္ခိုျဖ္္ပါတယ္။ ဥပမွာ –
တွာဂ်္္က္ၥတန္နိိုင္ငုံက အသက္-၁၈ န ္္ေအွာက္ကေလးေတြဟွာ ္်ွာပနအခမ္းအနွားကလြ ျပ း
ဘွာသွာေရးဝတ္ျပ ျခင္းကိိုးကြယ္ျခင္း (သ ႔) ပြ ေတွာ္မ ွာ ပါ၀င္ဆင္ႏြ ႔ခြင္ဲ့ကိိုဥပေဒန ႔
တွားျမ္္ထွားပါတယ္။ အွာရ အလယ္ပိိုင္းက ႏိိုင္ငုံေတြမ ွာ အ္ိိုးရက ေက်ွာင္းေနအရြယ္ကေလးေတြ
ဗလ ေက်ွာင္းႏ င္ဲ့ခရ္္ယွာန္ဘိုရွားေက်ွာင္း တက္တ ဲ့သူေတြ၊ ေႏြရွာသ ္ခန္းသြင္းအ္ အ္ဥ္မ ွာ
ပါ၀င္သူေတြကိို္္္ေဆးေမးျမန္းတွာန ႔ထိပါး ေႏ ွာက္ယ က္တွာေတြ ျပ လိုပ္ခ ဲ့ျပ း ္ွာသင္ေက်ွာင္းမ ွာ
ကေလးေတြကိုိလူပိုုံအလယ္ရႈတ္ခ်မႈေတြလည္း ျပ လိုပ္ခ ဲ့ၾကတယ္။

တခ်ိ ႕အ္ိိုးရက ကေလးေတြ ဘွာသွာေရးလိိုက္္ွားျခင္းကိိုတွားျမ္္ထွားပါတယ္။
တခ်ိ ႕အ္ိိုးရေတြက်ေတွာဲ့လူနည္း္ိုဘွာသွာ၀င္မ ကေလးေတြကိိုလူအမ်ွား္ိုကိိုးကြယ္တ ဲ့
ဘွာသွာဆ ကူးေျပွာင္းလွာဖိို႔ရည္ရြယ္တ ဲ့ဘွာသွာေရးသြန္သင္ခ်က္ေတြ လိိုက္နွာဖိို႔
အတင္းတိိုက္တြန္းခ ဲ့ပါတယ္။ ဒ လိိုလိုပ္ေဆွာင္ရမည္ဲ့အ္ွား ကေလးမ်ွားဟွာ ဘွာသွာေရး
သြက္သြင္း သြန္သင္ခ်က္မ်ွားမ ကင္းလြတ္ႏိိုင္ခြင္ဲ့ကိိုသ အိိုရ အရ သွာမဟိုတ္၊ လက္ေတြ႔က်က်
ရရ ိနိိုင္ေအွာင္အေသအခ်ွာေဆွာင္ရြက္ေပးဖိို႔အ္ိိုးရေတြမ ွာ တွာ၀န္ရ ိပါတယ္။

တူရက နိိုင္ငုံက ဘွာသွာေရးဆိိုင္ရွာ ယဥ္ေက်းမႈ၊ က်င္ဲ့၀တ္ဆိိုင္ရွာ သင္ရိိုးညြန္းတမ္းန ႔
ဖတ္္ွာအိုပ္ေတြကိို ျပန္လည္ျပင္ဆင္မႈေတြလိုပ္ေနေပမ ႕ ဘွာသွာသြက္သြင္းျခင္းဆိိုင္ရွာ
သင္ၾကွားခ်က္ေတြ ဆက္လက္ပါ၀င္ေနဆ ျဖ္္ပါတယ္။ သ အိိုရ အရ ဂ် းဘွာသွာဝင္န ႕
ခရ္္ယွာန္ဘွာသွာဝင္ကေလးေတြကိိုကင္းလြတ္ခြင္ဲ့ေပးထွားေပမယ္ဲ့လက္ေတြ႔မ ွာေတွာဲ့
အ ဒ ကင္းလြတ္ခြင္ဲ့ကိိုေတွာင္းဆိိုဖိို႔ခက္ခ ေနသလိိုဘယ္လိိုမ မျဖ္္ႏိိုင္ပါဘူး။ အလဗ္ဗ (Alevi)၊
ဘဟွာအ (Baha’i)၊ ဘွာသွာမ ဲ့(သ ႔) ဘိုရွားတရွားမယိုုံၾကည္တ ဲ့မိသွား္ို(သ ႔) သက္၀င္ယိုုံၾကည္မႈ
သ းျခွားရ ိေနတ ဲ့ေက်ွာင္းသွားေတြ အ ဒ အတန္းကိို မျဖ္္မေန အတင္းတက္ခိိုင္းခ ဲ့ပါတယ္။
ဒ ဥပမွာေတြမ ွာ မိဘႏ င္ဲ့သွားသမ းေတြရ ဲ့အခြင္ဲ့အေရးဟွာ ခ်ိ းေဖွာက္ခုံေနခ ဲ့ရပါတယ္။

ကေလးသူငယ္အခြင့္အေရးမ ား္ င္ရာ သေဘွာတူ္ာခ ်ဳပ္(္ အွာ္ ) ကိုိမက်င္ဲ့သိုုံးခင္အခ်ိန္က
အျပည္ျပည္ဆိိုင္ရွာ လူ႔အခြင္ဲ့အေရး ဥပေဒအေန ႏ င္ဲ့ကေလးေတြရ ဲ့အခြင္ဲ့အေရးကိို
သ းျခွားေဆြးေႏြးမႈေတြ မလိုပ္ခ ဲ့ပါဘူး။ ဒ ္ွာခ် ပ္ကသွာလ ်င္ကေလးေတြကိို
အခြင္ဲ့အေရးရပိိုင္ခြင္ဲ့ရ ိသူအျဖ္္ပိိုမိုိေလးနက္္ြွာေဖွာ္ျပျပ း သူတိို႔ရ ဲ့လြတ္လပ္္ြွာ ကိိုးကြယ္ျခင္း (သ ႔)
သက္၀င္ယိုုံၾကည္ျခင္း ရပိိုင္ခြင္ဲ့ကိိုအပိိုဒ္၁၄ အရ ရရ ိေ္ခ ဲ့ပါတယ္။

အပိုိဒ္(၁၄) မ ကေလးေတြဟွာ လြတ္လပ္ျပ း ထိခိိုက္မႈခုံရလြယ္ျခင္း၊ သူတိို႔ရ ဲ့လြတ္လပ္တ ဲ့
ကိိုးကြယ္မႈႏ င္ဲ့သက္၀င္ယိုုံၾကည္မႈေတြ က်င္ဲ့သိုုံးရွာမ ွာ မိဘေတြရ ဲ့အကူအည ႏ င္ဲ့ထိန္းေက်ွာင္းမႈ
လိိုအပ္ေၾကွာင္းကိုိေဖွာ္ျပေပးထွားပါတယ္။ အထူးသျဖင္ဲ့အ္ိိုးရန ႔ပတ္သက္လွာရင္ေပါဲ့။

အေျခခုံ္ည္းမ်ဥ္းအရ ကေလးေတြရ ႕ကိ္ၥရပ္အွားလုံိုးကိိုလမ္းညႊန္ေပးတွာဟွာ ကေလးေတြရ ဲ့
အေကွာင္းဆိုုံးအက်ိ း္ းပြွားကိိုေဖွာ္ေဆွာင္ေပးဖိို႔ျဖ္္ရမယ္လိို႔္ွာခ် ပ္မ ွာ ေဖွာ္ျပထွားပါတယ္။
ျပ းေတွာဲ့ကေလးေတြအေပၚ သက္ေရွာက္ေနတ ဲ့ကိ္ၥရပ္အွားလုံိုးအေပၚ သူတိို႔ရ ဲ့အျမင္ေတြကိို
ထိုတ္ေဖွာ္ႏိိုင္ဖိို႔ကေလးအခြင္ဲ့အေရးေတြကိိုလည္း အသွားေပးေဖွာ္ျပထွားပါတယ္။ ဒါေပမယ္ဲ့
ဒ ကေလးသူငယ္ေတြရ ႕ အေကွာင္းဆုံိုးအက်ိ း္ းပြွားအတြက္ေနွာက္ဆိုုံး ဆိုုံးျဖတ္ေပးတွာန ႔
ကေလးေတြကိိုယ္္ွား ေတွာင္းဆိိုေပးတွာက အရြယ္ေရွာက္ျပ းသူေတြန ႔မိဘေတြဘ ျဖ္္ပါတယ္။

ဘယ္လိိုဘ ျဖ္္ေနပါေ္၊ တခါတရုံမ ွာ ကေလးေတြန ႔မိဘေတြရ ႕ အက်ိ း္ းပြွားဟွာ
ကြ ျပွားတတ္ပါတယ္။ ဒ လိိုအေျခအေနမ ွာ ကေလးသူငယ္ေတြရ ႕ လြတ္လပ္္ြွာ ကိိုးကြယ္ခြင္ဲ့(သ ႔)
သက္ဝင္ယိုုံၾကည္ခြင္ဲ့ကိိုမိဘေတြရ ႕ အလွားတူလြတ္လပ္ခြင္ဲ့ေတြန ႔ခ်ိန္ည ိရပါမယ္။
ဥပမွာ – ကေလးေတြအေနန ႕ သူရ ဲ့ဘွာသွာတရွားကိိုင္းရိႈင္းမႈႏ င္ဲ့သက္၀င္ယိုုံၾကည္မႈကိုိကိိုယ္ပိိုင္
ဆိုုံးျဖတ္ခ်က္န ႔ဘယ္အသက္အရြယ္မ ွာ ေရြးခ်ယ္ခြင္ဲ့ရ ိသလ ။ ဘိုရွားေက်ွာင္းဂန္ကိိုေကွာ
သြွားခ်င္တ ဲ့ဆႏ
ၵရ ိရ ႕လွားေပါဲ့။

ကေလးအခြင္ဲ့အေရးဆိိုင္ရွာ ္ွာခ် ပ္အရ ဘွာသွာေရး (သ ႔) သက္ဝင္ယုံိုၾကည္မႈအေပၚ မိဘေတြရ ဲ့
လမ္းညြန္မႈဟွာ ကေလးေတြရ ႕ ဖြ႔ုံျဖိ းလွာတ ဲ့္ြမ္းေဆွာင္ရည္န င္ဲ့အည လိုပ္ေဆွာင္ေပး ရမ ွာ
ျဖ္္ပါတယ္။ တ္္နည္းေျပွာရရင္ကေလးအေနန ႕ အသက္ၾက းလွာျပ း ရင္ဲ့က်က္မႈရ ိလွာတွာန ႔အမ ်
သူတိို႔ရသင္ဲ့တ ဲ့အခြင္ဲ့အေရးေတြ ပိိုမိိုရရ ိလွာရမ ွာ ျဖ္္ပါတယ္။

နိိုင္ငုံတကွာ ဥပေဒထုံိုးတမ္းအရ အရြယ္ေရွာက္အသက္ျပည္ဲ့မ မႈဟွာ ၁၈ န ္္ျဖ္္ပါတယ္။ ဒါ
ေပမယ္ဲ့ကေလးေတြရ ဲ့လြတ္လပ္မႈႏ င္ဲ့္ိတ္ပိိုင္းဆိိုင္ရွာ ရင္ဲ့က်က္မႈဘယ္ေလွာက္အထိရ ိေနလ လိို႔
ေမးရရင္ဒါဟွာ ကေလးေတြ ငယ္္ဥ္ကတည္းက ၾက းျပင္းခ ဲ့တ ဲ့ယဥ္ေက်းမႈႏ င္ဲ့
ေဒသအေျခအေနေတြရ ဲ့ၾက းမွားတ ဲ့ကြ ျပွားျခွားနွားမႈန ႔သက္ဆိိုင္ေနပါလိမ္ဲ့မယ္။ ႏိိုင္ငုံတိုိင္းမ ွာ
မတူည တ ဲ့သူ႔ဥပေဒန ႔သူ႔္ည္းမ်ဥ္းေတြ ရ ိပါတယ္။ ဥပမွာ – ဆြ ဒင္နိိုင္ငုံက အသက္၁၂
န ္္အရြယ္န င္ဲ့အထက္ကေလးေတြကိိုသူတိို႔ဆႏၵမပါပ ဘွာသွာေရး အဖြ ႔တခိုခိုရ ဲ့
အဖြ ႔၀င္လိုပ္ခိိုင္းလိို႔မရပါဘူး။

ကေလးသူငယ္အခြင့္အေရးမ ား္ င္ရာ သေဘွာတူ္ာခ ်ဳပ္ဟာ မိဘေတြက ကေလးေတြကိို
ဘယ္လိိုျပ ္ိုပ်ိ းေထွာင္ရမယ္၊ ဘွာသွာေရး (သ ႔) သက္ဝင္ယုံိုၾကည္မႈကိိုေဆွာက္တည္တ ဲ့အခါ
ကေလးေတြရ ဲ့ရိုပ္ပိိုင္းဆိုိင္ရွာ (သ ႔) ္ိတ္က်န္းမွာေရး (သ ႔) ဖြ႔ုံျဖိ းတိိုးတက္ေရးေတြ မထိခိိုက္ေ္ဖိို႔
ကမၻွာသိုုံး္ုံႏႈန္း တ္္ခိုကိိုထူေထွာင္ေပးခ ဲ့ပါတယ္။

မိဘေတြရ ႕ ဘွာသွာေရး (သ ႔) သက္ဝင္ယုံိုၾကည္မႈလြတ္လပ္ခြင္ဲ့ႏ င္ဲ့သွားသမ းေတြရ ဲ့
အခြင္ဲ့အေရးန ႔ပတ္သက္တ ဲ့အျဖ္္အပ်က္ေတြဟွာ တရွားရိုုံးကိိုေရွာက္ခ ပါတယ္။ ဒါေပမယ္ဲ့
ေယေဟွာ၀ါ (Jehovah) သက္ေသခုံေတြရ ဲ့သွားသမ းေတြ ေသြးသြင္းျခင္းကိိုတွားျမ္္ထွားျခင္း
အေပၚ တရွားရိုုံးက မိဘေတြရ ဲ့ဘွာသွာေရး (သ ႔) သက္၀င္ယိုုံၾကည္မႈလြတ္လပ္ခြင္ဲ့ကိို
ဆန္႔က်င္ျပ း ကေလးေတြရ ဲ့အသက္ရ င္သန္ခြင္ဲ့အတြက္ထိန္းခ် ပ္ခ ဲ့တ ဲ့သွာဓကတ္္ခိုရ ိပါတယ္။

အက်ဥ္းခ် ပ္ေျပွာရရင္ဒ ရိုပ္ရ င္မ ွာ မိဘေတြန ႕ သွားသမ းေတြရ ႕ အခြင္ဲ့အေရးကိိုကြ်ႏို္ပ္တိို႔
ေလဲ့လွာျခင္းျဖ္္ပါတယ္။

ကေလးေတြမ ွာ လြတ္လပ္္ြွာ ကိိုးကြယ္ခြင္ဲ့(သ ႔) သက္ဝင္ယုံိုၾကည္ခြင္ဲ့ရ ိျပ း မိဘေတြမ ွာ လည္း
သူတိို႔ရ ႕သက္ဝင္ယုံိုၾကည္မႈအတိိုင္း သွားသမ းေတြကိိုျပ ္ိုပ်ိ းေထွာင္ခြင္ဲ့ရ ိပါတယ္။ ဒ လိို
ပ်ိ းေထွာင္တ ဲ့အခါမ ွာ သွားသမ းေတြရ ဲ့ဖြ႔ုံျဖိ းလွာတ ဲ့ရင္ဲ့က်က္မႈႏ င္ဲ့မိမိတိို႔ေဆွာက္တည္က်င္ဲ့သိုုံးတ ဲ့
ဘွာသွာေရး (သ ႔) သက္ဝင္ယုံိုၾကည္မႈဟွာ ကေလးေတြရ ဲ့ရိုပ္ပိိုင္းဆိုိင္ရွာ (သ ႔) ္ိတ္က်န္းမွာေရး

(သ ႔) ဖြ႔ုံျဖိ းတိိုးတက္ေရးေတြကိိုထိခိိုက္မႈမျဖ္္ေ္ရပါဘူး။ အခြင္ဲ့အေရး ခ်ိ းေဖွာက္တ ဲ့
သွာဓကေတြထ မ ွာ ႏိိုင္ငုံေတွာ္အ္ိိုးရက ကေလးေတြ ဘွာသွာေရး လိိုက္္ွားမႈကိို
ပိတ္ပင္တွားျမ္္တွာေတြ၊ လူနည္း္ိုကေလးေတြကိိုလူအမ်ွား္ိုကိိုးကြယ္တ ဲ့ဘွာသွာေရး
က်င္ဲ့္ဥ္ေတြလိိုက္နွာဖိို႔အတင္းတိိုက္တြန္းတွာေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။

လူ႔အခြင္ဲ့အေရးအေၾကွာင္းအရွာအျပင္ဘွာသွာေရး (သ ႔) သက္ဝင္ယုံိုၾကည္မႈလြတ္လပ္ခြင္ဲ့န ႔
ဆက္္ပ္တ ဲ့မိဘမ်ွားန ႕ သွားသမ းမ်ွားရ ႕ လြတ္လပ္ခြင္ဲ့အေသး္ိတ္အေၾကွာင္းအရွာကိို
ဝက္ဘ္ဆိိုက္မ ွာ တင္ထွားတ ဲ့သင္ေထွာက္ကူအေၾကွာင္းအရွာေတြမ ွာ
ပိိုမိိုရ ွာေဖြေလဲ့လွာနိိုင္ပါတယ္။

မူပ င္- SMC 2018

ဇာတ္ညႊန္း : လြတ္လပ္္ြာ က းကြယ္ျခင္း (သ ႔) သက္ဝင္ယံ ၾကည္မႈ
အေၾကာင္းအရာမ ား – အသိတရ းအရ ျငင္းဆိိုျခင္း

လြတ္လပ္္ြ ေတြးေခၚပိိုင္ခြင့္နွင့္ခံယူပိိုင္ခြင့္ေတြကိိုႏိိုင္ငံသ းႏွင့္ႏိိုင္ငံေရးအခြင့္အေရးဆိိုင္ရ
သေဘ တူ္ာခ ်ဳပ္အပိိုဒ္- ၁၈ ပါ၊ ဘ သ ေရးနွင့္သက္ဝင္ယံိုၾကည္မႈအရ အက အကြယ္
ျပဳထ းပါတယ္။ ဒါ့ေၾက င့္အသိတရ းအရ ျငင္းဆိိုျခင္းဟ လြတ္လပ္္ြ ကိိုးကြယ္ျခင္း သိုိ႔မဟိုတ္
သက္၀င္ယိုံၾကည္မႈရ ့အ္ိတ္အပိိုင္းတ္္ခိုျဖ္္ပါတယ္။

အသိတရ းအရ ျငင္းဆိိုျခင္းဆိိုတ က သင္လိုပ္ေဆ င္ရမည့္အရ တ္္ခိုဟ သင့္ရ ႕ အသိ
တရ း (သိို႔) ဘ သ ေရးသက္ဝင္ယံိုၾကည္မႈကိိုခ ိဳးေဖ က္ရ ေရ က္မွ မိို႔မလိုပ္ဖိို႔ျငင္းဆိိုတ ကိို
ဆိိုလိိုျခင္းျဖ္္ပါတယ္။

လူေတြအေနန ႔ျငင္းဆိိုဖိို႔အခြင့္အေရးရွိတယ္ဆိိုတ ့ဥပမ ေတြထ မွ ္္္မႈမထမ္းမေနရ၊
က မ္းသ္ၥ က ိန္ဆိိုျခင္း၊ ေသြးသြင္းျခင္း (သိို႔) ေဆးဘက္ဆိိုင္ရ လိုပ္ငန္း္ဥ္တ္္ခိုခိုမွ ပါ
ဝင္ေဆ င္ရြက္ျခင္းတိို႔ပါဝင္ပါတယ္။ ကိုလသမဂၢ္ တမ္းမွ အတိအက ေဖ ္ျပထ းတ ့
အသိတရ းအရ ျငင္းဆိိုျခင္းပံို္ံကေတ ့္္္မႈထမ္းျခင္းမွ ျငင္းဆိိုခြင့္ျဖ္္ပါတယ္။ ဒါကိို
တရ းဥပေဒအရ ္ည္းေႏွ င္ထ းတ ့ကိုလသမဂၢပဋ ညာဥ္္ာခ ်ဳပ္ေတြ (သိို႔) အျပည္ျပည္ဆိိုင္ရ
လူ႔အခြင့္အေရးေၾကည ္ တမ္းေတြမွ ေဖ ္ျပထ းျခင္းမရွိပါဘူး။ အ ဒီအ္ း ကမၻ ့ကိုလသမဂၢ
လူ႔အခြင့္အေရးေက ္မတီရ ႕ အေထြေထြသေဘ ထ းမွတ္ခ က္အမွတ္(၂၂)မွ ေဖ ္ျပ
ထ းပါတယ္။ အ ဒီ္ တမ္းဟ အျပည္ျပည္ဆိိုင္ရ နိိုင္ငံသ းႏွင့္ႏိိုင္ငံေရးအခြင့္အေရးဆိိုင္ရ
ပဋ ညာဥ္္ာခ ်ဳပ္္ပါ အပိိုဒ္(၁၈) ပါ အေၾက င္းအရ ကိိုနိိုင္ငံေတ ္အေနန ႔ဘယ္လိိုအဓိပၺ ယ္
ဖြင့္ဆိိုရမယ္ဆိိုတ ကိို ကိုလသမဂၢလူ႔အခြင့္အေရး ကြ မ္းက င္ပည ရွင္မ းက ရွင္းျပေပးထ းတ
ျဖ္္ပါတယ္။ ေက ္မတီက အပိိုဒ္(၁၈) ဟ လူတ္္ဦးရ ့လြတ္လပ္္ြ ခံယူပိိုင္ခြင့္ႏွင့္
မိမိကိိုးကြယ္တ ့ဘ သ (သိို႔) သက္၀င္ယိုံၾကည္မႈကိိုက င့္သံိုးခြင့္ႏွင့္ဆန္႔က င္ျပီး သတ္ျဖတ္မႈေတြ
လိုပ္ရမယ္ဆိိုရင္အ ဒီ္္္မႈထမ္းျခင္းကိိုအသိတရ းအရ ျငင္းဆိိုပိိုင္ခြင့္ရွိတယ္လိို႔နိဂိုံးခ ဳပ္
ေရးသ းခ ့ပါတယ္။

နိိုင္ငံေတ ္ေတ ္မ းမ းက ဒီအခြင့္အေရးကိိုအသိအမွတ္ျပဳထ းျပီး အျခ း ေရြးခ ယ္္ရ ႏိိုင္ငံ့တ ဝန္ထမ္းေဆ င္ႏိိုင္တ ့္န္္န ႔
ကင္းလြတ္ခြင့္ေတြကိိုေပးအပ္ထ းပါတယ္။ ဒါေပမယ့္မိမိတိို႔ကိိုးကြယ္တ ့ဘ သ ႏွင့္အၾကမ္းမဖက္ျငိမ္းခ မ္းေရး၀ါဒ
္ြ ကိိုင္ထ းတ ေတြေၾက င့္္္္မႈထမ္းဖိို႔ ျငင္းဆန္တ ့သူေတြကိိုေထ င္ဒဏ္ခ မွတ္တ ့ႏိိုင္ငံအခ ိဳ႕လည္း ရွိပါေသးတယ္။ ေယေဟ ၀ါ
သက္ေသမ းဟ ဒီျပ္္ဒဏ္ကိုိအမ းဆိုံး ခံ္ းေနရသူမ း ျဖ္္ပါတယ္။ ဥပမ – ၂၀၁၆ ခိုႏွ္္၊ ဒီဇင္ဘ လတိုန္းက
ေတ င္ကိိုးရီးယ းနိိုင္ငံမွ ေယေဟ ၀ါ သက္ေသခံ(၃၈၉) ဦးဟ အသိတရ းအရ ျငင္းဆိိုခ ့တ ့အတြက္ေထ င္ဒဏ္
က ခံခ ့ရပါတယ္။

ကိုလသမဂၢလူ႔အခြင့္အေရး ္ ခ ဳပ္မ းအရ ္္္မႈထမ္းျခင္းမဟိုတ္တ ့အျခ းေရြးခ ယ္္ရ မ းဟ အသိတရ းအရ ျငင္းဆိိုသူ
အ းလံိုးအေပၚ ခြ ျခ းဆက္ဆံမႈမရွိဘ ရယူႏိိုင္ေ္ျပီး၊ ္္္မႈထမ္းျခင္းနွင့္ဆက္္ပ္ေနသူအ းလိုံးဟ လည္း အသိတရ းအရ
ျငင္းဆိိုႏိိုင္ခြင့္အေၾက င္းႏွင့္ဒါကိိုဘယ္လိိုေတ င္းဆိိုရမယ္ဆိိုတ ့အေၾက င္းကိိုသိရွိထ းသင့္ပါတယ္။ ္္္မႈထမ္း ္ ရင္းဝင္မ းန ႕
ေ္တန ့ဝန္ထမ္းမ းဟ ္္္မႈမထမ္းမွီနွင့္္္္မႈထမ္းဆ က လမွ ဒါကိို ျငင္းဆိိုခြင့္ရွိသင့္ပါတယ္။

္္္မႈထမ္းျခင္းကိုိအသိတရ းအရ ျငင္းဆိိုခြင့္အျပင္၊ အျခ း အသိတရ းအရ ျငင္းဆိိုပိုံေတြကိို
လည္း နိိုင္ငံအဆင့္မွ အသိအမွတ္ျပဳေလ့ရွိပါတယ္။ မ းေသ အ းျဖင့္ေတ ့က န္းမ ေရး
ေ္ င့္ေရွ က္မႈေတြပါ။ ဥပမ – သ းဖြ းဆရ မႏွင့္ဆရ ၀န္ေတြက ကိုိယ္ဝန္ဖ က္ခ ေပးဖိို႔
ျငင္းဆိိုျခင္း ျဖ္္ပါတယ္။ အခ ိဳ႕နိိုင္ငံေတြမွ ေတ ့လိင္တူခ င္း လက္ထပ္ျခင္းေပးရ မွ
အသိတရ းအရ ျငင္းဆိိုျခင္းေတြ ျဖ္္ေပၚခ ့ပါတယ္။ ရပိိုင္ခြင့္ေတြ တ္္ခိုႏွင့္တ္္ခို ပဋ ပကၡ
ျဖ္္သြ းတ ့အခါ ေျဖရွင္းရခက္တ ့ျပႆန ေတြ ထြက္ေပၚလ တတ္ပါတယ္။ ဥပမ –
အသိတရ းအရ ျငင္းဆိိုပိိုင္ခြင့္က အမ ိဳးသမီးအခြင့္အေရး (သိို႔) ခြ ျခ းဆက္ဆံမႈပေပ က္ေရး
ဥပေဒျပဌ န္းခ က္မ းန ႔ဆန္႔က င္ဖက္ျဖ္္ေနတ မ ိဳး ျဖ္္ပါတယ္။

ဒီလိိုအသိတရ းအရ ျငင္းဆိိုျခင္းႏွင့္ပတ္သက္ျပီး ရွင္းလင္းတ ့ႏိိုင္ငံတက ဥပေဒ္ံႏႈန္းေတြ
မရွိေသးပါဘူး။ တကယ္ေတ ့ဒီကိ္ၥဟ အလြန္အျငင္းပြ းဖြယ္ျဖ္္ေနပါတယ္။

ဒီလိိုန ႕ သင္တိို႔မၾက ခဏ ၾကဳံေတြ႔ႏိိုင္တ ႔အျငင္းပြ းဖြယ္(၃) ခိုရွိပါတယ္။

အခ ိဳ႕လူေတြက အသိတရ းအရ ျငင္းဆိိုပိိုင္ခြင့္ဟ မိမိႏွ္္သက္ရ ဘ သ (သိို႔)
သက္ဝင္ယံိုၾကည္မႈရရွိဖိို႔အတြက္အၾကြင္းမ ့အခြင့္အေရးရ ႕ တ္္္ိတ္တ္္ေဒသျဖ္္ျပီး ဒါကိို
ကန္႔သတ္ခ က္ဘယ္ေတ ့မွ မထ းသင့္ဘူးလိို႔အျငင္းပြ းၾကပါတယ္။ သူတိို႔က မိမိ
အသိတရ းအရ လိိုက္္ းလိို႔ဘယ္လိိုျပ္္ဒဏ္မ ိဳး (သိို႔) န္္န ဆိုံးရႈံးမႈမွမရွိသင့္ဘူးလိို႕
ျငင္းဆိိုၾကပါတယ္။ တကယ္ေတ ့လည္း တ္္ၾကိမ္တည္းမွ ဘ သ တရ းကိိုင္းရွိိုင္းတ ႔
ျငိမ္းခ မ္းေရး၀ါဒကိိုင္္ြ သူႏွင့္္္္သ းတ္္ေယ က္ျဖ္္ဖိို႔ဆိိုတ မလြယ္ကူပါဘူး။ ဒါ့ေၾက င့္
ျငိမ္းခ မ္းေရး၀ါဒကိိုင္္ြ သူေတြကိို္္္သ းျဖ္္လ ေအ င္အတင္းသြက္သြင္းျခင္းဟ
သူတိို႔ရ ႕အတြင္းေရးျဖ္္တ ႔ဘ သ ေရး (သိို႔) သက္၀င္ယိုံၾကည္မႈထ းရွိခြင့္ကိို ခ ိဳးေဖ က္ရ
ေရ က္ပါတယ္။

တခိ ဳ႕ေတြကေတ ့အသိတရ းအရ ျငင္းဆိိုပိိုင္ခြင့္ဟ အၾကြင္းမ ့အခြင့္အေရးတ္္ရပ္ျဖ္္တယ္။
ဒါေပမယ့္ပတ္၀န္းက င္အေပၚမူတည္တယ္လိို႔လက္ခံၾကတယ္။ ္္္မႈထမ္း္ ရင္းဝင္မ း၊
အက ဥ္းသ းမ း ႏွင့္မိမိတိို႔သေဘ က အေျခအေနကိိုေရြးခ ယ္ခြင့္မရွိသူေတြကိိုသူတိို႔ရ ႕
အသိတရ းေတြကိိုခ ိဳးေဖ က္ဖိို႔ဘယ္ေတ ႔မွဖိအ းမေပးသင့္ဘူးလိို႔ဆိိုၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္
မိမိသေဘ အတိိုင္း အလိုပ္ေလွ က္ျပီး လြတ္လပ္္ြ အလိုပ္ထြက္နိိုင္တ ႔သူေတြဟ
သူတိို႔ရ ႕္ိတ္အလိိုရွိတိိုင္း အလိုပ္ရွင္ေတြက အလိိုလိိုက္္ီ္ဥ္ေပးမယ္လိို႔လည္း ေမွ ္လင့္ထ းလ

မရပါဘူး။ တ္္နည္းအ းျဖင့္ မိမိရ ့အသိတရ း အရ လိုပ္ေဆ င္ဖိို႔ေရြးခ ယ္မယ္ဆိိုရင္
တန္ရ တန္ေၾကး တ္္္ိုံတရ ရွိမွ ျဖ္္ပါတယ္။

တခ ိဳ႕ကေတ ့အသိတရ းအရ ျငင္းဆိိုျခင္းဆိိုတ က လိုပ္ေဆ င္ခ က္တ္္ခို ျဖ္္တ ေၾက င့္
ဒါဟ မိမိရ ့အသိတရ း၊ ဘ သ ေရး (သိို႔) သက္၀င္ယိုံၾကည္မႈကိိုလူသိရွင္ၾက း က င့္သိုံးျခင္း
ျဖ္္တယ္လိို႔ေျပ ၾကပါတယ္။ လူသိရွင္ၾက း က င့္သိုံးျခင္းမွ အကန္႔အသတ္ရွိႏိိုင္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ဒါဟ အျခ းသူေတြရ ႕အခြင့္အေရးႏွင့္အျခ းလြတ္လပ္ခြင့္ေတြ၊ လူထိုက န္းမ ေရး၊
သဟဇ တရွိေရး (သိို႔) ္ ရိတၱေတြ အက အကြယ္ေပးဖိို႔လိိုအပ္တ ့အေျခအေနမွ သ
ျဖ္္ပါတယ္။ ္္္မႈထမ္းျခင္းန ႔ပတ္သက္တ ့အသိတရ းအရ ျငင္းဆိိုျခင္းရ မွ ေတ ့
အမ ိဳးသ းလိုံျခဳံေရးဟ ဘ သ ေရး (သိို႔) သက္၀င္ယိုံၾကည္မႈလြတ္လပ္ခြင့္ကိိုကန္႔သတ္ဖိို႔
တရ း၀င္တ ႔အေၾက င္းရင္း မဟိုတ္ဘူးဆိိုတ မွတ္ထ းဖိို႔အေရးၾကီးပါတယ္။

ဒီအခ က္ေတြမွ ဘယ္ဟ မွန္ကန္လ ဆိိုတ ဥပေဒပည ရွင္ေတြကိိုယ္တိိုင္လည္း သေဘ ထ း
ကြ လြ ေနၾကတယ္။

အက ဥ္းခ ဳပ္ေျပ ရရင္အသိတရ းအရ ျငင္းဆိိုျခင္းအေၾက င္းကိိုဒီရိုပ္ရွင္မွ ကြ န္ေတ ္တိို႔
ေလ့လ ခ ့ၾကတ ျဖ္္ပါတယ္။ အသိတရ းအရ ျငင္းဆိိုျခင္းဆိိုတ က သင္လိုပ္ေဆ င္မယ္လိို႔
သ မန္ေမွ ္လင့္ထ းတ ့အရ တ္္ခိုကိိုလိိုက္လိုပ္ဖိို႔ျငင္းဆိိုပိိုင္ခြင့္ျဖ္္ပါတယ္။ ္္္မႈထမ္းျခင္း
အေပၚ အသိတရ းအရ ျငင္းဆိိုပိိုင္ခြင့္ကိိုအျပည္ျပည္ဆိိုင္ရ လူ႔အခြင့္အေရးဥပေဒက
အက အကြယ္ေပးထ းပါတယ္။ နိိုင္ငံေတ ္ေတ ္မ းမ းက ဒီအခြင့္အေရးကိို
အသိအမွတ္ျပဳထ းေပမယ့္တခ ိဳ႕ႏိိုင္ငံကေတ ့အသိတရ းအရ ျငင္းဆိိုသူေတြကိိုေထ င္ဒဏ္
ခ မွတ္ၾကပါတယ္။ အ္ိိုးရတ္္ခ ိဳ႕ကလည္း အသိတရ းအရ ျငင္းဆိိုျခင္းကိိုတျခ းနည္းလမ္းန ႔
နိိုင္ငံေတ ္အဆင့္ထိအသိအမွတ္ျပဳၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ဒီအခြင့္အေရးေတြဟ အျငင္းပြ းဖြယ္
ျဖ္္ေနျပီး ဒီကိ္ၥႏွင့္ပတ္သက္ျပီး အျပည္ျပည္ဆိိုင္ရ ဥပေဒကိိုလည္း ျပည့္ျပည့္္ိုံ္ိုံ
ေရးဆြ မထ းပါဘူး။

အသိတရ းအရ ျငင္းဆိိုပိိုင္ခြင့္အပါအဝင္၄င္းနဲ႕ဆက္္ပ္တဲဲ့လူ႔အခြင္ဲ့အေရးဆ င္ရာ အေသး္ိတ္
အေၾက င္းအရ ေတြကိိုဝက္္္ဆ က္ေပၚမ ာတင္္ားတဲဲ့သင္ေ္ာက္ကူအေၾက င္းအရ ေတြမ ာ
ပိိုမိိုရ ာေဖြေလဲ့လာန င္ပါတယ္။

မူပ င္- SMC 2018

ဇာတ္ညႊန္း : လြတ္လပ္္ြာ က းကြယ္ခြင့္ (သ ႔) သက္ဝင္ယံ ၾကည္မႈ အေပၚ
ကန္႔သတ္ခ်က္ ်ား

လြတ္လပ္္ြာ က းကြယ္ခြင့္(သ ို႔) သက္ဝင္ယံ ၾကည္ခြင့္အေပၚ အ္ းရအေတာ္ ်ား ်ားက
ကန္႔သတ္္ားတာက ရ ပ္ျ င္သံၾကားက သတင္းေတြြႏွင့္ က ယ္တ င္ၾက ံေတြ႔တ ့ အျဖ္္အပ်က္
ေတြကတဆင့္ သ ရွ ြႏ င္ ွာပါ။ သူတ ႔က ဘာသာေရး ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြကို ကန္႔သတ္္ ို႔
အေၾကာင္းျပခ်က္တ္္ခ (သ ို႔) အျခားအေၾကာင္းျပခ်က္တခ ခ လ အပ္တယ္လ ႔ေျပာဆ ခ ဲ့ၾကပါတယ္။
ဒါဆ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြဟာ ဘယ္အခ် န္ ွာ က် းေၾကာင္းမ ်တျပ း လက္ခခံႏ ိုင္္ြယ္ရ လ ဆ ိုတာ ံႏ င္ဲ့
ဘယ္အခ် န္မ ာေတာဲ့မ ်တမႈမရ ဘ း၊ လက္မခခံႏ ိုင္္ြယ္မရ ဘ းလ ို႔ကြ်န္ေတာ္တ ႔ သ ရွ ြႏ င္ လ ။

အျပည္ျပည္ဆ င္ရာလူ႔အခြင့္ေရးဥပေဒက က းကြယ္တ ့ဘာသာ (သ ို႔) သက္ဝင္ယံ ၾကည္ ႈက
ခံယူခြင့္၊ ေရြးခ်ယ္ခြင့္၊ က းေျပာင္းခြင့္(သ ို႔) ြႏ တ္္ြက္ခြင့္ဟာ ္္္ ွန္တ ့အခြင့္အေရးျဖ္္ျပ း
ဘယ္ေတာ့ ွ အကန္႔အသတ္ ္ားသင့္ဘ းလ ႔ ဆ ပါတယ္။ မ မ က ိုးကြယ္တ ဲ့ဘာသာ (သ ို႔)
သက္၀င္ယိုခၾကည္မႈအေပၚ လ သ ရ င္ၾကားက ိုးကြယ္က်င္ဲ့သခိုးခြင္ဲ့က ိုတနည္းနည္းန ႔တားျမစ္မႈေတြ
ရ ံႏ ိုင္ေပမယ္ဲ့၊ ၄င္းဟာ ေအာက္ပါအခ်က္(၄) ခ်က္န ႔ည ညြတ္မႈရ ရပါမယ္။

(၁) ည္သည့္ကန္႔သတ္ခ်က္ ဆ ဥပေဒြႏွင့္အည ျပဌာန္းေပးရ ည္။
ဒ အခ်က္ရ ႕ အဓ ကအခ်က္ကေတာ့ံႏ ိုင္ငခေတာ္၊ ျပည္သူ႔ရ တပ္္ြ ႔ြႏွင့္တရားရံ းေတြရ ႕ၾက တင္
မ န္းဆမရံႏ ိုင္တ ဲ့(သ ို႔) က် းေၾကာင္းဆ ေလ်ာ္ ႈ ရွ တ ့ အေရးယူေဆာင္ရြက္ ႈေတြ ရပ္တန္႔သြားေ္ဖ ႔
ျဖ္္ပါတယ္။

(၂) ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြဟာ အမ်ားလူ္ လ ံျခ ံေရး၊ ျပည္သူလူ္ အတြင္း သဟဇာတရွ ေရး၊
လူ္ က်န္း ာေရး (သ ို႔) လူ္ ္ာရ တၱ (သ ို႔) အျခားပ ဂ လ္ ်ားရ ့ ရပ င္ခြင့္ြႏွင့္လြတ္လပ္ခြင့္ေတြက
ကာကြယ္ရန္လ အပ္ေသာေၾကာင့္ျဖ္္ရပါ ယ္။
ဒါကအေရးၾက းပါတယ္။ အ ်ားေကာင္းက် းက ရည္္ူးျပ း ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြ ခ်မ တ္ျခင္းဟာ
မ အံႏ ိုင္ရန ိုင္မယ္ဲ့လမ္းအျ္စ္ေရြးခ်ယ္ျပ း ကန္႔သတ္ခ်က္က ိုခ်မ တ္တာ အလြန္မတ ပါဘ း။

(၃) ကန္႔သတ္ခ်က္ ်ားဟာ ခြ ျခားဆက္ဆံသည့္သေဘာ ျဖ္္ရပါ။
(၄) ္ ႔အျပင္ ည္သည့္ကန္႔သတ္ခ်က္ ဆ မ မ ဘာသာကို လ သ ရ င္ၾကားက ိုးကြယ္
က်င္ဲ့သခိုးခြင္ဲ့ေၾကာင္ဲ့ျ္စ္တ ဲ့ျပႆနာြႏွင့္ဆ ေလ်ာ္ ႈ ရွ ရ ွာ ျဖ္္ပါတယ္။

ဒ ္ည္း ်ဥ္းေတြဟာ အင္ တန္အေရးၾက းပါတယ္။ ဒ ္ည္း ်ဥ္းေတြ ရွ ရင္အစ ိုးရက မ မ တို ႔
မံႏ စ္သက္တ ဲ့အရာမ န္သမ ်၊ အိုပ္စိုအ္ြ ႔(သ ို႔) က်င္ဲ့သိုခးမႈတ ိုင္းကို ကန္႔သတ္ံႏ ိုင္သြားမ ာ ျ္စ္ပါတယ္။
ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြဆ တာ ေနာက္ဆံ းအဆင့္ ွသ ံးရတ ့နည္းလ ္းသာျဖ္္သင့္ျပ း အစ ိုးရက
ထ န္းခ် ပ္တ ဲ့နည္းလမ္းတစ္ခို ျ္စ္မေနသင္ဲ့ပါဘ း။

္ည္း ်ဥ္းေတြအေၾကာင္း ရွင္းရွင္းလင္းလင္းသ နားလည္ဖ ႔ ဥပ ာတ္္ခ န ႔ ေလ့လာၾကည့္ရေအာင္။

ျ ႕တ္္ျ ႕ ွာ တူကြ ျပားတ ့ဘာသာေရးအ ပ္္ (၅) ္ ရွ တယ္ဆ ပါ္ ႔။ သူတ ႔အားလံ း ွာ ဝတ္ျပ
က းကြယ္ရာ ေနရာက ယ္္ ရွ ျပ း ေဘးပတ္ဝန္းက်င္အတြက္ အေြႏွာက္အယွက္ျဖ္္ေ္တ ့ ဆူညံ ႈ
ေတြ အနည္းန ႔အ ်ား ျဖ္္ေ္ခ ့တယ္။ ဒါေပ ယ့္ရ ေတြက အသင္းအ္ြ ႔ငယ္ံႏ င္ဲ့
နာမည္မၾက းတ ဲ့အ္ြ ႔ေတြအေပၚတို င္ၾကားခ်က္ေတြက ိုပ လက္ခခတယ္၊ စသည္ျ္င္ဲ့….

အသံဆူညံလြန္းတာဟာ က်န္း ာေရးက ္ ခ က္ေ္သလ လူ္ က်န္း ာေရး အရ
ကန္႔သတ္ျခင္းဟာလည္း တရားဥပေဒန ႔ည ညြတ္တ ဲ့အေၾကာင္းအရာတစ္ခိုလည္းျ္စ္ပါတယ္။
ဒါဆ ရင္အာဏာပ င္ေတြ ဘာလ ပ္သင့္လ ။ လူ္ က်န္း ာေရးက အကာအကြယ္ေပးဖ ႔အတြက္
ခြ ျခားဆက္ဆံ ႈကင္းျပ း သာတူည ွ်ရွ တ ့ဘယ္လ ္ည္း ်ဥ္း္ည္းက ္း ် းေတြ ရွ ဖ ႔လ အပ္ လ ။

ဒ က ္ၥ ွာ လူ္ အ္ည္းအေဝးပြ အတြက္လက္ခံံႏ ိုင္တ ဲ့အသံဆ ညခမႈအတ ိုင္းအတာက ဥပေဒန ႔
စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းတက် ထ န္းခ် ပ္ေပးတာဟာ အသင္ဲ့ေလ်ာ္ဆိုခးျ္စ္ပါတယ္။ ဒ ဥပေဒဟာလည္း
ဘာသာေရးအသင္းအဖြ ႔ ်ား ြႏွင့္ အျခားသူေတြအားလံ းအေပၚ ည တူည ွ်သက္ေရာက္ ႈရွ ရပါ ယ္။
တကယ္လ ို႔အ္ြ ႔တစ္ခိုခိုက သတ္မ တ္ံႏႈန္းထက္က်ယ္ေလာင္ခ ဲ့မယ္ဆ ိုရင္အသံက ေလွ်ာ့ခ င္းတာ
(သ ို႔) ဒဏ္ရ က္တာ ် း လ ပ္ေဆာင္သင္ဲ့ပါတယ္။ သ တ ို႔က ိုလံ းဝအသံ ္ြက္ဖ ႔(သ ို႔) အားလံ း
္ ေဝးေတြ႔ဆံ တ ့ပြ က ပ တ္ပင္တားျ ္္တာ ် းေတာ့ လ ပ္သင့္ပါဘူး။

ရ ေတြကလည္း နာ ည္ ၾက းတ ့အဖ ြ႔ေတြက တ င္တန္းတ ့ ္ာေတြသာ လက္ခံရရွ ခ ႔ ယ္
ဆ ရင္ေတာင္ ွ ဥပေဒက ွ် ွ်တတ က်င္႔သံ းရပါ ယ္။

ဒါဟာ ေသးငယ္ျပ း ရ းရွင္းတ ့ဥပ ာတ္္ခ ျဖ္္ပါတယ္။

ဘာသာေရး (သ ို႔) သက္ဝင္ယံ ၾကည္ ႈ လြတ္လပ္ခြင့္က အမ်ားဆိုခး ခ် းေဖာက္ခံရတာေတြ
ၾကည့္ ယ္ဆ ရင္ ဒ သေဘာတရားေတြက လ်္္လ််ဴရႈခံ္ားရတယ္ဆ တာ အလြယ္တကူ
ျ င္ေတြ႔ြႏ င္ပါတယ္။ ဘာျဖ္္လ ႔လ ဆ ေတာ့ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြဟာ လ အပ္တာ ဟ တ္သလ ၊
ခြ ျခားဆက္ဆံ္ားတာန ႔ ေလ်ာ္ကန္ ႈ ရွ တာေတြလည္း သ သာ္င္ရွား္ြာျ င္ေတြ႕န င္ပါတယ္။

အေဆာက္အဥ းျပင္ပ ွာ က်င္းပဖ ႔ ခြင့္ျပ ခ်က္ေတာင္းခံတ ့ ဘာသာေရး လ ပ္ေဆာင္ ႈအားလ ံးက
တခ် ႕ြႏ င္ငံ ွာ တားျ ္္ပ တ္ပင္ခံ္ားရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အ ္ ွာ ္ င္း္ားဖ တ္ျပ း

ေက်းဇူးေတာ္ခ် း ြ ္းပြ ျပ လ ပ္ျခင္းဟာ တရား ၀င္ ျဖ္္သြားပါတယ္။ ဒ ကန္႔သတ္ခ်က္ဟာ
ဥပေဒစခံႏႈန္းန င ္ဲ့က ိုက္ည မႈလိုခး၀မရ ဘ းဆ ိုတာ သ သာထင္ရ ားပါတယ္။

ဒ ႔အျပင္ေနာက္ထပ္အျငင္းပြား္ရာျဖ္္ရပ္ေတြ အ ်ားၾက းရွ ပါေသးတယ္။ ျပင္သ္္ြႏ င္ငံက
ျ ႕ေတာ္ဝန္အေနန ႔ဘာက းန း္္လ ႔ ေခၚတ ့ ်က္နွာ ြႏွင့္ေျခေ္ာက္တ္္ခ သာ ေပၚတ ့
ေရကူး၀တ္္ ံ ၀တ္ဆင္တာက တားျ ္္ပ တ္ပင္တာဟာ ွန္ကန္ ႈ ရွ ရ ့လား။ ဒါ ွ ဟ တ္
သက္၀င္ယ ံၾကည္ ႈအေၾကာင္းက အျခားလူေတြဆ ွ်ေ၀ေျပာျပခြင့္က အ ြႏၵ ယြႏ င္ငံရွ
တခ် ႕ေဒသက အာဏာပ င္ေတြက ကန္႔သတ္္ားတာဟာ ေလ်ာ္ကန္ ႈရွ ရ ့လား။

တကယ္လ ႔ ကန္႔သတ္ျခင္းဟာ တရားဥပေဒန ႔ ည ညြတ္ေနတယ္ဆ ရင္ ဒါက ွန္ ွန္ဆ ံးျဖတ္ဖ ႔
တရားရ ံးက ေ းသင့္တ ့ ေ းခြန္း (၇) ခ အေၾကာင္းက ဒ တင္ျပခ်က္ ွာ ေလ့လာသြား ွာ
ျဖ္္ပါတယ္။ ဒ တင္ျပခ်က္က သင္ၾက ံေတြ႔ေနရတ ့ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြက ိုေလဲ့လာဆန္းစစ္္ ို႔
အေထာက္အက ျပ လ မ္ဲ့မယ္လ ို႔ေမ ်ာ္လင္ဲ့ပါတယ္။

ံႏ ိုင္ငခတစ္ံႏ ိုင္ငခမ ာ တားျမစ္ပ တ္ပင္မႈေတြ ခ်မ တ္ထားရင္၊ ပထမဆိုခး ေမးခြန္းက တကယ္လ ို႔ အ ဒ
ကန္႔သတ္ထားျခင္းက အၾကြင္းမ ႔အခြင္ဲ့အေရးျ္စ္တ ႕ မ မ ံႏ စ္သက္တ ဲ့ ဘာသာ (သ ို႔) အယ ၀ါဒက ို
က ိုးကြယ္ခခယ ခြင္ဲ့ကို လား၊ (သ ို႔) လ သ ရ င္ၾကားက ိုးကြယ္က်င္ဲ့သခိုးခြင္ဲ့က ိုလား ဆ ိုတာ
ေမးခြန္းထိုတ္ရမ ာ ျ္စ္ပါတယ္။

အၾကြင္း ႔အခြင့္အေရးက ကန္႔သတ္ခံေနရရင္၊ ြႏ င္ငံေတာ္ရ ့ ေဆာင္ရြက္ ႈဟာ တရားဥပေဒန ႔
ည ညြတ္ေတာ့ပါဘူး။ တကယ္လ ႔ လူသ ရွင္ၾကား က းကြယ္ျခင္းက အကန္႔အသတ္လ ပ္္ား ယ္
ဆ ရင္ေတာ႔ေနာက္ေ းခြန္းတ္္ခ က သြားရေအာင္။

ျပ ူေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြက ဘာသာေရး(သ ို႔)သက္၀င္ယ ံၾကည္ ႈက
လူသ ရွင္ၾကားက းကြယ္က်င့္သံ းခြင့္က ကန္႔သတ္ေနတာလား (သ ို႔) အျပ အ ူတ္္ခ တည္းက လား။

ကြ်ံႏို္ပ္တ ႔ရ ့ လ ပ္ေဆာင္ ႈေတြဟာ ်ားေသာအားျဖင့္ကြ်ံႏို္ပ္တ ႔သက္၀င္ယ ံၾကည္ ႈရ ႕
လ ္းညႊန္ ႈအတ င္း ျဖ္္ပါတယ္။ ဒါေပမ ဲ့ကြ်ံႏို္ပ္တ ို႔လိုပ္သမ ်က ိုေတာဲ့ကာကြယ္ေပးထားတ ဲ့
ဘာသာေရး (သ ို႔) သက္၀င္ယခိုၾကည္မႈက ိုလ သ ရ င္ၾကားက်င္ဲ့သခိုးမႈမ် းမဟိုတ္ပါဘ း။
တစ္စိုခတစ္ေယာက္က သ တ ို႔ရ ဲ့လ သ ရ င္ၾကား က်င္ဲ့သခိုးမႈကန္႔သတ္ခခေနရတယ္လ ို႔တ ိုင္ၾကားခ ဲ့ရင္
စ ိုးရ မ္စရာေကာင္းတ ဲ့အျပ အမ ေတြဟာ ဘာသာေရး (သ ို႔) သက္၀င္ယိုခၾကည္မႈက ို
လ သ ရ င္ၾကားက်င္ဲ့သခိုးမႈတစ္ခိုျ္စ္ေၾကာင္း ဆိုခးျ္တ္ျပ းမ တရားရိုခး ေတြက စတင္စစ္ေဆးၾကတယ္။
၄င္းတ ို႔ရ ဲ့အတြင္းက်က် ဆက္စပ္မႈက ိုသ ရ ္ ို႔အတြက္အျပ အမ ံႏ င္ဲ့
သက္၀င္ယိုခၾကည္မႈံႏ စ္ခိုၾကားက ခ် တ္ဆက္မႈက ို ေလဲ့လာျပ း စစ္ေဆးမႈေတြ ျပ လိုပ္ၾကပါတယ္။
တခါတေလ ွာ ဒါက လြယ္ကူပါတယ္။ ဘ ရားေက်ာင္းတက္တယ္ဆ တာ ခရ္္ယာန္ဘာသာဝင္ြႏွင့္
အျပည့္အ၀သက္ဆ င္ျပ း အ္ာေရွာင္ျခင္းဟာ အ္ၥလာ ္ဘာသာဝင္နွင့္အျပည္ဲ့အ၀ ဆက္ံႏြယ္
ေနပါတယ္။

ဒါေပ ယ့္အျ တ ္းေတာ့ ရ းရွင္း ေနပါဘူး။ လက္၀ါးကားတ င္က ဆြ ္ားျခင္းဟာ
ခရ္္ယာန္ဘာသာ၀င္တ္္ေယာက္အတြက္ ေရးၾက းတခြင္ ဟ တ္ေပ ယ့္ အျခားတ္္ဖက္ ွာေတာ့
ဒါဟာ ဘာသာေရးအ ွတ္အသားက အေလးအနက္္ တ္ေဖာ္ျပသျခင္းတ္္ခ ျဖ္္ပါတယ္။
ဒ လ ိုပါဘ မြတ္ဆလင္အမ် းသမ းေတြမ ာလည္း ေခါင္းျမ းျခ ခထားတာန ႔ပတ္သက္ျပ း မတ ည တ ဲ့
ယိုခၾကည္မႈေတြ ရ ေနပါတယ္။

သက္၀င္ယံ ၾကည္ ႈ ွာ ဘယ္ဟာက ွန္ကန္လ ဆ တာ ဆ ံးျဖတ္ေပး ွာက တရားရ ံးရ ့
တာ၀န္ ဟ တ္ပါဘူး။ ဘာသာေရးဆ ိုင္ရာ လ သ ရ င္ၾကားက ိုးကြယ္က်င္ဲ့သိုခးခြင္ဲ့အေနန ႕
ဆိုခးျ္တ္တ ဲ့အခါမ ာ ခရစ္ယာန္ဓမ
ၼပညာ ဆ ိုင္ရာ အဓ ပ
ၸာယ္္ြင္ဲ့ဆ ိုခ်က္အတ ိုင္း တပါးသ ေတြအေပၚ
ဥ းစားေပးေလဲ့ရ တ ဲ့အယ ၀ါဒေၾကာင္ဲ့တရားရိုခးအေနန ႔စြန္႔စြန္႔စားစား စ ရင္ခ်က္ခ်ရတ ဲ့အျ္စ္ေတြန ႔
ရင္ဆ ိုင္ရလ်က္ရ ပါတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးဟာ လူတ္္ဥ းခ်င္းန ႔သာ သက္ဆ င္ေနတာ ႔
တရားရံ းေတြက အသင္းအဖြ ႔ေတြရ ႕ ဆံ း ၾသဝါဒ္က္စ ိုးရ မ္ပ ပန္ေနတ ဲ့လူပ ဂ လ္တ္္ဥ းခ်င္းရ ့
သက္၀င္ယ ံၾကည္ ႈက အေလး္ား ၾကည့္ရႈရပါတယ္။ ျပ းေတာ့ လူတ္္ေယာက္အေနန ႔
သ ႔လ ပ္ေဆာင္ခ်က္တ္္ခ ဟာ ဘာသာေရး ဆ င္ရာ လူသ ရွင္ၾကားက းကြယ္က်င့္သ ံးခြင့္
ေၾကာင့္လား ဆ တာ ေလ႔လာျပ း သူတ ႔အတြက္ဟ တ္တယ္ဆ ရင္ ဟ တ္တယ္လ ႔
သတ္ ွတ္ရပါ ယ္။

အကာအကြယ္ေပး္ားတ ့ ဘာသာေရးဆ င္ရာ လူသ ရွင္ၾကားက းကြယ္က်င့္သ ံးခြင့္ဟာ
ကန္႔သတ္ခံ ္ားရေၾကာင္း ခ ိုင္လိုခေနျပ ဆ ိုရင္ အ ဒ ကန္႔သတ္ျခင္းဟာ ဥပေဒမ ာ
ျပဌာန္းထားသလားဆ ိုတာ ကြ်ံႏ္ိုပ္တို ႔ စ စစ္္ ို႔ လ ိုပါတယ္။

ကန္႔သတ္ျခင္းက ္ည္း ်ဥ္း္ည္းက ္းခ်္ားတ ့ ဥပေဒျပဌာန္းခ်က္၊ စ ရင္ထိုခး ဒါ ွ ဟ တ္ဓေလ့္ံ း
တ ္းဥပေဒေတြရွ ေနသလား။ ဒါ ွ ဟ တ္တရားဥပေဒေဘာင္အတြင္း ဟ တ္ဘ
အာဏာပ င္ေတြက ျပဌာန္းထားတာလား။ တကယ္လ ို႔ဥပေဒအရ ျပဌာန္းထားတာမရ ရင္၊
ဒ ကန္႔သတ္ျခင္းဟာလည္း တရားဥပေဒန ႔ည ညြတ္ျခင္း မရ ပါဘ း။

ေနာက္တ္္ဆင့္ကေတာ့ အဆ ိုပါကန္႔သတ္ခ်က္ဟာ ဥပေဒေဘာင္က ကာကြယ္ဖ ႔
လ အပ္လားဆ တာ ဆန္း္္္ရ ွာ ျဖ္္ပါသည္။

ဒါက ေျဖရ ယ္ဆ ရင္၊ ပ္ ဆံ းအေနန ႔ကန္႔သတ္ခံ္ားရတ ့ဘာသာေရးက်င့္သ ံး ႈန ႕
တရားဥပေဒအေၾကာင္းအရာေတြၾကား တ က္ရ က္ဆက္ြႏြယ္ ႈရွ ေနလားဆ တာ ္ ္္္ရ ွာ
ျဖ္္ပါတယ္။ ဒ တ ယအေနန ႔ ကန္႔သတ္ျခင္းက တကယ္လ အပ္ရ ႕လားဆ တာ ္ ္္္ရပါ ယ္။
ဒ ေ းခြန္းေတြက ထပ္ျပ း ေလဲ့လာၾကည္ဲ့ရေအာင္။

အျပည္ျပည္ဆ င္ရာ ဥပေဒအရ၊ ဘာသာေရး (သ ႔) သက္ဝင္ယံ ၾကည္ ႈလြတ္လပ္ခြင့္က
ကန္႔သတ္ဖ ႔ တ္္ခ တည္းေသာ တရားဝင္ အေၾကာင္းရင္းကေတာ့လူ္ လ ံျခ ံေရး၊ ျပည္သူလူ္
အတြင္း သဟဇာတရွ ေရး၊ လူ္ က်န္း ာေရး (သ ႔) လူ္ ္ာရ တၱ၊ (သ ႔) တပါးသူေတြရ ့
ရပ င္ခြင့္ ်ားြႏွင့္ တပါးသူေတြရ ့ လြတ္လပ္ခြင့္က အကာအကြယ္ေပးျခင္းပ ျဖ္္ပါတယ္။

ဒါဆ ရင္ ကန္႔သတ္ခံ္ားရတ ့အျပ အ ူေတြက ဒ အေၾကာင္းရင္းေတြက ဘယ္လ ္ ခ က္ေနသလ ။
သက္ေသအေ္ာက္အ္ားေကာ ရွ ရ ့လား။

ြႏ င္ငံေတာ္အေနန ႔ ကန္႔သတ္ခံ္ားရတ ့ဘာသာေရးက်င့္သ ံး ႈြႏွင့္ တရားဥပေဒ အေၾကာင္းအရာ
ေတြ ၾကားက တ က္ရ က္ဆက္ြႏြယ္ ႈက အားလိုခးသ ေအာင္ခ်ျပရပါမယ္။

ဟ ြႏၵ်ဴဘာသာရ ဲ့ဇာတ္္န္္ဟာ လူေတြက ဇာတ္ျ င့္၊ ဇာတ္န ့္န ႕ ဇာတ္ ့အ ပ္္ ်ားအျဖ္္
ပ ိုင္းျခားသြားေစခ ဲ့ပါတယ္။ ဇာတ္ ့အ ပ္္ ေတြဟာ ဆ ိုး၀ါးတ ဲ့ခြ ျခားဆက္ဆခမႈ၊ လ မႈေရးံႏ င္ဲ့စ းပြားေရး
ဆိုခးရ ခးနစ္နာမႈေတြက ို ၾက ခေတြ႔ခ ဲ့ပါတယ္။ တခ် ႕ဘ ရားေက်ာင္းေတြက ဇာတ္ ့ဟ ြႏၵ်ဴေတြက
အဝင္ ခံပ တားျ ္္ခ ့ဖူးပါတယ္။ အ ြႏ ၵယဟာ ဇာတ္္န္္က ၁၉၄၉ ခိုံႏ စ္မ ာ ဖ်က္သ ္းခ ့ျပ း
ဇာတ္မ ဲ့ဟ ြႏၵ်ဴေတြ ဘ ရားေက်ာင္း္ ၀င္ လာဖ ႔ တားျ ္္တာ ရွ ေတာ့ပါဘူး။ ဒ ကန္႔သတ္ျခင္းဟာ
္ ္းသပ္ေအာင္ျ င္ခ ့ပါတယ္။ ဘာျဖ္္လ ႔လ ဆ ေတာ့ ဒ က ဇာတ္ခြ ျခားဆက္ဆံျခင္းက ကာကြယ္
ျခင္းြႏွင့္တပါးသူေတြရ ့ လြတ္လပ္ခြင့္ြႏွင့္အခြင့္အေရးေတြက အကာအကြယ္ေပးျခင္းတ ႔ တ က္ရ က္
ဆက္ြႏြယ္ ႈ ရွင္းေနလ ႔ ျဖ္္ပါတယ္။

ဒါေပ ယ့္ကန္႔သတ္ျခင္းအားလံ း ွာ ဒ လ ရ းရွင္းတ ့ဆက္ြႏြယ္ ႈ ရွ ေနတာ ဟ တ္ပါဘူး။
တခါတရံ ွာ အ္ းရေတြက ယ္တ င္လ တရား၀င္အေၾကာင္းအရာက ွားယြင္း္ြာ ေဆာင္ရြက္တာ
ဒါ ွ ဟ တ္ တလြ အသ ံးျပ သြားတာေတြ ရွ ပါတယ္။

ဘာသာေရး (သ ႔) သက္ဝင္ယံ ၾကည္ ႈလြတ္လပ္ခြင့္က ကန္႔သတ္္ားျခင္းဟာ ျပည္သ လ ထို
အတြင္း သဟဇာတရ ေရးေၾကာင္ဲ့ျ္စ္ေလဲ့ရ ပါတယ္။ ျပည္သ လ အတြင္း သဟဇာတရ ေရး
ဥပေဒဟာ ျခ မ္းေျခာက္ျခင္း၊ တ ိုက္ခ ိုက္ျခင္း၊ အၾကမ္း္က္မႈက ိုလႈ႔ခေဆာ္ျခင္းံႏ င္ဲ့ဘာသာတရားက ို
တခါတရခစြပ္စြ ျပစ္မ ားေရးသားျခင္း စတ ဲ့အရာေတြကို ထ န္းကြပ္ေပးပါတယ္။

ဘာသာေရး (သ ႔) သက္ဝင္ယံ ၾကည္ ႈက လူသ ရွင္ၾကား လြတ္လပ္္ြာ က းကြယ္ရာ ွာ
ယ ံၾကည္္ားတာက ွန္ကန္ ႈရွ ေၾကာင္း ေျပာဆ ခြင့္ အျပည့္အ၀ပါရွ ရပါ ယ္။ သက္၀င္
ယ ံၾကည္ ႈက ျင ္းခ် ္း္ြာ (သ ႔) အၾကမ္း္က္မႈမျ္စ္ပြားေစံႏ ိုင္တ ဲ့လႈ႔ခေဆာ္မႈနည္းလမ္းန႔ လည္း
သ သာထင္ရ ားစြာ ဆံႏ
ၵထိုတ္ေ္ာ္ံႏ ိုင္ပါတယ္။ ္ တ္ ေကာင္း္ရာကေတာ့ တခ ် ႕သူေတြဟာ သူတ ႔
က ယ္တ င္္က္ အျခားသူေတြရ ႕ ျင ္းခ် ္း္ြာ ဆံႏၵေဖာ္္ တ္ျခင္းအေပၚ မေက်မနပ္ျ္စ္ၾကျပ း
အၾက ္းဖက္ တ န္႔ျပန္တတ္ၾကပါတယ္။

အခ် ႕ြႏ င္ငံေတြ ွာ တခ် ႕သက္ဝင္ယံ ၾကည္သ ေတြရ ႕ ျင ္းခ် ္း္ြာ ဆံႏၵေဖာ္္ တ္ျခင္းက
တားျမစ္ပ တ္ပင္ထားျပ း ရိုန္းရင္းဆန္ခတ္အၾကမ္း္က္မႈေတြ ျ္စ္လာမ ာ စ ိုးရ မ္တ ဲ့အတြက္
တရား၀င္သတ္မ တ္ထားတ ဲ့ေနရာမ ာသာ ျပ လိုပ္ရမယ္လ ို႔ဆင္ေျခေပးၾကပါတယ္။
ဒ အခ်က္ေၾကာင္ဲ့အ ာတ (Ahmadi) (သ ႔) ဘာသာမ ဲ့သ ေတြ ျပည္သ လ ထိုအတြင္း
ဆံႏ
ၵေ္ာ္ထိုတ္တာက ိုအင္ဒ န းရွားန င္ငံက တားျမစ္ထားခ ဲ့ပါတယ္။ အက် းဆက္ကေတာဲ့၊
အၾကမ္း္က္မႈက် းလြန္သ ေတြရ ႕ က ိုယ္ထ လက္ေရာက္တ ိုက္ခ ိုက္မႈက ိုအေရးယ ရမည္ဲ့အစား
အၾကမ္း္က္ခခရသ ေတြက ိုအျခားဘာသာေရးက ို ျပစ္မ ားမႈ(သ ႔) ေသြးထ ိုးလႈ႔ခေဆာ္မႈန ႔တခါတရခ
အေရးယ ခခရပါတယ္။

ဒ ဥပေဒေတြက အၾက ္းဖက္ ႈက ေလွ်ာ့က် သြားေ္ပါဘူး။ အ ဒ အ္ား သက္၀င္ယိုခၾကည္မႈ
ွားယြင္းေနသူေတြက အျပ္္ေပးသင့္တယ္ဆ တ ့အေတြးအေခၚက ပ ခ ိုင္မာ သြားေစပါတယ္။

ေနာက္္ပ္လ ည္ဲ့စားံႏ ိုင္တ ဲ့အေၾကာင္းအရာကေတာဲ့လ ထိုစာရ တၱ္ံြႏႈန္းဘ ျ္စ္ပါတယ္။
လူတ င္း ွာ တူည တ ့စာရ တၱ္ံြႏႈန္းေတြရွ ပါသလား၊ ျပ းေတာ့ဘယ္သူေတြရ ႕ စာရ တၱ္ံြႏႈန္းကေတာ့
အ ်ားျပည္သူ သေဘာတူတ ႔ လူ္ ္ာရ တၱ္ံြႏႈံန္းျဖ္္ပါသလ ။ က လသ ဂ လူ႔အခြင့္အေရး
ကြ် ္းက်င္သူေတြကေတာ့အ ်ားျပည္သူ သေဘာတူတ ႔ လူ္ ္ာရ တၱ္ံြႏႈန္း ဆ တာဟာ
“လူ ႈေရးေတြ၊ အေတြးအေခၚန ႕ ဘာသာေရး ္ ံးတ ္း ်ား” မ ဆင္းသက္လာရမ ာ ျ္စ္ပါတယ္။
ေနာက္တစ္နည္းေျပာရရင္၊ ကန္႔သတ္ထားျခင္းက ိုလ အမ်ားစိုသေဘာတ တ ႔
စာရ တၱ္ံြႏႈန္းတ္္ခ တည္းအေပၚ အ ွ ျပ ရပါဘူး လ ႔ ဆ ပါတယ္။

အ ် းသားလ ံျခ ံေရးဟာ ဘာသာေရး သ ႔ ဟ တ္ သက္၀င္ယ ံၾကည္ ႈ လြတ္လပ္ခြင့္ေတြက
ကန္႔သတ္ဖ ႔အတြက္ တရားဥပေဒန ႔ ည ညြတ္တ ့ အေၾကာင္းရင္းတ္္ခ ဟ တ္ဘူးလ ႔ ေျပာရင္ သင္
အံ့အားသင့္ြႏ င္ပါတယ္။

အခ ် ႕အ္ းရေတြဟာ ရန္သ ႔ံႏ င္ငံက ဘာသာေရးက ေဝ ွ်တ ့အသင္းအဖြ ႔ေတြဟာ အ ် းသားလံ ျခံ
ေရးက ္ ခ က္ေ္တယ္ဆ ျပ း ္ ာအဖြ ႔လ ႔ သတ္ ွတ္ခ ့ၾကတယ္။ သေဘာတ စာခ် ပ္ေရးဆြ သ ေတြ
က လူ္ က်န္း ာေရး၊ လ ံျခ ံေရးြႏွင့္ သဟဇာတျဖ္္ေရးတ ႔ဟာ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြအတြက္
လ ံေလာက္တ ့အတ င္းအတာရွ ေနျပ ျဖ္္တ ့အတြက္ အ ် းသား လ ံျခ ံေရးက ္ပ္ ံ္ည့္သြင္းျခင္း
ဟာ အေရးၾက ံလာတ ့အခါ ဘာသာေရး (သ ႔) သက္၀င္ယ ံၾကည္ ႈ လြတ္လပ္ခြင့္ က
အြႏၱရာယ္ရွ လာေ္န င္တယ္လ ႔သေဘာတူၾကပါတယ္။

ဒါဟာ ြႏ င္ငံေတာ္အေနန ႔ ကန္႔သတ္္ားတ ့ဘာသာေရးက ိုးကြယ္က်င္ဲ့သိုခးမႈက
တရားဥပေဒေဘာင္က ိုဘယ္လ ိုေက်ာ္လြန္ေနလ ဆ ိုတာက ိုေ္ာ္ျပတ ဲ့တ ိုက္ရ ိုက္ဆက္ံႏြယ္မႈက ို
ထိုတ္ေ္ာ္ေပးရမယ္လ ို႔ကြ်ံႏ္ိုပ္တ ို႔အတည္ျပ ေလ႔လာခ ဲ့ၾကပါတယ္။ တရားဥပေဒေတြက
ွန္ကန္္ြာ အဓ ပၸာယ္ဖြင့္ဆ ျပ း လက္ေတြ႔က်င့္သ ံးေနသလားဆ တာ ္ ္္္ဖ ႔ အေရးၾက းေၾကာင္း
ကြ်ြႏ ္ပ္တ ႔ ေတြ႔ရွ ျပ း ျဖ္္ပါတယ္။

ကြ်ြႏ္ ပ္တ ႔ ေ းခြန္းရ ႕ ဒ တ ယပ င္းက သြားၾကည့္ရေအာင္ – ကန္႔သတ္ျခင္းဟာ လ အပ္ပါသလား။

ႏ င္ငံေရး (သ ႔) အ ်ားအျ င္ ွာေတာ့ လ လားၾကပါဘူး။ ဒါေပ ယ့္ လ အပ္ပါတယ္။

အ္ းရအေနန ႔ သူတ ႔အဆ ျပ ္ားတ့ ကန္႔သတ္ခ်က္ြႏွင့္ တပါးသူေတြရ ့ အခြင့္အေရးြႏွင့္
လြတ္လပ္ခြင့္ေတြက အကာအကြယ္ေပးျခင္းတ ႔ၾကား တ က္ရ က္ဆက္ြႏြယ္ ႈရွ တယ္လ ႔ ျပသေပး
တယ္လ ႔ဆ ၾကပါ္ ႔။

ျခ ္းေျခာက္္ ခ က္ ႈက ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြ ခ် ွတ္ရေလာက္ေအာင္ ျပင္း္န္ရ ့လား။
အဆ ျပ ္ားတ ့ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြက အျခားတပါးသူေတြရ ့ ရပ င္ခြင့္က ္ ္ ေရာက္ေရာက္
အကာအကြယ္ေပးြႏ င္ပါ့ လား။
ျပ းေတာ့ အခြင့္အေရးေတြက ကန္႔သတ္ ္ားဘ ျပႆနာက ေျဖရွင္းန င္ ယ့္အျခားနည္းလ ္း
ေတြ ရွ ေတာ့ဘူးလား။

ျပႆနာဟာ ္င္သေလာက္ ျပင္း္န္ဘူးဆ ရင္၊ အဆ ျပ ္ားတ ့ကန္႔သတ္ခ်က္ဟာ ၄င္းျပ
ႆနာက ေျဖရွင္းြႏ င္ခ ့ရင္(သ ႔) အခြင့္အေရးေတြက ကန္႔သတ္ ္ားဘ ေျဖရွင္းြႏ င္္ရာ
အျခားနည္းလ ္းရွ ခ ့ ယ္ဆ ရင္ အ ဒ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြဟာ လ အပ္ပါဘူး။

တရ တ္အ္ းရက လူေတြ ျပြတ္သ ပ္ေနတ ့ဗ ဒၶဘာသာသင္တန္းေက်ာင္းေတြဟာ က်န္း ာေရးန ႔
လ ံျခ ံေရးအတြက္္ းရ ္္ရာ ရွ တယ္လ ႔ ဆ ပါတယ္။ က်န္း ာေရးန ႔လ ံျခ ံေရးဟာ
ဥပေဒေဘာင္အတြင္း အက် ံး၀င္တ ့ အေၾကာင္းအရာေတြ ျဖ္္ပါတယ္။ ပ္ ေျဖရွင္းနည္းက
သင္တန္းေက်ာင္းေတြက ျပ ျပင္ဖ ႔ြႏွင့္ တ းခ် ႕ြႏ င္ဖ ႔ျဖ္္ပါတယ္။ ဒ ေျဖရွင္းနည္းက
အခြင့္အေရးေတြက ကန္႔သတ္ ္ားပါဘူး။ ဒါေပမယ္ဲ့အစ ိုးရက ဧရ ယာတစ္ခိုလိုခးက ို ျ္ ္်က္ျပ း
သ လရ င္း အပါး ၁၀၀၀ က ိုအတင္းအက်ပ္ေရႊ႕ေျပာင္းေစခ ဲ့ပါတယ္။ အမ န္ေတာဲ့ဒ လ ိုလိုပ္စရာ
မလ ိုပါဘ း။

တ္္ခ် ႕ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြေတာ့ လ အပ္တာ ွန္ပါတယ္။ က ၻာ့က လသ ဂ ကလည္း အြႏၱရာယ္
ရွ တ ့ တခ် ႕ ေရ းေခတ္ရ ိုးရာက ိုးကြယ္မႈံႏ င္ဲ့အမ် းသမ းအဂၤါ ျ္တ္ထိုတ္ျခင္း စတ ဲ့ရ ိုးရာက ိုးကြယ္မႈ
ေတြက ိုတားျမစ္ပ တ္ပင္သင္ဲ့တယ္လ ို႔အတ အလင္းေ္ာ္ျပခ ဲ့ပါတယ္။

ဒ လ ပါဘ ၊ ျဖ္္ရပ္ေတာ္ေတာ္ ်ား ်ားဟာ ရ ိုးရ င္းမေနပါဘ း။ ဒါေပ ယ့္ကန္႔သတ္ခ်က္
ခ်မ တ္ရျခင္းရ ဲ့အေၾကာင္းရင္းက ို ေျပာျပေပးဖ ႔ြႏ င္ငံေတာ္ ွာ တာ၀န္ရွ ပါတယ္။

အ္ းရ ွာ က် းေၾကာင္းည ညြတ္တ ႔ တရားဥပေဒေဘာင္တ္္ခ ရွ ျပ း ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြ ခ်မ တ္္ ို႔
လ ိုအပ္တယ္လ ို႔ ကြ်ံႏ္ိုပ္တ ို႔ အတည္ျပ ံႏ ိုင္ခ ဲ့ရင္ အ ဒ ကန္႔သက္ခ်က္ေတြမ ာ ခြ ျခားဆက္ဆခမႈေတြ
ရ ေနသလားလ ို႔ ဆက္လက္စ စစ္္ ို႔ လို အပ္ပါတယ္။

ဥပေဒေတြ၊ ူဝါဒေတြ (သ ႔) က်င့္သ ံး ႈေတြ ွာ ခြ ျခားဆက္ဆံ ႈရွ ၊ ရွ သ ျ င္ဖ ႔ လြယ္ကူတယ္လ ႔
္င္ေကာင္း ္င္လ ့္ ယ္။ တကယ္လ ို႔ဒ ကန္႕သတ္ခ်က္ဥပေဒေတြက ိုတခ် ႕လူေတြအတြက္
သ သ သာသာက်င္ဲ့သိုခးျပ း အျခားလ ေတြအတြက္မက်င္ဲ့သိုခးခ ဲ့ရင္ဒါဟာ ခြ ျခားဆက္ဆခတာ
ျ္စ္ပါတယ္။ ဒါက ိုတ ိုက္ရ ိုက္ခြ ျခားဆက္ဆချခင္းလ ို႔ေခၚျပ း ၄င္းကို တားျမစ္ပ တ္ပင္ထားပါတယ္။

တခါတေလက်ရင္လ တ ိုင္းအတြက္အက် ခး၀င္တ ဲ့ဥပေဒတစ္ခိုက်င္ဲ့သိုခးရာမ ာ လ တခ် ႕အေပၚသာ
အမ်ားၾက းသက္ေရာက္ေနျပ း အျခားလ ေတြအေပၚ ဘာမ မသက္ေရာက္တာလည္း ရ ပါတယ္။
ဒါက ိုသြယ္၀ ိုက္ခြ ျခားဆက္ဆချခင္းလ ို႔ေခၚပါတယ္။

ကြ်ံႏို္ပ္တ ႔ ပ ံေဖာ္္ားတ ့ ျ ႕န ႔ ဆူဆူညံညံက းကြယ္ၾကတ ့ ေနရာေလးေတြဆ ျပန္သြား
ၾကည့္ရေအာင္။ ေကာင္္ က လ ထိုအတြင္း ဘာသာေရးအခမ္းအနားရ ႕ဆ ညခသခအတ ိုင္းအတာက ို
ထ န္းခ် ပ္တ ႔ဥပေဒတစ္ခိုအစျပ လ ိုက္တာံႏ င္ဲ့ဘာသာေရးအသ ိုင္းအ၀န္းက တာ၀န္ခခေတြက
သ တ ို႔ရ ႕အသခခ် ႕စက္က ိုလ ိုအပ္သလ ိုအသခအတ ိုး၊ အေလ ်ာဲ့လိုပ္လာၾကပါတယ္။ ဒါေပ ယ့္
ဘ ရားေက်ာင္းက ေခါင္းေလာင္းသံဟာ က်ယ္ေလာင္လြန္းရင္ေတာင္ အ အသံက
အသံခ် ႕္က္ေတြလ ် း ေလ်ာ့ေအာင္ လ ပ္ြႏ င္မ ာ မဟိုတ္ပါဘ း။ တျခားလူေတြအတြက္
ျပႆနာ ွ ရွ ေပ ယ့္ဘ ရားေက်ာင္းကေတာ့ ဒ ေခါင္းေလာင္းတ းတ ဲ့အေလဲ့အထက ို
စြန္႔လြတ္ရပါေတာဲ့မယ္။ ဒါဟာ သြယ္ဝွ က္ခြ ျခားဆက္ဆံခံရျခင္း ျဖ္္ပါတယ္။

သြယ္၀ က္ ခြ ျခားဆက္ဆံျခင္းက ျဖ္္ပြားေ္ခ ့တ ့ သာဓကေတြ အ ်ားၾက းရွ ပါတယ္။
လူ္ ၾကား္ ွာ ဓါးလက္နက္ သယ္ေဆာင္တာက ြႏ င္ငံေတာ္ေတာ္ ်ား ်ား ွာ တားျ ္္္ား
ပါတယ္။ ဒါဟာ ဆ ခ္(Sikhs) လ မ် းေတြမ အပ က်န္တ ဲ့ဘာသာေရး (သ ႔) သက္ဝင္
ယံ ၾကည္ ႈဆ င္ရာ အ ပ္္ ေတြအေပၚ ည္သည့္သက္ေရာက္ ႈ ရွ ပါဘူး။ ဆ ခ္အ ် းသားေတြဟာ
ကာပန္(Kirpan) လ ို႔ေခၚတ ဲ့အခ ္းအနားဆ င္ရာ ဓါးလက္နက္က သူတ ႔ရ ႕ ရွပ္အက ် ္ မ ာ
ထည္ဲ့သြင္းဝတ္ဆင္ရပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဒ ဥပေဒဟာ ဆ ခ္အ ် းသားေတြရ ့ ဘာသာေရးဆ င္ရာ
စည္းမ်ဥ္းေတြလ ိုက္နာ ျ္ည္ဲ့ဆည္းံႏ ိုင္စြမ္းက ိုကန္႔သတ္ေစခ ဲ့ပါတယ္။

အခ် ႕န င္ငံေတြ ွာ နည္းဥပေဒစည္းမ်ဥ္းအရ အေဆာက္အဥ းအသစ္ေတြေဆာက္္ ို႕ ေဘးအ မ္
န းနားခ်င္းေတြ က အတည္ျပ ေပးရပါတယ္။ ဒါေပ ယ့္အ ္န းခ်င္းဟာ
သူ႔အက် း လ လား/အျ င္ ွား သူလည္း ျဖ္္ြႏ င္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္
္ ေဒသရ ႕ရ းရာအတ င္းက င္္ြ ေန္ င္သူေတြဟာ အျခားေသးငယ္ျပ း ရ းရာအ္ဥ္အလာ
တူတ ့အ ပ္္ ေတြ္က္္ာရင္ ခြင့္ျပ ခ်က္ရရွ ြႏ င္ဖ ႔ ပ လြယ္ကူတာ ေတြ႔ရွ ရပါတယ္။

ူဝါဒေတြန ႔ဘာသာေရး က်င့္္ဥ္ေတြဟာ ျပႆနာ ျဖ္္န င္ပါတယ္။ တကယ္လ ို႔
တကၠသ လ္တ္္ခ ခိုက ဝင္ခြင့္္ာေ းပြ က ္ေနေန႔တ္္ရက္တည္း ွာသာ က်င္းပေန ယ္ဆ ရင္
သတ
ၱမေန႔ဥပိုသ္အသင္းေတာ္ံႏ င္ဲ့ဘာသာတရားက ိုင္းရ ႈင္းတ ဲ့ဂ် းေတြ အခြင္ဲ့အေရးဆိုခးရ ခးေနမ ာပါ။
လူနည္း္ ဘာသာေရးအဖြ ႔က အလ ပ္သ ားေတြဟာ သ တ ို႔ဘာသာေရးပြ ေန႔မ ာ အလိုပ္နားခြင္ဲ့
ရရ မည္ဲ့အစား လူအ ်ား္ က းကြယ္တ ့ ဘာသာေရးပြ ေတာ္ေန႔ ွာ လ က္ျပ း
အလ ပ္နားခြင့္ယူေနရတာလည္း ၾကာခဏ ျဖ္္ေနပါတယ္။

တ က္ရ က္ခြ ျခားဆက္ဆံျခင္းက အျ တ ္းတားျ ္္္ားပါတယ္။ ဒါေပ ယ့္တရားရံ းေတြအေနန ႕
သြယ္ဝွ က္ခြ ျခားဆက္ဆံျခင္းေတြက လက္ေတြ႕ျပႆနာတ္္ရပ္အျဖ္္ သတ္ ွတ္ျပ း အက် း
အေၾကာင္းသင့္သည္အတ င္း ေျဖရွင္းေပးရပါ ယ္။ ျပ းေတာ့ ရ းရွင္းတ ့ ေျဖရွင္းနည္းလည္း
ရွ ြႏ င္ပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တ ႔ ္ တ္ကူးပ ံေဖာ္ခ ့တ ့ျ ႕ ွာဆ ရင္ ဘ ရားေက်ာင္းေခါင္းေလာင္းတ းတာ
က တနဂ ေြႏြေန႔န ႔ ပြ ေတာ္ရက္ေတြက ခြ်င္းခ်က္္ားျပ း ခြင့္ျပ ခ်က္ ေပး္ားြႏ င္ပါတယ္။

ဆြ ဒင္န င္ငံ ွာ တကၠသ လ္ဝင္ခြင့္္ာေ းပြ က ္ေနေန႔ တရက္တည္း ွာသာ က်င္းပေလ့ရွ ခ ့ပါတယ္။
အခ ေတာ့ေသာၾကာေန႔ ွာလည္း က်င္းပေနပါျပ ။ လ ပ္ငန္းခြင္အတြင္းက ယူန ေဖာင္း၀တ္္ ံေတြ
က ိုလည္း ေခါင္းေပါင္းလ ိုမၾကာခဏလိုပ္ျပ း ၀တ္ဆင္ံႏ ိုင္ပါျပ ။

ဒါေပ ယ့္ဒ ဟာေတြ အျ တ ္းေတာ့ ျဖ္္န င္ဘူးဆ တာ တရားရံ းကသ ္ားပါတယ္။ သြယ္ဝ က္
ခြ ျခားဆက္ဆံျခင္းဟာလည္း ေကာင္းမြန္ခ င္လ ံတ ့ အေ္ာက္အ္ားေတြန ႔ မ န္ကန္ေၾကာင္း
ျပြႏ င္ရင္ တရားဥပေဒန ႔အည ျဖ္္ြႏ င္ပါတယ္။

ဥပမာ – ေဆးရိုခးအတြင္း ေရာဂါက းစက္မႈထ န္းခ် ပ္ေရးအတြက္လက္ဝတ္ရတနာဝတ္ဆင္ျခင္းက ို
တားျမစ္တ ဲ့မ ၀ါဒေၾကာင္ဲ့တခ် ႕အိုပ္စိုေတြက ိုထ ခ ိုက္ေစပါတယ္။ ဒါဟာ လ ထိုက်န္းမာေရးန ႔
ည ညြတ္ေအာင္ေဆာင္ရြက္ျခင္း ျ္စ္ပါတယ္။

လ ထိုက်န္းမာေရးဆ ိုတာ ဘာသာေရး (သ ႔) သက္ဝင္ယခိုၾကည္မႈလြတ္လပ္ခြင္ဲ့က ိုကန္႔သတ္ထားတ ဲ့
တရား၀င္အေၾကာင္းအရာတစ္ခို ျ္စ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ္ဲ့သြယ္ဝ ိုက္ခြ ျခား ဆက္ဆချခင္းန င္ဲ့
ပတ္သက္ျပ း တရားရိုခးက အျခားအေၾကာင္းအရာေတြက ိုလည္း လက္ခခထားပါတယ္။ ဥပမာ –
ကိုမၸဏ တစ္ခိုက သ ႔ရ ဲ့မ ဝါဒေတြက ို ျပ ျပင္ေျပာင္းလ တာဟာ သ ႔အက် းစ းပြားက ိုထ ခ ိုက္ေစတယ္လ ို႔
အျငင္းပြားံႏ ိုင္စရာ ရ ပါတယ္။ အထည္ဆ ိုင္တစ္ဆ ိုင္က အေရာင္းဝန္ထမ္း ေတြက ို
သ ႔ထိုတ္ကိုန္ပ ဝတ္ဆင္ခ ိုင္းတ ဲ့အခါ အေရာင္း၀န္ထမ္းေတြက ဘာသာေရးအရ ဝတ္ဆင္္ ို႔
ျငင္းဆန္ခ ဲ့ရင္အ ဒ ၀န္ထမ္းက ိုအလိုပ္ခန္႔ျ္စ္မ ာ မဟိုတ္ပါဘ း။

ဒါေၾကာင္ဲ့တ ိုက္ရ ိုက္ခြ ျခားဆက္ဆချခင္းက ိုတားျမစ္ထားသလ ိုလ တစ္ဥ းခ်င္း (သ ႔) အ္ြ ႔ေတြရ ဲ့
လ ိုအပ္ခ်က္က ိုေျ္ရ င္းံႏ ိုင္မည္ဲ့နည္းလမ္းေတြက ိုက် းေၾကာင္းည ညြတ္စြာ ရ ာေ္ြျပ း သြယ္ဝ ိုက္
ခြ ျခားဆက္ဆချခင္းက ိုအတတ္န ိုင္ဆခိုးေရ ာင္ၾကဥ္ရမ ာျ္စ္ပါတယ္။

ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြဟာ ခြ ျခားဆက္ဆခရာ မေရာက္ဘ းဆ ိုတာ အတည္ျပ ျပ းရင္ေတာဲ့
အ ဒ အရာဟာ ည တ ည မ ်ရ မရ ကြ်ံႏို္ပ္တ ို႔ ဆခိုးျ္တ္ရပါမယ္။

လ သ ရ င္ၾကား က ိုးကြယ္က်င္ဲ့သခိုးျခင္းက ိုဘယ္အတ ိုင္းတာအထ ကန္႔သတ္ထားသင္ဲ့သလ ။
ဘာေတြက ိုဘယ္သ ေတြအတြက္ဘယ္အခ် န္၊ ဘယ္ေနရာမ ာ တားျမစ္ပ တ္ပင္ထားသင္ဲ့သလ ။

သတ္မ တ္ထားတ ဲ့အလိုပ္ခြင္ေတြမ ာ သတ္မ တ္ထားတ ဲ့လိုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ေနစဥ္သတ္မ တ္ထား
တ ဲ့ဘာသာေရးအ၀တ္အစား ၀တ္ဆင္ျခင္းက ိုတားျမစ္ပ တ္ပင္တာန ႔လမ္းေပၚသြားလာတ ဲ့အခ် န္
ဘာသာေရးဆ ိုင္ရာ အ၀တ္အစားေတြက ိုမ၀တ္ဆင္ၾက္ ို႔လ တ ိုင္းကို တားျမစ္တာေတြၾကား
ကြ ျပားျခားနားမႈမ်ားစြာ ရ ပါတယ္။

ဒါေၾကာင္ဲ့န ိုင္ငခတကာတရားရိုခးေတြဟာ ေလ်ာ္ကန္မႈရ ၊ မရ ကို ၾကည္ဲ့ၾကပါတယ္။ အေမရ ကန္ျပည္
ေထာင္စိုက တရားရခိုးေတြကေတာဲ့ဒါက ိုတင္းၾကပ္တ ဲ့စည္းကမ္းေတြန ႔ေဆာင္ရြက္ၾကပါတယ္။
ဒါေပမယ္ဲ့ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြဟာ တားျမစ္တ ဲ့နည္းလမ္းက ိုအတတ္ံႏ ိုင္ဆိုခး ေလ်ာဲ့ေပါဲ့အသိုခးျပ
ထားပါတယ္။

အခ် ႕တရားရခိုးေတြ ထည္ဲ့သြင္းစဥ္းစားတ ဲ့ ေနာက္ဆိုခးက႑တစ္ခိုကေတာဲ့
အသ အမ တ္ျပ ထားသည္ဲ့ခြင္ဲ့ျပ မ ေဘာင္ တစ္ခို ထားရ ျခင္းပ ျ္စ္ပါတယ္။

ကမၻာၾက းမ ာ ကြ ျပားျခားနားမႈေတြ အမ်ားၾက းရ တာန ႔အမ ် ံႏ ိုင္ငခတစ္ံႏ ိုင္ငခရ ဲ့ေရခခေျမခခအေပၚ
မ တည္ျပ း လ ႔အခြင္ဲ့အေရးစည္းမ်ဥ္းေတြက ိုက်င္ဲ့သိုခးေဆာင္ရြက္မႈနည္းလမ္းေတြ မ်ားစြာ ရ ံႏ ိုင္ပါ
တယ္။

အေျခခခသေဘာတရားအရ ံႏ ိုင္ငခေတာ္အစ ိုးရဟာ မ မ ျပည္တြင္းအေျခအေနက ိုအသ ဆိုခးျ္စ္ျပ း
န ိုင္ငခေတာ္ဥပေဒေရးဆြ ေ္ာ္ေဆာင္္ ို႔အေကာင္းဆိုခးအေနအထားမ ာ ရ ေနတာေၾကာင္ဲ့တခ် ႕ံႏ ိုင္ငခ
တကာ တရားရိုခးေတြဟာ ဒ “အသ အမ တ္ျပ ေပးတ ဲ့ခြင္ဲ့ျပ မ ေဘာင္” က ိုက်င္ဲ့သိုခးျခင္းျ္စ္ပါတယ္။
ဒါဲ့ေၾကာင္ဲ့န ိုင္ငခတစ္န ိုင္ငခက ိုက ိုယ္တ ိုင္ဆိုခးျ္တ္ံႏ ိုင္တ ဲ့အာဏာအတ ိုင္းအဆက ို
အတ ိုင္းအတာတစ္ခိုအထ ံႏ ိုင္ငခတကာတရားရိုခးေတြက ေပးအပ္ခ ဲ့တာ ျ္စ္တယ္။

ေမးစရာကေတာဲ့ံႏ ိုင္ငခေတာ္ရ ဲ့ဆိုခးျ္တ္ံႏ ိုင္တ ဲ့အာဏာအတ ိုင္းအဆ အတ ိုင္းအတာဟာ
ဘယ္ေလာက္အထ က်ယ္ျပန္႔သင္ဲ့သလ ၊ တရားရိုခးေတြက ေပးအပ္ထားတ ဲ့အတ ိုင္းအတာဟာ
က်ယ္ျပန္႕လြန္းေနသလားဆ ိုတာဟာ ျငင္းခိုခေဆြးေံႏြးစရာ အေရးၾက းတ ဲ့အခ်က္ျ္စ္ပါတယ္။

အက်ဥ္းခ်ို ပ္ေျပာရရင္

ကန္႔သတ္ျခင္းေတြဟာ ခြင္ဲ့ျပ အပ္တ ဲ့အရာလားလ ို႔စဥ္းစားတ ဲ့အခါ ေအာက္ပါလိုပ္ငန္းစဥ္ေတြက ို
ကြ်န္ေတာ္တ ို႔အသိုခးျပ ပါတယ္။
(၁) တရားဥပေဒက ကန္႔သတ္ထားတာဟာ ဘာသာေရး (သ ို႔) သက္ဝင္ယခိုၾကည္ခြင္ဲ့က ိုခခယ ခြင္ဲ့
(သ ို႔) က းေျပာင္းခြင္ဲ့ဆ ိုတ ႔အၾကြင္းမ ႔အခြင္ဲ့အေရးက ိုလား (သ ို႔) လ သ ရ င္ၾကား
က ိုးကြယ္က်င္ဲ့သိုခးမႈက ိုလား ဆ ိုတာက ိုသိုခးသပ္ဆိုခးျ္တ္ပါ။
(၂) ကန္႔သတ္ထားတ ဲ့ဘာသာေရးျပ မ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြဟာ အကာအကြယ္ေပးထားတ ႔
လ သ ရ င္ၾကားက ိုးကြယ္က်င္ဲ့သခိုးမႈအျ္စ္သတ္မ တ္န ိုင္မလားဆ ိုတာ ေ၀္န္ပ ိုင္းျခားပါ။
(၃) ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြဟာ ဥပေဒအတြင္းက ဟိုတ္၊ မဟိုတ္စ စစ္ပါ။
(၄) အျခားသ ရ ဲ့အခြင္ဲ့အေရးံႏ င္ဲ့လြတ္လပ္ခြင္ဲ့က ဲ့သ ို႕ေသာအရာေတြအေပၚ အဆ ိုပါ
လ သ ရ င္ၾကားက ိုးကြယ္က်င္ဲ့သခိုးမႈဟာ ဥပေဒေဘာင္အတြင္းက ကန္႔သတ္ခခရေလာက္ေအာင္
ဘယ္အတ ိုင္းအတာထ ခ် းေ္ာက္ထ ခ ိုက္လ ို႕လ ဆ ိုတာ ေ၀္န္ပ ိုင္းျခားပါ။
(၅) ကန္႔သတ္ခ်က္ဟာ တ ိုက္ရ ိုက္(သ ို႔) သြယ္ဝ ိုက္ခြ ျခားဆက္ဆချခင္း ေျမာက္၊ မေျမာက္စ စစ္ပါ။
(၆) ျပ းေတာဲ့ကန္႔သတ္ခ်က္ဟာ ထ ခ ိုက္မႈျ္စ္ေပၚေနမႈက ိုထ န္းည ေပးျပ း လ ိုအပ္ခ်က္အတ ိုင္း
ထ ထ ေရာက္ေရာက္ေျ္ရ င္းံႏ ိုင္မလားဆ ိုတာ စဥ္းစားဆင္ျခင္ပါ။

လ ႔အခြင္ဲ့အေရးံႏ င္႔ပတ္သက္ျပ း တရားရခိုးက ဘယ္လ ိုသေဘာတရားေတြက ိုအေျခခချပ း ျငင္းခခို
လ ိုက္နာက်င္ဲ့သိုခးသင္႔လ ဆ ိုတာက ိုကြ်ံႏ္ိုပ္တ ို႔နားလည္သေဘာေပါက္တ ဲ့အခါ မ မ တ ို႔
အခြင္ဲ့အေရးက ိုပ ိုမ ိုထ ေရာက္စြာ ေတာင္းဆ ိုန ိုင္မ ာ ျ္စ္ပါတယ္။ တရားရခိုးေတြံႏ င္ဲ့အစ ိုးရေတြဟာ
ဘာသာေရး (သ ို႔) သက္၀င္ယိုခၾကည္မႈလြတ္လပ္ခြင္ဲ့က ိုမ န္ကန္စြာ က်င္႔သခိုးေနလားဆ ိုတာ န င္ဲ့
သ တ ို႔က ိုယ္တ ိုင္ခ် းေ္ာက္ေနလားဆ ိုတ ဲ့အေၾကာင္းက ိုလ ထိုေဆြးေံႏြးျငင္းခိုခပြ ေတြမ ာ
ကြ်ံႏ္ိုပ္တ ို႔လည္း ထ ထ ဝင္ဝင္ပ ိုမ ိုပါ၀င္ေဆြးေံႏြးံႏ ိုင္မ ာ ျ္စ္ပါတယ္။

ူပ င္- SMC 2018